Laos

Obywatele RP mają obowiązek ubiegania się o wizę w przypadku podróży do Laosu. Wizę turystyczną można uzyskać bezpośrednio w ambasadzie poza granicami Laosu np. w Berlinie lub na przejściu granicznym np. na lotniskach czy na granicy tajsko-laotańskiej. Do wyrobienia wizy niezbędne są dwa zdjęcia paszportowe i uiszczenie opłaty w kwocie 30 USD.

Biuro Podróży nie ponosi odpowiedzialności za nieotrzymanie wizy do krajów w którym odbywa się impreza turystyczna oraz krajów tranzytowych. Zdobycie wizy leży w 100% po stronie uczestników wyjazdu.

Przed udaniem się na wakacje w Laosie zaleca się szczepienia przeciwko błonicy i tężcowi (ok. 90 zł), durowi brzusznemu (ok. 230 zł) oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B (ok. 250 zł każda dawka szczepionki) i wściekliźnie (ok. 170 zł każda dawka szczepionki). Brak szczepień bezwzględnie wymaganych. Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

Zostawianie napiwków za usługi w Laosie nie jest jeszcze bardzo rozpowszechnione, a mieszkańców tego kraju wciąż cechuje spora bezinteresowność. Raczej nie praktykuje się tutaj automatycznego doliczania do rachunku napiwków w kwocie stanowiącej dowolny procent całości zamówienia. Napiwki to kwestia dowolna i zazwyczaj zależąca w pełni od podróżującego. Mimo to z wielką wdzięcznością spotka się zostawienie drobnych pieniędzy lokalnemu przewodnikowi, bagażowemu w hotelu czy kierowcy, ponieważ nie są oni dobrze opłacani przez agencje turystyczne. Również w restauracjach warto uczyć miejscowych kultury zostawiania napiwków, bo może to stanowić dla nich opcję dodatkowego zarobku, z czego w Laosie nie korzysta się jeszcze tak, jak w bardziej popularnych miejscach.

Laos nie jest drogim krajem, a ceny tutaj, jak przystało na Azję, są naprawdę niskie, jeśli patrzeć na nie z perspektywy Europejczyka, nie lokalnego mieszkańca. Oczywiście najtaniej można zjeść, kosztując potraw tzw. street food, czyli jedzenia serwowanego na ulicznych stoiskach, ale niemal równie tanie dania podają w klimatycznych, nieco mniej eksponowanych knajpkach. Najdroższe jest jedzenie w restauracjach hotelowych i lokalach wysokiej klasy. Jeśli na lokalnych targach nie podano cen poszczególnych produktów, to znaczy, że warto spróbować targowania się. Przykładowe ceny jedzenia w kipach laotańskich: coca-cola 5000 LAK, duża woda mineralna 6000 LAK, koktajl owocowy od 6000 LAK, obiad w restauracji średniej klasy około 5000 LAK, piwo lokalne 8000 LAK, posiłek w taniej restauracyjce 15000 LAK, cappuccino 8000 LAK.

• Znajdujący się w Laosie wodospad Khone Phapheng jest największy w całej Azji Południowo-Wschodniej
• Laos uważa się za najbardziej zbombardowany kraj na świecie, na który podczas wojny wietnamskiej zrzucono kilkadziesiąt milionów tonów ładunków wybuchowych
• Tajemnicze dzbany czy też kamienne urny znajdujące się w kompleksie archeologicznym Równiny Dzbanów ważą od kilku do nawet kilkunastu ton każdy
• Ze względu na brak dostępu do morza Laos jest jedynym śródlądowym państwem w Azji Południowo-Wschodniej. Z tego powodu nie dysponuje marynarką wojenną
• Popularny w Laosie sport to tzw. Kator – dyscyplina podobna do siatkówki, z tą różnicą, że dozwalająca odbijanie piłki nie tylko rękoma, ale i nogami
• Pełną nazwę kraju tłumaczy się jako Królestwo Miliona Słoni i Białego Parasola
• Najpopularniejszym produktem eksportowym Laosu jest kawa, którą uprawia się głównie na plantach usytuowanych na Płaskowyżu Bolaven
• Większość mieszkańców Laosu (około 80%) para się rolnictwem
• W mieście Luang Prabang każdego dnia o poranku odbywa się proces karmienia mnichów. Przechodzą oni w rzędzie przez miasto, a mieszkańcy i turyści klęcząc wzdłuż drogi wkładają do ozdobnych mis każdego mnicha rozmaite produkty spożywcze, głównie ryż i warzywa, ale też słodycze, co jednak praktykują głównie cudzoziemcy
• W mieście Vang Vieng praktykuje się nietypową atrakcję, a mianowicie – tubing, czyli spływ na dętkach po rzece Nam Song.

