-
Historia
Dzieje Jordanii sięgają czasów bardzo odległych. W starożytności tereny te należały do państwa Izraelitów oraz plemion Amonitów, Edomitów i Moabitów. W VI wieku p.n.e. przybyli tu Nabatejczycy, po których pamiątką do dziś pozostaje Petra – wykuta w skale stolica, dziś jeden z Nowych Siedmiu Cudów Świata. Państwo Nabatejczyków wchłonięte zostało przez Rzymian, zaś w VII wieku Jordanię zdobyli Arabowie, czyniąc z niej część Syrii. W XII wieku przez ziemie te przeciągnęli krzyżowcy, budując tu kilka zamków obronnych, zdobytych następnie przez egipskich Mameluków, rządzących Jordanią do początku XIV wieku. W 1517 roku kraj dostał się pod panowanie Turków osmańskich, którzy władali nią aż do 1918 roku. To właśnie podczas I wojny światowej wybuchło powstanie antytureckie, podczas którego wojska brytyjskie wspomagane przez oddziały arabskie opanowały Palestynę i Syrię. W 1921 roku rząd brytyjski na terenach leżących na wschód od Jordanu utworzył emirat Transjordanii i wydzielił ten obszar z Palestyny. W roku 1946 Transjordania została proklamowana niepodległym królestwem, a trzy lata później jej nazwę zmieniono na Jordańskie Królestwo Haszymidzkie. W 1967 roku Izrael odebrał Jordanowi Zachodni Brzeg i część Jerozolimy. Ten i inne powody stały się przyczyną trwających wiele lat walk między tymi krajami. Deklarację o zakończeniu stanu wojny i układ pokojowy podpisano dopiero w 1994 roku. Dziś Jordania jest monarchią konstytucyjną, na której czele stoi król Abd Allah ibn Husajn. Kraj utrzymuje dobre stosunki z UE i USA oraz prowadzi politykę przyjazną wobec Zachodu.
-
Geografia
Jordania położona jest w Azji Południowo-Zachodniej i graniczy z Izraelem, Autonomią Palestyńską, Syrią, Irakiem i Arabią Saudyjską. Większość powierzchni tego mierzącego 88,794 km² kraju zajęte jest przez pustynny płaskowyż, którego największym wzniesieniem jest Dżabal ar-Ramm o wysokości 1738 m n.p.m. Najniższym natomiast punktem jest depresja Morza Martwego, sięgająca nieco ponad 400 m n.p.m.
Jordania leży w trzech strefach klimatycznych: na północnym zachodzie panuje klimat podzwrotnikowy śródziemnomorski, w środkowej części – podzwrotnikowy kontynentalny, zaś na południu – zwrotnikowy suchy. Zimą bywa tu chłodno, około 4-7°C (najniższa temperatura -8,4°C zmierzona została w Ma’an), zaś latem jest dość gorąco, około 30-32°C (najwyższa temperatura: 51,1°C zmierzona została w Deir Alla). Opady są niewielkie i wahają się między 50 mm rocznie na południu kraju do 800 mm na północnym zachodzie.
Zarówno flora, jak i fauna Jordanii jest uboga. Na wschodzie i na południowym wschodzie w wielu miejscach roślinności po prostu nie ma, zaś na zachodzie kraju występują pozostałości lasów dębowych i sosnowych, które zajmują zaledwie 1% powierzchni. Spośród żyjących tu zwierząt wymienić trzeba gazele, koziorożce i góralki oraz nielicznie występujące gepardy, szakale i karakale. Obfita jest natomiast populacja gadów – skorpionów i węży – które upodobały sobie suche, pustynne obszary Jordanii.
-
Kultura i religia
Jordania to kraj o bardzo bogatej kulturze, gdzie tradycja miesza się z nowoczesnością, bogactwo z biedą, a otwartość i gościnność z konserwatyzmem. W kraju tym mieszkają obok siebie, zgodnie i bez konfliktów, wyznawcy wielu odłamów chrześcijaństwa i islamu. Dla Jordańczyków bardzo ważne są związki z ziemią, dlatego ogromnym szacunkiem cieszą się tu Beduini, uważani za rdzennych mieszkańców tej ziemi. Bardzo istotne są też wartości rodzinne, a choć kobiety mają konstytucyjnie zagwarantowane takie same prawa jak mężczyźni, to jordańskie społeczeństwo zachowało mocno patriarchalny charakter.
Ogromną popularnością pośród Jordańczyków cieszą się wszelakiego rodzaju przesądy i wiara w siły nadprzyrodzone, np. w tzw. złe oko, czyli przynoszące nieszczęście spojrzenie. Aby się przed nim uchronić, na szyi nosi się błękitny medalion, który można również zawiesić w domu lub w samochodzie, pali się kadzidło oraz daje biednym jałmużnę. Jeśli te sposoby nie pomogą, osobę, uważaną za ofiarę złego oka, okadza się czytając wersety z Koranu lub Biblii – w zależności od wyznania. Aby przed nieszczęściem uchronić dzieci, przy ich łóżeczkach wiesza się srebrne plakietki z cytatami ze świętych ksiąg. Najważniejszym wydarzeniem w życiu Jordańczyków jest ślub, a ponieważ impreza ta jest wyjątkowo kosztowna, mężczyźni rzadko kiedy pobierają się przed trzydziestką. Teoretycznie dozwolona jest poligamia, jednak mało kogo stać na utrzymanie więcej niż jednej żony, toteż obyczaj ten coraz szybciej odchodzi do lamusa.
Ponieważ coraz większą rolę w gospodarce Jordanii zaczyna odgrywać turystyka, obcokrajowcy są tu mile widziani, a ich niewiedzę na temat panujących tu zwyczajów i tradycji traktuje się pobłażliwie. Jednak zdecydowanie lepiej powstrzymać się od publicznego okazywania sobie uczuć, picia alkoholu czy noszenia nazbyt skąpego ubioru.