Belize

Informacje praktyczne

1. Informacje wizowe i opłaty lotniskowe

Obywatele RP nie mają obowiązku posiadania wizy przy pobycie w Belize nie dłuższym niż 90 dni. Do wjazdu na teren Belize niezbędne jest posiadanie paszportu ważnego jeszcze przez minimum 6 miesięcy od daty wyjazdu z tego kraju oraz biletu powrotnego lub na dalszą podróż. Opłata wylotowa, którą należy uiścić na lotnisku, wynosi 55,50 USD od osoby (płatne wyłącznie gotówką, w dolarach amerykańskich). Przy przekraczaniu granicy drogą lądową opłata wynosi 20 USD lub 40 BZD.

2. Szczepienia

Nie ma listy obowiązkowych szczepień wymaganych przy wjeździe do Belize. Zalecane są szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B (ok. 250 zł każda dawka szczepionki), tężcowi i błonicy (ok. 90 zł) oraz przeciwko durowi brzusznemu (ok. 230 zł). Turyści przyjeżdżający z krajów, gdzie występuje żółta febra, muszą przedstawić na granicy książeczkę szczepień (ok. 220 zł). W niektórych rejonach w dystryktach Toledo, Stann Creek i Cayo występuje zagrożenie malaryczne. Stolica kraju, Belize City oraz wyspy, są wolne od tej choroby. Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

3. Napiwki

W Belize dawanie napiwków jest powszechnym zwyczajem. Wynoszą one zazwyczaj 15% ceny usługi. Najczęściej zostawia się napiwki pokojówkom w hotelach i bagażowym, również lokalnym przewodnikom wycieczek i kierowcom. W restauracjach raczej nie dolicza się ich do rachunku, jest to sprawa dobrowolna, podobnie jak wysokość napiwku – najlepiej za dobrą obsługę zostawić kwotę stanowiącą około 15% wartości zamówienia.

4. Ceny jedzenia

Belize wydaje się nieco droższe niż pozostałe kraje regionu – obiad w hotelu na wyspie może kosztować prawie dwa razy więcej niż podobny, zakupiony w Meksyku.

Przykładowe ceny:

Woda mineralna 1,5 l – 1,5 BZD
Piwo lokalne 0,5 l – 2,5 BZD
Piwo importowane 0,33 l – 3,5 BZD
Świeży kokos/świeży sok: 3 BZD
Wino – 15 BZD
Kawa – 4 BZD
Coca cola 0,33 l – 1,5 BZD
Pomarańcze 1 kg – 2 BZD
Posiłek w taniej restauracji – 5 BZD
Posiłek w lepszej restauracji – 20 BZD

5. Ciekawostki
• „Gdyby świat miał końce, to miejsce byłoby jednym z nich. Do tego kraju znikąd nie jest po drodze" – te słowa, które napisał Aldous Huxley w roku 1934, wciąż są najpopularniejszym cytatem o Belize.
  
• W Belize znajduje się około 900 ruin z czasów cywilizacji Majów.
• Według Happines Index, Belize to jeden z pięciu najszczęśliwszych krajów świata.
• W Belize mieszkają potomkowie czarnych niewolników, zwani „czarnymi Karibami”, w społeczności których kobiety posługują się innym językiem niż mężczyźni.
• Rafa koralowa Belize jest drugą co do wielkości na świecie. Ma jeden tylko przesmyk, przez który przepływają wszystkie żyjące w okolicy gatunki morskie.
• Great Blue Hole to największa na świecie jaskinia koralowa; uczucie, gdy się do niej wskoczy aby zanurkować, jest ponoć podobne do skoku z wieżowca.
• Belize wciąż nie jest zbyt popularnym turystycznym kierunkiem. W San Pedro można spotkać mieszkańców, którzy po bułki chodzą boso.
• Motto kraju brzmi „Zakwitam w cieniu”.
• W kraju jest 47 lotnisk, ale tylko 6 ma utwardzaną nawierzchnię. Większość lotnisk jest prywatna.
• Na 14 6000 osób mających dostęp do Internetu, aktywnych jest 13 8000 kont na Facebooku.
• Zakup prywatnej wyspy w okolicy Belize to koszt rozpoczynający się od ok. 14 000 USD. Tym niemniej istnieje duże ryzyko, że po przejściu huraganu wysepka zniknie z powierzchni morza.

