Informacje ogólne
Strefa czasowa
GMT + 3
Stolica
Ankara
Język
turecki
Waluta
Lira turecka (TRY). Lira dzieli się na 100 kuruszy. Monety są wybijane w nominałach 1, 5, 10, 25, 50 kuruszy oraz 1 lira, zaś banknoty – 5, 10, 20, 50, 100, 200 lir.
1 USD – 5,7 TRY
1 EUR – 6,3 TRY
1 PLN – 0,69 TRY
1 USD – 5,7 TRY
1 EUR – 6,3 TRY
1 PLN – 0,69 TRY
Powierzchnia
783 562 km2
Populacja
79,81 mln
Informacje praktyczne
Informacje wizowe i opłaty lotniskowe
Od obywateli Polski podróżujących do Turcji w celach turystycznych na okres nieprzekraczający 90 dni pobytu w ramach 180 dni nie jest wymagane posiadanie wizy, obowiązkowe jest jednak posiadanie paszportu, ważnego jeszcze przez 3 miesiące po dacie powrotu do kraju.
Szczepienia
Przed wyjazdem do Turcji nie obowiązują szczepienia ochronne, istnieje jednak ryzyko zatruć pokarmowych, spowodowanych inną florą bakteryjną. Przed podróżą warto rozważyć zaszczepienie się przeciw tężcowi, błonicy i polio (ok. 150 zł) oraz żółtaczce pokarmowej (ok. 250 zł każda dawka szczepionki). Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.
Napiwki
W Turcji dawanie bakszyszów jest powszechne! W restauracjach i kawiarniach stosowne jest zostawić napiwek w wysokości 5-10% rachunku, warto też pamiętać o przewodnikach, bagażowych czy obsłudze w hotelu. Podróżując taksówką wystarczy zaokrąglić rachunek do pełnej kwoty.
Ceny jedzenia
Ceny jedzenia w Turcji są porównywalne do polskich lub nieco niższe. Najtańszą przekąską jest kebab, który kupicie już za około 8 TRY. Posiłek w taniej restauracji to koszt 22–30 TRY, zaś za kolację dla dwóch osób w lepszym lokalu zapłacicie około 70–130 TRY.
Przykładowe ceny w sklepach:
Woda mineralna 0,5 l – 0,5 TRY
Piwo lokalne 0,5 l – 6 TRY
Piwo importowane 0,5 l – 15 TRY
Raki (wódka) 0,5 l – 50 TRY
Kawa – 22 TRY
Coca cola 1 l – 2 TRY
Owoce – od 2,5 TRY
Posiłek w lokalnej knajpce – 25 TRY
Posiłek w restauracji – od 45 TRY
Kebab – 13 TRY
Chałwa 0,5 kg – 7 TRY
Oliwa z oliwek 1 l – 13 TRY
Przykładowe ceny w sklepach:
Woda mineralna 0,5 l – 0,5 TRY
Piwo lokalne 0,5 l – 6 TRY
Piwo importowane 0,5 l – 15 TRY
Raki (wódka) 0,5 l – 50 TRY
Kawa – 22 TRY
Coca cola 1 l – 2 TRY
Owoce – od 2,5 TRY
Posiłek w lokalnej knajpce – 25 TRY
Posiłek w restauracji – od 45 TRY
Kebab – 13 TRY
Chałwa 0,5 kg – 7 TRY
Oliwa z oliwek 1 l – 13 TRY
Jedzenie
Dzięki temu, że Turcja znajduje się na styku dwóch kultur – Wschodniej i Zachodniej, Azji i Europy, daje możliwość zdobycia różnorakich doświadczeń, także kulinarnych, a jej kuchnię zresztą uważa się powszechnie za jedną z najlepszych na świecie. Przede wszystkim jest niezwykle aromatyczna, słynie zwłaszcza z soczystych, znakomicie doprawionych mięs. Ogromną popularnością na terenie Turcji cieszą się oprócz tego wszelkiego rodzaju farsze, chociaż kulinaria same w sobie cechują się niezwykłą prostotą. Turcy łączą mięsa z warzywami i dobranymi do nich przyprawami, co daje zadziwiające efekty. Z napojów niezwykle popularna jest oczywiście herbata, którą serwuje się w niewielkich szklaneczkach o kształcie przypominającym nieco klepsydrę. Wywar musi być gorący, mocny, a często również obficie dosłodzony. Kawę z kolei pija się na trzy sposoby: słodką, półsłodką