Kuchnia Laosu czerpie garściami z kulinariów sąsiadów, dodając do tego szczyptę francuskiej wykwintności oraz lokalnych smaków. Zjecie tutaj podobne do Tajlandii curry, zupy zbliżone do wietnamskich pho oraz potrawy nawiązujące do czasów francuskiego kolonializmu. Mimo wpływów obcych tradycyjna kuchnia Laosu ma swoją własną, unikalną duszę. Laotańczycy używają bardzo chętnie świeżych ziół, gotują na parze lub grillują, co powoduje, że dania są niezwykle lekkie i smaczne. Podstawowy składnik potraw stanowi ryż kleisty, który formuje się w kulki i spożywa do niemalże każdego posiłku. Najpopularniejszymi potrawami są: świeża sałatka z siekanym mięsem wołowym przyprawionym ziołami, czyli Laap, piekielnie pikantna sałatka z zielonej papai, czy zupa Khao Soy. Oprócz tego koniecznie trzeba spróbować tutaj wybornej lokalnej kawy oraz słynnego piwa Beerlao.

Pierwotnie tereny dzisiejszego Laosu zamieszkiwała ludność, która napłynęła tutaj z południowych Chin. W dolinie Mekongu zaczęły rozwijać się księstwa laotańskie. Terytorium Laosu było przedmiotem ekspansji sąsiednich imperiów, w tym Khmerów i Wielkich Mogołów. W połowie wieku XIV w wyniku walk o dominację utworzono zjednoczone królestwo Lan Xang rozwijające się przez kolejne stulecia. Za złoty wiek Laosu uznaje się niemal sześćdziesięcioletnie rządy Suligna Vongsa. W wyniku jego śmierci królestwo podzieliło się na trzy ośrodki: Luang Prabang, Wientian i Champasak, co przyczyniło się do pogorszenia sytuacji w Laosie.

W latach 80. XIX wieku kraj objęto protektoratem francuskim, a tym samym zapoczątkowano okres kolonizacji. Po wybuchu drugiej wojny światowej Japonia okupowała część obszarów Indochin, ale akceptowała tym samym francuską administrację kolonialną. Ogłoszona przez ruch wyzwoleńczy w 1945 niepodległość Laosu nie została uznana przez Francję, a kraj wciąż znajdował się pod francuskim protektoratem. Pod naciskami zewnętrznymi i z powodu kiepskiej sytuacji wewnętrznej Francja przyznała Laosowi niepodległość w roku 1953. W państwie nastał okres destabilizacji. Doszło tutaj do wojny domowej, która jednak nie przyniosła tylu ofiar, co konflikty w Wietnamie czy Kambodży.

W trakcie wojny wietnamskiej Stany Zjednoczone prowadziły na terytorium Laosu działania przeciwko tutejszym działaczom komunistycznym i żołnierzom walczącym po stronie Wietnamu Północnego. Ponadto armia USA bombardowała Laos, co przyczyniło się do zaostrzenia konfliktu. Po wojnie domowej i wycofaniu się żołnierzy amerykańskich z Indochin władzę w kraju przejął antykolonialny, nacjonalistyczny ruch Pathet Lao, który proklamował Laotańską Republikę Ludowo-Demokratyczną. Laos wszedł we współpracę z Wietnamem i odtąd był mocno podporządkowany interesom tego kraju. W latach 90. XX wieku prezydent Khamtai Siphandon doprowadził do liberalizacji gospodarki.