Jedzenie

Wykorzystanie lokalnych składników oraz wyobraźni przybywających tu w ciągu wieków ludów i nacji dało w efekcie kuchnię pełną nowych smaków, ciekawych rozwiązań i zniewalających zapachów. Podstawą każdej potrawy jest kukurydza, która jednak wygląda i smakuje zupełnie inaczej, niż Europejczycy mogą sobie wyobrazić. Poszczególne gatunki różnią się nie tylko kolorami (tutejsza kukurydza może być żółta, czarna, fioletowa, pomarańczowa lub biała), ale także właściwościami. Z niektórych wyrabia się mąkę, inna nadaje się na pastę, do gotowania, pieczenia, grillowania czy przygotowywania słodkości.

Inne ważne i popularne składniki to banany, kurczaki i kokosy. Banany, podobnie jak wspomniana kukurydza, występują w najróżniejszych odmianach i dlatego mają wszechstronne zastosowanie w belizeńskiej kuchni. Podstawą wielu dań są ryby i owoce morza, które zjeść można w zupie, grillowane, pieczone lub gotowane, z mięs natomiast mieszkańcy Belize jadają głównie kurczaki. Do najpopularniejszych potraw należy frijoles – podsmażana czerwona fasola, tortilla – placki z mąki kukurydzianej i platanos, czyli zapiekane banany. Warto skosztować też chuchitos – potrawy przyrządzanej z masy kukurydzianej z pomidorami i kawałeczkiem mięsa, zawijanej w liście kukurydzy, a także catrachitas – tortilli w formie pieroga, gotowanej na głębokim tłuszczu, nadziewanej serem z czerwoną fasolą oraz enchiladas – tortilli w formie pieroga, gotowanej na głębokim tłuszczu, nadziewanej serem z mielonym mięsem z kapustą i jajkami na twardo.

Zamiast deseru jada się owoce, z których najpopularniejsze są ananasy pinia, papaja, kokosy, mango, liczi, pomarańcze i awokado. W restauracjach podaje się rum, a na ulicach pija lokalne piwo.

Wiedza

1. Historia

Historia Belize sięga 1500 roku p.n.e., gdy na tych terenach rozciągało się imperium Majów, po których pamiątką są ruiny piramid i świątyń. Hiszpanom, przybyłym tu pod wodzą Hernana Cortesa w roku 1525, nie udało się utrzymać panowania w tym miejscu. W początkach XVII wieku osiedlono tu brytyjskich niewolników – przybywających z Jamajki czarnoskórych drwali. Oficjalnie w połowie XIX wieku kraj został kolonią brytyjską, jedyną w kontynentalnej części Ameryki Środkowej, nosząc wówczas nazwę Honduras Brytyjski. Belize uzyskało niepodległość dopiero w roku 1981, lecz – podobnie jak Kanada czy Australia –formalnie pozostaje częścią Korony brytyjskiej, odrzucając propozycję przyłączenia się do Gwatemali. Obecnie Belize jest demokracją parlamentarną w ramach Wspólnoty Narodów, głową państwa jest monarcha Wielkiej Brytanii, lecz władza wykonawcza pozostaje w rękach rządu.

