Włochy

Podróżując do Włoch, dzięki przynależności do Unii Europejskiej oraz Strefy Schengen, obywatele Polski nie muszą starać się o wizę wjazdową ani przechodzić kontroli dokumentów na granicy. Należy jednak posiadać przy sobie ważny dokument potwierdzający tożsamość – paszport bądź dowód osobisty na wypadek rutynowych kontroli ze strony służb.

Przed wyjazdem do Włoch nie obowiązują szczepienia ochronne, warto jednak rozważyć zaszczepienie się przeciw tężcowi, błonicy i polio (ok. 150 zł) oraz żółtaczce pokarmowej (ok. 250 zł każda dawka szczepionki). Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

We włoskich restauracjach i barach przyjął się zwyczaj zostawiania napiwku kelnerom w wysokości 5–10% od rachunku, w taksówce 10–15%. Napiwek nosi we Włoszech nazwę „la mancia” i jest popularny także wśród innych profesji, na przykład: fryzjer, barman czy boy hotelowy. Należy zwracać uwagę na rachunki, gdyż zdarza się, że „la mancia” jest już wliczona w koszt usługi, zaś w niektórych przypadkach naturalne jest zaokrąglanie kwot w górę (szczególnie podczas korzystania z taksówki), co uważane jest za napiwek.

Ceny jedzenia we Włoszech są nieznacznie wyższe od polskich. Warto pamiętać o tym, że w miejscach popularnych turystycznie (szczególnie centrach miast), kurortach, a także ekskluzywnych kierunkach, ceny bywają znacznie wyższe. Zróżnicowanie cenowe widoczne jest także między poszczególnymi regionami północy i południa.

Przykładowe ceny:

Posiłek w taniej restauracji: około 10–15 EUR
Kolacja dla dwóch osób w lepszym lokalu: około 50 EUR
Lokalne piwo beczkowe w restauracji: 4 EUR
Kawa w restauracji: 1,5–2 EUR
Woda mineralna 1,5 l: 0,5 EUR
Piwo 0,5 l: 0,8 EUR
Wino 0,7 l: 6 EUR
Pomarańcze 1 kg: 1,8 EUR
Pomidory 1kg: 2 EUR
Coca cola 1,25 l: 1,2 EUR
Oliwa z oliwek 1 l: 5 EUR
Szynka parmeńska 1 kg: 25–40 EUR
Kawa w ulicznej cafeterii: 0,75 EUR–1,20 EUR

Kuchnia włoska jest uznawana za jedną z najlepszych na świecie. Jest również niebywale popularna, a jej dań można skosztować na całym globie. W żadnym miejscu nie równa się ona jednak tradycyjnym potrawom przyrządzanym przez Włochów z prawdziwych włoskich składników. Słynna na cały świat pizza, która powstała w Neapolu, lasagne czy spaghetti z sosem bolońskim, to najbardziej kojarzące się z Italią potrawy. Z uwagi na uwarunkowania geograficznie potrawy kuchni włoskiej również wykazują silne zróżnicowanie. W regionach alpejskich popularne są dania z nabiału, można spróbować tam wyśmienitych serów, a wachlarz wyboru jest bardzo duży. Najpopularniejszym daniem północny jest risotto – potrawa sporządzona ze specjalnej odmiany ryżu z różnymi dodatkami, szczególnie popularna w Lombardii. Zmierzając w dół półwyspu można zwiedzić Parmę – kolebkę słynnej parmeńskiej szynki czy pachnący parmezanem region Emilia-Romagna. Im bardziej na południe, tym popularniejsze stają się dania mączne, w których króluje pasta i pizza. Nietrudno również o dania mięsne, szczególnie grillowane, oraz wyśmienite kombinacje z warzyw.