i całkowicie gorzką. Raki to tradycyjny napój w Turcji, narodowy alkohol – anyżowa wódka o delikatnym posmaku lukrecji. Inny napój wywodzący się z tureckiej tradycji to ajran – jogurt z wodą i solą, często z pianą, którym bardzo często popija się pikantny kebab. Z turecką krainą nieodmiennie kojarzone są słodycze, które sprzedaje się na pęczki na tutejszych targach, a ich smaki, barwy i kształty cechuje niezwykła różnorodność. Jedna ze znanych słodkości to oczywiście baklawa, czyli wypiekany przekładaniec ze specjalnego ciasta, którego warstwy wypełniają orzechy z cukrem lub miodem. Turcy chętnie sięgają również po przysmak pochodzący z Iranu, a mianowicie chałwę z karmelu. Podczas wakacji w Turcji nieraz zobaczycie na targu także charakterystyczne galaretki o smaku owocowym przyprószone cukrem pudrem. Ten uwielbiany w świecie wschodnim smakołyk nosi nazwę „rachatłukum”.
Do najbardziej znanych dań należą m.in.:
Borek – pierożki z ciasta filo (czasami z ciasta francuskiego) nadziewane farszem mięsnym, serowym lub warzywnym. Nazwa wzięła się stąd, że turecki czasownik „bur” oznacza tyle, co „zawijać”. Z wyglądu przypominają naleśnik czy pierożek właśnie.
Dolma – faszerowane warzywa lub ryż z mięsem zawinięty w liście winogron.
Pilaw – potrawa świata wschodniego, która liczy sobie już kilka wieków. Składa się z ryżu, baraniny i ryby, które smaży się na oliwie z oliwek lub gotuje w bulionie. Dodatki i rodzaj mięsa często zależą jednak od inwencji samego kucharza.
Imambayildi – faszerowany bakłażan w oliwie z oliwek.
Kebab – tej potrawy nikomu nie trzeba przedstawiać, a ilość jej odmian może przyprawić o zawrót głowy nawet największego smakosza. Tradycyjną wersję turecką przygotowuje się z baraniny, ale dopuszcza się również mięso drobiowe czy cielęce. Kebab podaje się w specjalnej bułce lub placku pita z rozmaitymi warzywami i sosami do wyboru.
Do najbardziej znanych dań należą m.in.:
Borek – pierożki z ciasta filo (czasami z ciasta francuskiego) nadziewane farszem mięsnym, serowym lub warzywnym. Nazwa wzięła się stąd, że turecki czasownik „bur” oznacza tyle, co „zawijać”. Z wyglądu przypominają naleśnik czy pierożek właśnie.
Dolma – faszerowane warzywa lub ryż z mięsem zawinięty w liście winogron.
Pilaw – potrawa świata wschodniego, która liczy sobie już kilka wieków. Składa się z ryżu, baraniny i ryby, które smaży się na oliwie z oliwek lub gotuje w bulionie. Dodatki i rodzaj mięsa często zależą jednak od inwencji samego kucharza.
Imambayildi – faszerowany bakłażan w oliwie z oliwek.
Kebab – tej potrawy nikomu nie trzeba przedstawiać, a ilość jej odmian może przyprawić o zawrót głowy nawet największego smakosza. Tradycyjną wersję turecką przygotowuje się z baraniny, ale dopuszcza się również mięso drobiowe czy cielęce. Kebab podaje się w specjalnej bułce lub placku pita z rozmaitymi warzywami i sosami do wyboru.
Ciekawostki
- Turcja ma najwyższe na świecie spożycie herbaty na mieszkańca – około 96% populacji pije co najmniej filiżankę herbaty dziennie.
- Turcy w przeważającej większości są bardzo młodzi – połowa ludności kraju ma mniej niż 30 lat, 23,4% jest w wieku poniżej 14 lat, a tylko 8,5% populacji ma więcej niż 65 lat.
