-
Historia
Najstarsze ślady człowieka odnalezione na terytorium Szwajcarii pochodzą sprzed około 150 000 lat. Jednymi z ciekawszych obiektów archeologicznych z czasów prehistorycznych są pozostałości osad budowanych na palach nad Jeziorem Zuryskim oraz innych szwajcarskich zbiornikach wodnych. Ich wiek datuje się na około 4000 rok p.n.e. Plemiona celtyckie zamieszkujące w owym czasie ziemie szwajcarskie mieszkały w takich osadach aż do początku pierwszego tysiąclecia p.n.e. W IV wieku p.n.e. na terytorium Szwajcarii przemieściły się plemiona Helwetów, od których wzięła się późniejsza nazwa łacińska kraju. W I wieku p.n.e. na tereny te przybyli Rzymianie włączając je w granice Imperium i tworząc tu 5 prowincji. Z uwagi na ich dogodne położenie, już od dawnych czasów przez dzisiejsze Alpy Szwajcarskie przebiegały niezwykle ważne drogi transalpejskie.
Po wyparciu Rzymian ziemie te zostały podzielone między kilka królestw, które miały fundamentalny wpływ na kształtowanie się języków miejscowej ludności. W 1291 roku powstała pierwsza szwajcarska Konfederacja – przymierze zainicjował region Schwyz, który wraz z Uri oraz Unterwaldem utworzył unię – ten rok przyjmuje się za datę powstania Szwajcarii. Z kolejnymi latami i wiekami do sprzymierzonych kantonów zaczęły dołączać kolejne. Burzliwe stulecia wypełnione wojnami (w tym Wojnami Burgundzkimi), konfliktami na tle religijnym oraz epidemiami i podbojami, doprowadziły w 1648 roku do proklamowania niepodległości.
W XVIII wieku Szwajcaria znalazła się pod zwierzchnictwem Francji, po której nadszedł czas wojny domowej. W 1874 roku powstało państwo federalne – jedno z najstarszych na świecie. Okres wojen światowych był ciężką próbą zachowania neutralności i niepodległości oraz walki z kryzysem, podczas którego Szwajcaria stanowiła pożądany kąsek między innymi dla III Rzeszy. Po II wojnie światowej nastał czas rozwoju technologicznego i gospodarczego, kiedy to Szwajcaria stała się jednym z najbogatszych krajów świata. Od 1996 roku jest członkiem NATO, zaś od 2002 ONZ.
-
Geografia
Około 70% powierzchni Szwajcarii znajduje się na obszarach górskich. Kraj podzielony jest pomiędzy 3 główne strefy geograficzne – Wyżynę Szwajcarską, na której mieszka większość społeczeństwa, Jurę oraz Alpy. Alpy zajmują ponad 60% powierzchni Szwajcarii, zaś zamieszkane są jedynie przez około 11% ludności państwa. Na obszarze Szwajcarii znajduje się 48 alpejskich czterotysięczników, z których najwyższy – Dufourspitze osiąga wysokość 4634 m n.p.m. Najbardziej znaną górą jest Matterhorn, który wznosi się na południu kraju jako szczyt graniczny Szwajcarii oraz Włoch. To najczęściej fotografowana góra świata, a jest kształt należy do najbardziej rozpoznawalnych. Na terytorium kraju znajduje się mnóstwo malowniczych miejsc o globalnej randze, w tym jedna z najpiękniejszych górskich dolin świata – Lauterbrunnen. Liczba jezior w Szwajcarii przekracza 1500, największym z nich jest Jezioro Genewskie położone w południowo–zachodniej części kraju.
W Szwajcarii panuje typ klimatu umiarkowanego. Z reguły pozbawiony jest on silnych mrozów, upałów oraz wysokiej wilgotności. W regionach alpejskich pokrywa śnieżna może zalegać przez sporą część roku, a w obszarach wysokogórskich przez cały rok. Wyższe partie charakteryzują się występowaniem lodowców, których w pierwszej dekadzie XXI wieku w granicach kraju można było doliczyć się około 1500. Kanton Ticino odznacza się na tle innych regionów występowaniem cech zbliżonych nieco bardziej do klimatu śródziemnomorskiego, który możliwa uprawę palm oraz cytrusów.
-
Kultura i religia
Szwajcarzy tworzą społeczeństwo bardzo zróżnicowane zarówno pod względem językowym, jak i wyznaniowym oraz kulturowym. Kraj podzielony jest na 4 strefy językowe: niemieckojęzyczną (ok. 63,3% ludności), francuskojęzyczną (ok. 22,7% ludności), włoskojęzyczną (ok. 8,1% ludności) oraz trzyjęzyczną, którą zamieszkują obywatele posługujący się językami niemieckim, włoskim, a także retoromańskim – romansz (0,5% ludności). Każda z grup językowych charakteryzuje się własnymi tradycjami oraz naleciałościami kulturowymi pochodzącymi z sąsiednich krajów: Niemiec, Francji oraz Włoch, a także tradycyjnymi, oryginalnymi cechami alpejskimi. Wspólnym mianownikiem łączącym Szwajcarów są góry, które zdeterminowały wiele kulturowych cech wspólnych. Silna izolacja występująca w poprzednich wiekach w regionach alpejskich doprowadziła do powstania ogromnej liczby (jak na tak niewielkie społeczeństwo) dialektów, szczególnie w części niemieckojęzycznej. Język niemiecki w odmianie szwajcarskiej znacznie różni się od oficjalnej wersji tego języka.
Szwajcarzy zróżnicowani są również pod względem wyznaniowym. Zgodnie ze spisem powszechnym przeprowadzonym w 2015 roku 38% ludności Szwajcarii zadeklarowało się jako katolicy, a 27% jako protestanci. 5% ludności podało wyznanie muzułmańskie, 0,5% buddyzm, a 0,3% judaizm. 21,4% nie określiło przynależności religijnej do którejkolwiek ze wspólnot.
Mimo różnic językowych i religijnych Szwajcarzy wykazują liczne cechy wspólne, wśród których należy wyróżnić punktualność, elegancję, dokładność, przyjazne nastawienie oraz gościnność powiązane z zachowaniem pewnego społecznego dystansu. Szwajcarzy są dumni ze swoich wiejskich, alpejskich tradycji, które kultywują przy wielu okazjach przywdziewając kolorowe stroje ludowe oraz grając na instrumentach, w tym popularnym rogu alpejskim – Alphorn, wykorzystywanym do dziś przez pasterzy w celu komunikacji na duże odległości. Instrument ten swoją długością może sięgać 4 metrów. Klasztor w Sankt Gallen był jednym z głównych miejsc kształtowania się chorału gregoriańskiego, zaś szwajcarscy naukowcy wywarli duży wpływ na kulturę i naukę – 28 Szwajcarów (lub mieszkańców Szwajcarii) zostało laureatami Nagrody Nobla w różnych dziedzinach.