Od czasów antycznych mieszkańcy Półwyspu Apenińskiego wykształcili około 350 różnych rodzajów makaronu o zróżnicowanych kształtach. Starannie formowane i kunsztownie przygotowywane, podawane są z różnymi dodatkami. W Alpach można spróbować pasty z lokalnym serem i musem jabłkowym, bardziej na południe prym wiodą sosy pomidorowe oraz słynna jajeczna carbonara. Okolice wybrzeży obfitują w dania z owocami morza oraz potrawy rybne. Regiony Sardynii i Sycylii wykształciły specyficzne potrawy, bogate przede wszystkim w dobra morskie. Każdy region Włoch szczyci się własnymi specjałami, a włoska kuchnia uważana jest przez mieszkańców nie tylko za produkt służący zaspokojeniu podstawowych potrzeb, ale za coś więcej – swoistą dziedzinę sztuki, do której prawdziwi Włosi są bardzo mocno przywiązani i z dumą kultywują kulinarne tradycje.

Przemierzając Włochy czuć zewsząd kojący, intensywny zapach ziół, które znaleźć można w potrawach. Wszechobecne gaje oliwne i winnice dają płynne italijskie złoto – oliwę i wino. Włochy, jako największy producent oliwy, mogą pochwalić się jej pysznym smakiem i obecnością w wielu potrawach, a wyśmienite wino podane do kolacji jest idealnym uzupełnieniem posiłku, który tradycyjnie składa się z 9 elementów: aperitivo – alkoholu pobudzającego apetyt, antipasto – przystawki, primo – pierwszego dania, secondo – drugiego dania, contorno – dania „pobocznego”, najczęściej warzywnej kombinacji, formaggio e frutta – serów i owoców, dolce – słodkiego deseru, caffe – kawy oraz digestivo – słodkiego alkoholu podawanego na koniec posiłku. W przeciwieństwie do kolacji, śniadania są zazwyczaj mało zróżnicowane i występują pod postacią słodkiego rogalika i kawy. Włosi jedzą głównie w restauracjach, celebrując więzi społeczne.

