-
Historia
Opisując historię Botswany należy najpierw spojrzeć daleko wstecz. Najstarsze ślady ludności zamieszkującej jej obecne tereny pochodzą sprzed dwóch milionów lat. Zachowane do dziś naskalne malowidła w górach Tsodilo stanowią obiekt badań archeologów i innych naukowców. Zostały wpisane w 2001 roku na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przez tysiące lat ziemie te były domem dla koczowniczych plemion i ludów San, Khoikhoi i Tswana, których potomkowie żyją tu również obecnie.
Europejscy kolonizatorzy i osadnicy, którzy pojawili się w Afryce już w XV wieku, stopniowo zwiększali swoją aktywność gospodarczą i polityczną w regionie, wytyczali nowe szlaki handlowe, brali udział w wyprawach misyjnych i osiedlali się coraz bardziej w głąb lądu. Na skutek walk plemiennych i interwencji wojsk brytyjskich, od połowy XIX wieku kraj dostał się pod panowanie Wielkiej Brytanii i zostały wyznaczone w nim strefy osadnictwa ludności białej i ludności tubylczej. Część władzy przekazano w ręce wodzów tubylczych, jednak dalej zachowano nadzór nad kolonią, która miała tanią siłą roboczą wspomagać działania gospodarcze w regionie. W latach 40. XX wieku nasiliły się ruchy wyzwoleńcze, co doprowadziło do powstania pierwszych partii politycznych, a następnie do pierwszych demokratycznych wyborów. Najważniejszą datą w historii kraju jest 30 września 1966 roku, kiedy została utworzona Niepodległa Republika Botswany, na czele której stanął Seretse Khama. Przez długie lata zarządzał on Botswaną, nawiązując współpracę gospodarczą z innymi krajami w regionie oraz utrzymując dobre stosunki z dawnymi kolonizatorami.
Najnowsza historia kraju to dynamiczny rozwój gospodarczy i społeczny, a ogromne wpływy uzyskiwane dzięki przemysłowi wydobycia diamentów są bardzo dobrze wykorzystywane w celu podnoszenia standardu życia, edukacji i opieki zdrowotnej mieszkańców oraz unowocześniania infrastruktury. Botswana należy do najbogatszych i najstabilniejszych ekonomiczne krajów afrykańskich.
-
Geografia
Botswana to nieposiadające dostępu do morza średniej wielkości państwo, przez które przebiega zwrotnik Koziorożca. Sąsiaduje z Republiką Południowej Afryki, Namibią, Zambią oraz Zimbabwe. Panuje tu klimat zwrotnikowy, kontynentalny. Ze względu na wysokości nad poziomem morza temperatury są stosunkowo niskie z dużymi wahaniami dobowymi. Klimat charakteryzuje się zmiennością opadów w kilkuletnich cyklach, ilość opadów jest zdecydowanie większa na północy niż bliskim pustyni południu, zdarzają się również okresy długotrwałej suszy, gdzie średnie opady nie przekraczają nawet 100 mm w skali całego roku.
Większość powierzchni kraju jest położona na terenie doliny pustyni Kalahari. Charakterystyczne piaszczyste wydmy można zaobserwować jedynie w południowo-zachodniej części, pozostałe obszary to surowe, bezkresne obszary. Dla kontrastu, na północy natkniemy się zielony, wodny raj tworzony przez rozlewisko rzeki Okawango. Obfite zasoby wód sprawiają, że północna część Botswany jest domem dla licznych gatunków zwierząt – żyje tu ponad 400 gatunków ptaków oraz niezliczona ilość ssaków oraz innych charakterystycznych dla kontynentu zwierząt. Miłośnicy safari mogą tutaj obejrzeć wielką piątkę Afryki oraz wiele innych, często już zagrożonych gatunków. Warto przygotować aparaty, by uchwycić naturalne życie słoni afrykańskich, lwów, bawołów, hipopotamów, nosorożców, antylop, żyraf, krokodyli czy gepardów i lampartów.
-
Kultura i religia
Zdecydowana większość mieszkańców Botswany wywodzi się z dawnych grup plemiennych i wciąż bardzo mocno identyfikuje się z tradycjami i kulturą przodków. Dominującą grupą jest Tswana, której członkowie w dalszym ciągu głownie komunikują się własnym językiem, pomimo znajomości angielskiego. Plemienne korzenie znajdują odzwierciedlenie w sposobie życia, zachowaniu, kulturze i zwyczajach dzisiejszej ludności. Zgodnie z tradycją, rodziny pozostają w bardzo bliskich stosunkach, zachowane zostały dawne formy społeczne, szacunek dla starszych mieszkańców i podtrzymywanie wierzeń. Mieszkańców Botswany można określić jako konserwatywnych, dumnych ze swojego pochodzenia i przynależności. Są bardzo zidentyfikowani z krajem, a utrzymanie tradycji spaja społeczeństwo.
Ludzie są otwarci, towarzyscy i uprzejmi, tłoczne i gwarne domy są jednocześnie miejscem odpoczynku i spokojnej egzystencji. Bardzo ważną rolę w codziennej etykiecie pełnią powitania i formy grzecznościowe, jednak w ostatnich latach coraz częściej można zaobserwować zmiany w stylu życia mieszkańców. Nowoczesne trendy z zachodnich krajów, rozwój turystyki i świat nowych technologii sprawiają, że młodzi ludzie chcą zerwać z tradycyjnym stylem życia.
Na skutek działania misjonarzy w XIX wieku dotarło tutaj chrześcijaństwo, jednak zaledwie 30% mieszkańców identyfikuje się jako osoby wierzące. Dominującą religią pozostały lokalne wierzenia o tubylczych korzeniach. Spirytualizm i duchowe aspekty życia są bardzo ważne w codziennym życiu Botswańczyków. Tradycyjne obrzędy dziękczynne za pomyślne polowanie lub zesłanie deszczu łączone były z tańcem oraz muzyką graną na prostych bębnach, instrumentach strunowych lub idiofonach.