- Stambuł jest jedynym na świecie miastem zbudowanym na dwóch kontynentach. To starożytne miasto położone jest głównie na kontynencie azjatyckim, ale jego niewielka część znajduje się również w Europie.
- Narodowym sportem są zapasy w oliwie, podczas których zawodnicy namaszczają całe swoje ciało, by utrudnić przeciwnikowi chwyt. Odziani są jedynie w skórzane spodnie ze skóry bawoła, które ważą około trzynastu kilogramów.
- To właśnie z Turcji do Europy trafiła kawa!
- Święty Mikołaj nie urodził się bynajmniej na biegunie północnym, ale w Patara, w południowo-zachodniej części Turcji. Był biskupem Miry w Licji i wsławił się cudami oraz pomocą biednym, a jego życie stało się kanwą wielu legend i opowieści.
- Najczęściej kupowaną pamiątką jest szklane oko, zwane nazar boncugu, mające chronić przez urokiem i złymi duchami.
- Tunel, czyli metro w Stambule, jest drugą po Londynie najstarszą na świecie koleją podziemną, uruchomioną w 1875 roku i wciąż działającą.
- Imperium Osmańskie to jedno z nielicznych państw, które nie uznało rozbiorów Polski.
- Większość Turków nie posiadała nazwisk, dopóki w 1934 roku nie została uchwalona ustawa, wymagająca ich utworzenia.
- Kilkaset lat temu Turczynki mogły legalnie rozwieść się, jeśli mężowie nie zapewniali im wystarczającej ilości... kawy!
- Najwyższym szczytem w Turcji jest Góra Ararat (5137 m n.p.m.) – wygasły wulkan, którego nazwa pochodzi od boga śmierci i odrodzenia imieniem Ara. To właśnie pod tą górą miała zatrzymać się biblijna Arka Noego po potopie.
- Turecka flaga to czerwony prostokąt, na którym znajduje się biały księżyc z gwiazdą. Wedle legendy taka jej postać powstała po bitwie na Kosowym Polu, kiedy to nocą, przy świetle Księżyca i Wenus, tureccy żołnierze szukali swych towarzyszy na polu walki. Wielu z nich zostało odnalezionych w ogromnych kałużach krwi.
- Największe miasto tego kraju, Stambuł, przez wielu mylnie uważane za stolicę, swą nazwę przyjął dopiero w 1930 roku, wcześniej zaś nazywano je Konstantynopolem.
- Dzień Dziecka w Turcji przypada 23 kwietnia – szkoły są pozamykane, wolne mają także osoby pracujące w urzędach.
- Na obrzeżach Stambułu znajduje się założona w połowie XIX wieku wieś o nazwie Polonezkoy, w której mieszka sporo osób polskiego pochodzenia. Zgodnie z tradycją na wójta zawsze wybiera się Polaka.