• Według legendy Rzym został założony 21 kwietnia 753 roku p.n.e. przez Romulusa, którego razem z bratem Remusem miała wykarmić wilczyca. W Starożytnym Rzymie jedna z metod obliczania czasu (Ab urbe condita) bazowała na tym roku jako roku zerowym.
• Włochy są jednym z najmłodszych państw Europy Zachodniej. Ich powstanie wiąże się z wydarzeniem, które znane jest pod nazwą Zjednoczenie Włoch. Miało ono miejsce w 1861 roku. Pierwszym królem został Vittorio Emanuele II, a stolicą obwołano Turyn.
• Trójkolorowa włoska flaga składa się z trzech pasów: zielonego – symbolizującego nadzieję oraz włoskie pejzaże, białego – wiarę oraz szczyty Alp i czerwonego – męstwo oraz krew obrońców ojczyzny. Inspiracją do jej stworzenia była flaga Francji.
• Włochy oraz Chiny posiadają najwięcej obiektów wpisanych na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W obu krajach znajdziemy aż 55 pozycji. We Włoszech jest to 50 obiektów kulturowych oraz 5 przyrodniczych.
• Znajdujący się w całości w granicach Rzymu Watykan jest najmniejszym państwem świata. Jego powierzchnia sięga 0,49 km₂, a liczba ludności około 825. Są to głównie duchowni i przedstawiciele Kościoła Katolickiego, a także żołnierze Gwardii Szwajcarskiej (110 żołnierzy) wraz ze swoimi rodzinami.
• Słynna na cały świat neapolitańska pizza została rozpowszechniona w Neapolu prawdopodobnie w XVIII wieku jako cienki placek z pomidorowym sosem, tartym serem oraz ziołami, zapiekany w mocno rozgrzanym piecu. Była potrawą przygotowywaną i spożywaną głównie przez ubogą ludność. W XIX wieku znalazła swoich wielbicieli w USA, a dziś można skosztować jej w różnych formach na całym świecie.
• Włochy są największym producentem wina na świecie. W 2018 roku produkcja wina wyniosła tu 54,8 mhl, zaś na drugim miejscu plasuje się Francja z wynikiem niższym o 5,7 mhl. We Włoszech znajduje się 20 regionów winiarskich, między innymi popularne: Toskania, Abruzzo, Piemont, Calabria, Liguria czy Veneto.
• Znany jest podział między Włochami Północnymi oraz Południowymi. Podczas kiedy północne „pracują”, południowe „odpoczywają”. Stopa bezrobocia w południowej części jest niemal dwukrotnie wyższa (20%) od tej na północy. Powszechnym faktem jest to, że Włosi z tych regionów nie przepadają za sobą i często można spotkać się z wzajemnymi obraźliwymi określeniami. Północ ze stolicą w Mediolanie od lat dąży do uzyskania większej samodzielności. Warto wspomnieć, że Lombardia i Piemont są jednymi z najbogatszych regionów Unii Europejskiej.
• Dla włoskiego społeczeństwa rodzina jest bardzo ważna. Według badań Eurostatu 67% Włochów w przedziale 18–34 lata mieszka ze swoimi rodzicami. Jest to o 20% więcej niż średnia krajów europejskich. Najczęściej w „rodzinnym gnieździe” zostają mężczyźni i stanowią oni 72% ogółu osób mieszkających z rodzicami.
• Najsłynniejsza rzymska fontanna – Di Trevi – przyciąga rocznie mnóstwo turystów. Według szacunków wrzucają oni dziennie do fontanny około 3000 euro, co w 2016 roku dało sumę 1,4 miliona euro.
• Położenie Włoch na styku płyt tektonicznych warunkuje znaczną aktywność sejsmiczną na tym terenie. Doliczono się tu 48 wulkanów, z których najpopularniejsze są Etna, Wezuwiusz oraz Stomboli – jedne z najbardziej aktywnych w Europie. Półwysep Apeniński jest również nawiedzany często przez trzęsienia ziemi, które bywają bardzo tragiczne w skutkach.
• Południe półwyspu oraz Sycylia od VI wieku p.n.e. wchodziły w skład krainy Magna Grecia, którą zamieszkiwali Grecy. Zbudowali oni liczne miasta oraz świątynie, między innymi Syrakuzy i Dolinę Świątyń w Agrigento. Potomkowie dzisiejszych kolonizatorów – Griko – wciąż żyją w wioskach na południu Włoch. Posługują się zitalianizowanym językiem greckim (griko) oraz kultywują swoje tradycje.
• Na Sardynii od około 1800 roku p.n.e. rozwijała się niezależna cywilizacja – nuragijska, która charakteryzowała się przede wszystkim budowaniem megalitycznych obiektów. Jej kres nastąpił około II wieku p.n.e., kiedy wyspę zajęli Rzymianie.
• Sardynia jest jednym ze światowych „blue zones”, czyli miejsc na świecie, w których ludzie żyją najdłużej, obok greckiej Ikarii, japońskiej Okinawy, kostarykańskiej Nicoya oraz amerykańskiej Loma Linda. Średnia długość życia wynosi tu 79,7 lat.

Jakkolwiek włoska kuchnia należy do najpopularniejszych na świecie, to wśród charakteryzujących ją potraw są dwie, które zrobiły prawdziwą furorę: pizza i makaron! Aż trudno uwierzyć, ale historia pizy (tak początkowo zapisywano to słowo) sięga czasów starożytnych, a pierwsze źródła pisane, w których pojawia się wzmianka o tej potrawie, pochodzą z 997 roku. Po odkryciu przez Kolumba Ameryki i upowszechnieniu się we Włoszech pomidorów, stały się one niezbędnym składnikiem pizzy, a w całym kraju pojawiły się lokale zwane pizzeriami. A gdy pod koniec XIX wieku jeden z kucharzy zadedykował królowej Małgorzacie Sabaudzkiej pizzę z mozzarellą, postała słynna margerita, dziś zdecydowanie najpopularniejsza i najbardziej podstawowa wersja tego placka. Gdy więc w czasie luksusowej wycieczki do Włoch sycić będziecie apetyt w którejś z pizzerii pamiętajcie, że spożywacie potrawę królewską, znaną już starożytnym!