Laos jako jedyny kraj w Azji Południowo-Wschodniej nie posiada dostępu do morza. Znajduje się Półwyspie Indochińskim i graniczy z Chinami, Wietnamem, Kambodżą, Tajlandią i Birmą. Kraj w większości pokrywa las, wyżyny i góry z najwyższym szczytem Phou Bia o wysokości 2817 m n.p.m., który należy do pasma Gór Annamskich. U stóp tego pasma górskiego rozciąga się Równina Dzbanów – teren licznych stanowisk archeologicznych otworzonych tutaj z powodu tysięcy tajemniczych urn, które pokrywają ten obszar. Na południu kraju znajduje się Płaskowyż Bolaven, gdzie podziwiać można wyjątkowy wodospad Tad Fane. Klimat panujący w Laosie określa się jako monsunowy. Największą rzeką jest Mekong, do którego uchodzi większość rzek górskich kraju. Niezwykłym bogactwem cechuje się laotańska flora. Ponad 50% powierzchni Laosu zajmują lasy, w których rosną m.in. drzewa tekowe, różane czy sandałowe. Reszta terenów wykorzystywana jest w rolnictwie i zagospodarowana np. na pola ryżowe. Wśród gatunków tutejszej fauny warto wymienić choćby bantengi azjatyckie, barasingi czy makaki.

Trudno wyodrębnić z ludności Laosu konkretne grupy etniczne, ponieważ uznawany, bardzo ogólny podział dokonany został na podstawie terenów zamieszkiwanych przez obywateli kraju, a nie faktycznych różnic kulturalnych czy językowych. Trzy podstawowe grupy to Laotańczycy żyjący na terenach nizinnych – Lao Loum, wyżynnych, czyli Lao Theung, a także w górach – Lao Soung. Niecałe 70% całości populacji stanowią Laotańczycy, którzy przybyli na te tereny z Chin, a ich język zalicza się do tajskiej grupy językowej. Pozostali obywatele kraju to mniejszości takie jak Lamet, Khmu, Alak czy Lawa, wywodzące się z grupy językowej Mon-khmer. Na wyżynach osiedlili się Hmongowie, Mien i Shan. Większość „rdzennych” Laotańczyków żyje na terenach nizinnych.

Ponad 4 miliony obywateli Laosu wyznaje buddyzm, co daje około 60% wszystkich mieszkańców, jednak w stosunkowo sporej grupie znajdują się również osoby, które nadal praktykują tradycyjne religie plemienne – wierzenia animistyczne. Grupa ta stanowi 30% społeczeństwa. W obrębie kraju funkcjonują też wspólnoty chrześcijańskie – mniejszość katolicka i protestancka, stanowiące nieco ponad procent mieszkańców Laosu.

Laotański savoir-vivre nie należy do tak restrykcyjnych jak chociażby chiński, jednak przez podróżą do tego kraju należy zorientować się w kilku najważniejszych funkcjonujących tutaj zasadach, które zdecydowanie nie stanowią oczywistości dla kręgów kulturowych spoza obrębu Azji. Istotne jest przede wszystkim zachowanie pewnego dystansu w stosunku do mnichów, których nie można dotykać, czy nie zwracanie stóp w kierunku jakichkolwiek wizerunków Buddy oraz osób. Uważać należy także w kontaktach z cywilami – pod żadnym pozorem nie można dotykać najświętszej części ciała człowieka, a więc głowy. Co ważne, zakaz ten dotyczy tak dorosłych, jak i dzieci. Oprócz tego, nie można zapominać o stosownym ubiorze w świątyni tj. długich spodniach i koszulkach zakrywających ramiona.