Poznaj szczegóły o kraju Turcja
Historia
Położona na styku Europy i Azji Turcja przez wieki uważana była za swoisty pomost między tymi dwoma kontynentami. Najstarsze ślady świadczące o obecności istot ludzkich na terytorium obecnej Turcji pochodzą z paleolitu, później zaś powstały tu potężne królestwa – Hetytów, Frygijczyków, Lidów (to za ich sprawą wprowadzone zostały pieniądze, zaś do legend przeszły słynne skarby ostatniego króla – Krezusa) i Persów. Turcy Seldżuccy pojawili się na terenie ówczesnego Bizancjum dopiero w drugiej połowie IX wieku, zaś w XIII wieku zaczęły napływać tu nowe plemiona, m.in. Osmanowie, którzy na półtora wieku stworzyli wielonarodowe imperium, rozciągające się na trzy kontynenty. Największy rozkwit państwa osmańskiego przypadł na XVI wiek, kiedy to Sulejman Wspaniały nawiązał pomyślne stosunki z państwami zachodniej Europy. Szybko jednak jego mocarstwowym zapędom położyły kres polskie wojska, które, pod wodzą Jana III Sobieskiego, w 1683 roku rozbiły pod Wiedniem siły tureckie. Co ciekawe jednak, gdy w drugiej połowie XVIII wieku Polskę spotkało nieszczęście rozbiorów, to właśnie Turcja była jednym z nielicznych krajów, które nigdy formalnie ich nie uznały. Przełom XVIII i XIX wieku był okresem walk zwolenników i przeciwników reform w objętej kryzysem Turcji. Po licznych przewrotach nastąpiła wielka rewolucja młodoturków, polegająca na likwidacji feudalizmu i przemianie Turcji w republikę burżuazyjną. W 1922 roku zniesiono sułtanat, a w 1924 wprowadzono zasadę świeckości państwa. Ten czas to też okres rzezi Ormian i Asyryjczyków, wymordowanych w imię etnicznej hegemonii Turków. Z ruchu młodotureckiego wywodził się Mustafa Kemal, zwany w Turcji Ataturk, uważany za ojca współczesnej Turcji, jako że obalił on sułtanat i proklamował powstanie Republiki Turcji, której został pierwszym prezydentem. Po wybuchu II wojny światowej Turcja zawarła sojusz z Niemcami, zerwany dopiero w 1944 roku. Od 2005 roku kraj stara się o przyjęcie do Unii Europejskiej, jednak proces ten napotyka wiele poważnych barier. Problemem jest są m.in. napięte stosunki dyplomatyczne między Turcją a Cyprem i Grecją oraz konflikt kurdyjsko-turecki.
Geografia
Turcja położona jest na półwyspie Azja Mniejsza, w Azji Zachodniej i południowo-wschodniej Europie (część europejska stanowi jedynie 3% powierzchni ogólnej kraju), nad morzami: Śródziemnym, Egejskim, Czarnym i Marmara. To rozległy, dwa razy większy od Polski kraj, o bardzo urozmaiconym ukształtowaniu i przyjemnym, ciepłym klimacie, graniczący z Armenią, Azerbejdżanem, Bułgarią, Grecją, Gruzją, Irakiem, Iranem i Syrią. Turcja jest krajem wyżynno-górzystym, którego większą część stanowi Wyżyna Anatolijska, niemal ze wszystkich stron otoczona górami.
Najwyższym szczytem Turcji jest przykryta czapą wiecznych śniegów góra Ararat (5122 m n.p.m.), położona we wschodniej części kraju, na Wyżynie Armeńskiej, zwanej Wschodnią Anatolią. Niziny zajmują jedynie niewielki fragment państwa i znajdują się w strefach nadmorskich oraz w europejskiej części kraju.
Turcja leży w strefie klimatu podzwrotnikowego, który na wybrzeżu cechuje się odmianą morską, zaś we wnętrzu nabiera cech typowych dla klimatu kontynentalnego. Zimą bywa tu chłodno, od około -5°C do 10°C (w wyższych górach nawet -15°C), zaś latem jest dość gorąco, około 24-30°C.
Najwyższym szczytem Turcji jest przykryta czapą wiecznych śniegów góra Ararat (5122 m n.p.m.), położona we wschodniej części kraju, na Wyżynie Armeńskiej, zwanej Wschodnią Anatolią. Niziny zajmują jedynie niewielki fragment państwa i znajdują się w strefach nadmorskich oraz w europejskiej części kraju.
Turcja leży w strefie klimatu podzwrotnikowego, który na wybrzeżu cechuje się odmianą morską, zaś we wnętrzu nabiera cech typowych dla klimatu kontynentalnego. Zimą bywa tu chłodno, od około -5°C do 10°C (w wyższych górach nawet -15°C), zaś latem jest dość gorąco, około 24-30°C.