Podobnie imponujący rodowód ma makaron, bez którego dziś nie sposób wyobrazić sobie włoskiej kuchni. Nitki odkryte przez archeologów w Chinach, liczące sobie cztery tysiące lat, to najstarsze znalezione na świecie jedzenie! We Włoszech makaron znany był już od co najmniej XII wieku i – co ciekawe – nie różnił się składem i sposobem przygotowywania od tego używanego obecnie. Ekskluzywne wakacje we Włoszech to doskonała okazja do degustacji rozmaitych potraw przyrządzanych z makaronem (którego rodzajów wynaleziono ponad… 200!).

Wybieracie się na luksusową wycieczkę do Włoch? Ale właściwie dlaczego do Włoch? W większości języków nazwa tego kraju to jakiś mniej lub bardziej dosłowny wariant łacińskiego słowa Italia, dlaczego więc nagle Włochy? Jak to z reguły w takich sytuacjach bywa, najciekawsze wytłumaczenie znaleźć można w legendach. Jedna z nich mówi, że nazwa ta została nadana italskim przybyszom ze względu na ich bujne i ciemne, gęste włosy. W podaniu tym jest tyle samo prawdy, co w opowieści o tym, że nieznająca języka polskiego królowa Bona przez pierwszy okres swego pobytu w Rzeczpospolitej na każde pytanie odpowiadała „o si, o si”, czyli „tak, tak”, dzięki czemu powstało określenie „Osi”, z czasem przekształcone w formę „Włosi”.

Rzeczywistość jest jednak znacznie bardziej prozaiczna… Otóż w starożytności tereny obecnych Włoch zamieszkiwało celtyckie plemię Wolków, nazywanych w językach germańskich Walh, czyli obcy. Najprawdopodobniej nasi przodkowie zapożyczyli to słowo od swych zachodnich sąsiadów w formie Wałch, użyli go na oznaczenie ludów romańskich, a następnie przekształcili je fonetycznie w łatwiejszą do wymówienia formę Włoch. Słowo Italia, choć powszechnie znane, pozostało w języku polskim raczej jako ozdobnik stylistyczny. Dlaczego się nie przyjęło? Do tego już dzisiaj nie dojdziemy!

Malutkie, butikowe perełki przywodzące na myśl wiejskie posiadłości, eleganckie, miejskie palazzo, obszerne kurorty tuż nad brzegiem morza – luksusowe hotele we Włoszech to cała paleta stylów i charakterów! W zależności od tego, który region słonecznej Italii wybierzecie na swą ekskluzywną wycieczkę do Włoch, możecie spędzić urlop w apartamencie na terenie toskańskiej winnicy w Rosewood Castiglion Del Bosco, w luksusowym kurorcie Pitrizza na sardyńskim wybrzeżu Costa Smeralda lub w nowoczesnym Verdura Resort tuż przy sycylijskiej plaży. Oczywiście to tylko początek długiej listy ekskluzywnych hoteli we Włoszech, które mamy w swojej ofercie!

Zwiedzanie włoskich miast, przypominających galerie sztuki, wypoczynek na złocistych plażach i w zatoczkach Amalfi, dramatyczne krajobrazy Sycylii czy urocza, skąpana w amarantowych bugenwillach Capri? Wyruszając na luksusowe wakacje do Włoch nie musicie się ograniczać! Odwiedźcie wieczne miasto – Rzym, zachwyćcie się geniuszem Włoskiej Czwórki we Florencji, skosztujcie wina wprost z winnic rozgrzanej słońcem Toskanii, przespacerujcie się po zaskakująco chłodnych i cienistych uliczkach Lukki, Pizy czy Sieny. Jeśli ekskluzywna wycieczka do Włoch kojarzy się Wam z zakupami, mediolańskie butiki i galerie na pewno Was nie zawiodą! A może wypad na Sardynię i wizyta na Porto Cervo, ulubionym miejscu celebrytów z całego świata?