Po uzyskaniu niepodległości Belize borykało się z wieloma problemami: przestępczością, biedą, zagadnieniami związanymi z ochroną środowiska i nacjonalizacją przemysłu. Swego rodzaju rozwiązaniem okazała się ekoturystyka, która mogła rozwinąć się dzięki temu, że duże połacie kraju, zwłaszcza tropikalne lasy, bogate w zasoby egzotycznej flory i fauny oraz wspaniała rafa koralowa, pozostawały w stanie niemal dziewiczym. W latach 90. rząd zaczął inwestować w promocję i rozwój turystyki, zakładając m.in. parki narodowe i rezerwaty leśne oraz morskie. Ochroną objęte zostało ponad 40% terytorium kraju, w tym 80% lasu deszczowego. Pod koniec XX wieku turystyka była najszybciej rozwijającym się sektorem gospodarczym Belize, równocześnie też rozpoczęto prace nad ożywieniem i utrwaleniem majańskiej kultury, uważanej obecnie za powód do dumy narodowej.

2. Geografia

Belize leży w Ameryce Środkowej, na półwyspie Jukatan, granicząc z Gwatemalą i Meksykiem, nad Morzem Karaibskim. Powierzchnia kraju to zaledwie niespełna 23 000 km², a gęstość zaludnienia wynosi 14 osób na km². Stolicą, po zniszczeniu w latach 60. XX wieku w wyniku katastrofy naturalnej Belize City, jest Belmopan.

Belize jest krajem nizinnym, znajdującym się pod wpływem klimatu równikowego wilgotnego. Pora sucha trwa krótko – od grudnia do kwietnia, zaś amplitudy temperatur wynoszą maksymalnie 10°C, wahając się od 20°C do 30°C. Kraj leży w obszarze nawiedzanym przez huragany, zwłaszcza latem i wczesną jesienią. Wyspy Belize są pochodzenia koralowego, a znajdująca się u wybrzeży kraju rafa koralowa, wpisana na listę UNESCO, jest drugą największą na świecie. Prawdziwą perełką jest słynna Great Blue Hole – jaskinia koralowa, jedna z najgłębszych na świecie.

Przyroda jest wielkim atutem Belize. Lasy równikowe są niestety wycinane ze względów gospodarczych, wciąż jednak pokrywają znaczną część kraju. Można w nich spotkać gady, z boa dusicielem na czele, pumy czy jaguary polują na mniejsze ssaki, żyją tu też małpy i tapiry – to ostatnie zwierzę jest oficjalną, państwową maskotką. Wiele jest ptaków, w tym różnych gatunków papug, zaś narodowym ptakiem Belize jest często spotykany tutaj tukan.

3. Kultura i religia

W Belize zachowały się architektoniczne świadectwa kultury Majów, m.in. w San Jose, Lubaantum, Puslha, Nohochtunich, Xunantunich i Altun Ha można spotkać pozostałości świątyń, piramid, steli i boisk do gry w piłkę – w sumie w kraju jest około 900 stanowisk z ruinami z epoki przedkolumbijskiej. Nie wiadomo, dlaczego Majowie opuścili te tereny – może przyczyną były klęski żywiołowe, wyjałowienie gruntów uprawnych czy powstania chłopskie przeciw panującej kaście kapłańskiej – tego zapewne nie dowiemy się nigdy.

W Belize przez wieki osiedlali się (lub osiedlano ich przymusowo, jako wyrzutków) przedstawiciele różnych narodów i ras. Biali stanowią jedynie 2% społeczeństwa. 50% mieszkańców to Murzyni i Mulaci, pozostali to Metysi, Indianie, czarnoskórzy Karibowie, a nawet Azjaci. We wnętrzu kraju spotyka się Indian – potomków Majów. Mimo że są chrześcijanami, ich obrzędy stanowią mieszankę tradycji przyniesionych przez Kościół oraz dawnych, odwiecznych wierzeń. Aktywna jest także konserwatywna, pełna prostoty społeczność menonitów. Można spotkać nurkujących w okolicach swoich prywatnych wysp celebrytów – na przykład Leonarda di Caprio czy Martina Scorsese.

Wycieczka