Kultura i Religia
Turcja to kraj o bardzo bogatej, a równocześnie zupełnie odmiennej niż europejska kulturze. Stosunek tutejszych mieszkańców do przyjezdnych jest bardzo przyjazny, nie zdziwcie się więc, jeśli zostaniecie zaproszeni do domu. Turcy uwielbiają rozmawiać i łatwo nawiązują kontakty, pamiętajcie jednak o tym, że religia i polityka są tematami tabu, a chociaż są tolerancyjni i otwarci, należy uszanować ich uczucia religijne: powstrzymać się od publicznego okazywania sobie uczuć, picia alkoholu czy noszenia nazbyt skąpego ubioru poza terenem plaży czy hoteli. Wchodząc do meczetu pamiętać należy o zakryciu ramion, kolan i dekoltu, a kobiety także głowy. Turcy zupełnie inaczej podchodzą też do pojęcia czasu, nie oczekujcie więc od nich punktualności i zorganizowania.
Za zachętą sułtanów, będących mecenasami kultury i tradycji, rozwinęły się tu różne formy sztuki i rozrywki. Dużą popularnością cieszy się muzyka, zarówno wojskowa, jak i mistyczno-religijna, wykonywana na fletach przez tańczących derwiszów. Każdy region Turcji na własne, odmienne tańce, np. taniec łyżek wykonywany do wtóru uderzeń drewnianych kopystek czy taniec tarcz i mieczy oraz piękne, nierzadko wyszukane stroje ludowe. Typową rozrywką jest wizyta w hammanie, czyli tradycyjnej łaźni tureckiej, gdzie obowiązuje ściśle przestrzegane rozdzielenie kobiet i mężczyzn.
Aż 98% mieszkańców kraju stanowią muzułmanie. Katolicy, protestanci, buddyści czy żydzi znajdują się w mniejszości. Nieoficjalnie jednak, mimo tak wielkiej liczby formalnych wyznawców islamu, Turcja ma ogromny odsetek osób bezwyznaniowych, szczególnie jak na kraj muzułmański.
Za zachętą sułtanów, będących mecenasami kultury i tradycji, rozwinęły się tu różne formy sztuki i rozrywki. Dużą popularnością cieszy się muzyka, zarówno wojskowa, jak i mistyczno-religijna, wykonywana na fletach przez tańczących derwiszów. Każdy region Turcji na własne, odmienne tańce, np. taniec łyżek wykonywany do wtóru uderzeń drewnianych kopystek czy taniec tarcz i mieczy oraz piękne, nierzadko wyszukane stroje ludowe. Typową rozrywką jest wizyta w hammanie, czyli tradycyjnej łaźni tureckiej, gdzie obowiązuje ściśle przestrzegane rozdzielenie kobiet i mężczyzn.
Aż 98% mieszkańców kraju stanowią muzułmanie. Katolicy, protestanci, buddyści czy żydzi znajdują się w mniejszości. Nieoficjalnie jednak, mimo tak wielkiej liczby formalnych wyznawców islamu, Turcja ma ogromny odsetek osób bezwyznaniowych, szczególnie jak na kraj muzułmański.
Oferty luksusowych podróży do Turcji
Luksusowe hotele w Turcji
Kiedy jechać do Turcji?
POGODA W TURCJI
Turcja leży w podzwrotnikowej strefie klimatycznej, a na większości jej terenu występuje klimat śródziemnomorski. Wybrzeża graniczące z Morzem Egejskim oraz Śródziemnym charakteryzują się gorącym i suchym latem oraz chłodnymi zimami. Na północy kraju leżącej nad Morzem Czarnym wyróżnić można także miejscami klimat oceaniczny, który cechuje większa ilość opadów przez cały rok oraz proporcjonalnie niższe temperatury. Obszary graniczące z Morzem Marmara – tym sam Stambuł – charakteryzuje klimat przejściowy, interior natomiast – kontynentalny z wyraźnie zaznaczonymi porami roku oraz miejscami bardzo chłodną zimą.
Najlepszym okresem na podróż do Turcji jest okres od maja do października, temperatury w okolicach Stambułu wynoszą wtedy co najmniej 20°C, na południowym wybrzeżu kraju – ponad 25. Najcieplejszymi miesiącami są tutaj lipiec i sierpień, a słupki rtęci w tym czasie w okolicach Alanyi lub Kas przekraczać mogą nawet 40°C. Pozostałe miesiące będą gorszym wyborem, jeśli planujecie odwiedzić tureckie wybrzeże, jednak nawet wtedy warto rozważyć podróż do tutejszych miast lub na narty.
