Sokotra

Pierwsze pisemne wzmianki o Sokotrze pochodzą z I wieku n.e. Lokalna tradycja, oparta na apokryficznych „Dziejach Tomasza” z III wieku głosi, że chrześcijaństwo przyniósł tu Tomasz Apostoł w 52 roku, zaś w roku 880 wyspę podbili Etiopczycy, wyparci z kolei przez Omańczyków. Sokotra wspomniana została też w „Podróżach” Marco Polo – wprawdzie odkrywca nie był na wyspie, lecz zanotował, że wszyscy jej mieszkańcy są ochrzczonymi chrześcijanami, a zarazem praktykują starożytne rytuały magiczne. W XVI wieku na Sokotrę przybyli Portugalczycy, jednak panujące tu trudne warunki spowodowały, że szybko ją opuścili. Ich miejsce zajęli władcy sułtanatu Mahra, od których chcieli przejąć ją Brytyjczycy. Wyspa weszła w skład Protektoratu Adeńskiego, którego częścią pozostawała do 1967 roku, kiedy to przyłączona została do Jemenu Południowego. Od zjednoczenia Jemenu w 1990 roku jest częścią Republiki Jemeńskiej, nie angażując się jednak w trwającą tam od 2015 roku wojnę domową.

Sokotra położona jest pomiędzy Zatoką Adeńską a Morzem Arabskim, w odległości ok. 400 km od wybrzeży Jemenu i ok. 250 km od Somalii. To należąca do Jemenu wyspa o powierzchni 3665 km², tworząca archipelag wraz z trzema mniejszymi wyspami: Abd al-Kuri, Samhah i Darsa. Był on niegdyś częścią superkontynentu Gondwany, istniejącego 550–500 milionów lat temu, a po oddzieleniu się od niego w epoce miocenu stał się jednym z najbardziej odizolowanych terenów na ziemi, czemu zawdzięcza swoją unikatową florę i faunę.

Na Sokotrze wyróżnić można trzy obszary: wąskie równiny przybrzeżne, wapienny płaskowyż i góry Haggeher, wznoszące się w najwyższym punkcie na wysokość 1503 m n.p.m. Wyspa ma długość ok. 125 km i szerokość ok. 45 km. Długa izolacja geologiczna archipelagu, występujące tu wysokie temperatury i susze spowodowały, że tutejsza endemiczna flora jest wyjątkowa i spektakularna. Jedną z najbardziej niezwykłych roślin Sokotry jest przypominająca parasol dracena – smocze drzewo, wydzielająca czerwoną żywicę, a także róża pustyni z jaskrawymi różowymi kwiatami oraz podobne, choć większe, drzewo ogórkowe.

Klimat Sokotry jest tropikalny, pustynny, ze średnią roczną temperaturą powyżej 25°C oraz niską sumą opadów. Największe opady występują w listopadzie i grudniu, natomiast od czerwca do września pojawiają się monsuny, toteż najlepszym czasem na wizytę jest okres od styczna po połowy maja.

Sokotra to wyspa położona z dala od lądu, która zaledwie dwadzieścia lat temu otworzyła się na świat zewnętrzny. To tradycyjne, muzułmańskie społeczeństwo, a choć tutejsi mieszkańcy przyzwyczaili się już do widoku pochodzących z różnych kultur turystów i bikini na plaży nie szokuje tak jak kiedyś, odwiedzając wioski i miasteczka pamiętajcie o luźnych strojach, osłaniających większą część ciała. Co więcej, jeszcze parę lat temu tutejsze kobiety ubierały się kolorowo, to obecnie, wraz z dotarciem na wyspę radykalnego islamu, najczęściej zakładają czarne stroje, zasłaniając niekiedy twarze.

Populację archipelagu szacuje się na 70-80 000 mieszkańców. Oprócz rdzennych Sokotrzan żyje tu stosunkowo wielu imigrantów pochodzenia afrykańskiego i Jemeńczyków z kontynentu. Wyspę zamieszkuje kilka plemion, które często dzielą życie pomiędzy dwie wioski – podczas pory deszczowej żyjąc w górach i przenosząc się w wilgotniejsze doliny w czasie pory suchej. Każda z wiosek, a jest ich tu około 600, ma swojego muqaddama, czyli kogoś w rodzaju wodza. Większość Sokotrzan to na wpół koczowniczy pasterze, inaczej jest tylko w stolicy, której mieszkańcy najczęściej zatrudnieni na stanowiskach rządowych bądź studiują.

Ciekawostką wyspy jest jej starożytny, niepisany język pochodzenia przedislamskiego, spokrewniony z Mahri, używanym w regionie Mahra w południowej Arabii, a także fakt, że istnieje tu odwieczna tradycja poetycka, zgodnie z którą do dziś co roku urządzany jest festiwal poezji. Nad zachowaniem oryginalnych sokotrzańskich tradycji czuwa Socotra Heritage Fund, którego siedzibę możecie odwiedzić w stolicy, natomiast w wiosce Raqleh warto zajrzeć do muzeum folkloru i zobaczyć kolekcję tradycyjnych sprzętów domowych i rybackich, dawne suknie ślubne i fotografie ostatniego sułtana Sokotry.