Turcja leży w podzwrotnikowej strefie klimatycznej, a na większości jej terenu występuje klimat śródziemnomorski. Wybrzeża graniczące z Morzem Egejskim oraz Śródziemnym charakteryzują się gorącym i suchym latem oraz chłodnymi zimami. Na północy kraju leżącej nad Morzem Czarnym wyróżnić można także miejscami klimat oceaniczny, który cechuje większa ilość opadów przez cały rok oraz proporcjonalnie niższe temperatury. Obszary graniczące z Morzem Marmara – tym sam Stambuł – charakteryzuje klimat przejściowy, interior natomiast – kontynentalny z wyraźnie zaznaczonymi porami roku oraz miejscami bardzo chłodną zimą.
Najlepszym okresem na podróż do Turcji jest okres od maja do października, temperatury w okolicach Stambułu wynoszą wtedy co najmniej 20°C, na południowym wybrzeżu kraju – ponad 25. Najcieplejszymi miesiącami są tutaj lipiec i sierpień, a słupki rtęci w tym czasie w okolicach Alanyi lub Kas przekraczać mogą nawet 40°C. Pozostałe miesiące będą gorszym wyborem, jeśli planujecie odwiedzić tureckie wybrzeże, jednak nawet wtedy warto rozważyć podróż do tutejszych miast lub na narty.
najlepsza dobra przeciętna nie polecamy
Turcja – inspiracje podróży
Rejs po rzece Dalyan – Amazonce Turcji
Jeśli chcesz uciec od zgiełku miasta, wypocząć na łonie natury i w spokoju podziwiać uroki otaczającej zewsząd przyrody, ten rejs jest dla Ciebie! Wyrusz na wakacje w Turcji i poczuj...
Zobacz więcej Zobacz Stambuł płynąc Cieśniną Bosfor
Magiczny Stambuł ma w swym ogromie i bogactwie tak wiele do pokazania i zaoferowania, że nawet w kilka dni nie sposób zobaczyć i przeżyć wszystkiego, co ofiaruje tym, którzy podczas...
Zobacz więcej Poznaj skarby Licyjskiego Wybrzeża
Odkryj perły starożytnej Licji i wybierz spośród niezliczonych opcji, jakie daje Droga Licyjska – jeden z najdłuższych szlaków trekkingowych na świecie. Trasa wiodąca przez ponad 500 km wybrzeża Morza Śródziemnego,...
Zobacz więcej Paralotnią nad Turkusowym Wybrzeżem
Zachłyśnij się boskim widokiem Turkusowego Wybrzeża i zaaplikuj sobie zastrzyk adrenaliny, lecąc przez nieboskłon na paralotni. Wakacje w Turcji to nie tylko zwiedzanie i kąpiel w ciepłym morzu, to także...
Zobacz więcej Relaks w tradycyjnym tureckim hamamie
Zadbaj o swoje ciało i poddaj się tradycyjnym zabiegom hamamu podczas swojej podróży po Turcji. To idealna forma relaksu, dlatego szczególnie polecamy ją w przerwie intensywnego zwiedzania. Przy tym to...
Zobacz więcej Lot balonem nad Kapadocją
Jeśli na mapie Twojej podróży do Turcji znajdzie się magiczna, księżycowa Kapadocja, to lot balonem nad tą niesamowitą i wyjątkową krajobrazowo krainą jest absolutną koniecznością! Otwórz oczy o świtaniu i...
Zobacz więcej Rozkosze podniebienia – bogactwo tureckiej kuchni
Kto nie był w Turcji, ten nie wie, co to prawdziwy kebab! I z pewnością zdziwi się, ile jego wersji, także w zależności od regionu, można tu skosztować. Słodka baklawa...
Zobacz więcej Targuj się buszując po tureckich bazarach
Naucz się sztuki dobijania targu z tureckim sprzedawcą i ciesz zdobyczami z tradycyjnego bazaru, który koniecznie trzeba odwiedzić podczas wakacji w Turcji. A czego tam nie ma! Lokalna, wzorzysta ceramika,...
Zobacz więcej Zobacz inne kraje, które mogą Cię zainteresować