Katar

Informacje praktyczne

1. Informacje wizowe i opłaty lotniskowe

Obywatele RP, którzy wybierają się w podróż do Kataru, nie podlegają obowiązkowi wizowemu, jeśli w ciągu 180 dni od daty wystawienia potwierdzenia ruchu bezwizowego (na lotnisku) pobyt w Katarze nie przekracza 90 dni. W tym okresie granicę można przekraczać wielokrotnie. Paszport musi być ważny co najmniej 6 miesięcy od daty planowanego wyjazdu z Kataru. Należy również okazać bilet na dalszy lot lub powrotny.

2. Szczepienia

Nie ma szczepień obowiązkowych, którym należy się poddać przed wyjazdem do Kataru. Do zalecanych szczepień należą: wirusowe zapalenie wątroby typu A i B (każda dawka szczepionki 250 zł), tężec, błonica i krztusiec (160 zł), dur brzuszny (230 zł) i wścieklizna (170 zł każda dawka szczepionki). Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

3. Napiwki

Napiwki są wyższe niż w innych krajach, wynoszą od 15 do 20 % ceny usługi. Większość osób z obsługi hotelu czy usług turystycznych to imigranci, dla których napiwek stanowi istotny dodatek do pensji. Czasami, w lepszych restauracjach, napiwek może zostać doliczony do rachunku. Osobie, która na stacji benzynowej zatankuje samochód, panu, który w meczecie popilnuje butów czy pracownikowi hotelu wnoszącemu bagaże wypada zostawić co najmniej 2–5 dolarów.

4. Ceny jedzenia

W Katarze paliwo, markowe ubrania oraz elektronika są tańsze niż w Polsce. Podstawowe produkty spożywcze są droższe. Ceny w restauracjach są raczej wysokie. Wynika to z faktu, że restauracje są nastawione na obsługę osób przyjeżdżających do Kataru w celach biznesowych.

Przykładowe ceny:

Woda mineralna – 1,5 QAR
Lokalne piwo w puszce – 40 QAR
Coca-cola – 2 QAR
Świeży kokos/świeży sok – 6 QAR
Kawa w kawiarni – 17 QAR
Obiad w taniej restauracji: od 35 QAR
Trzydaniowy obiad w restauracji w hotelu – 150 QAR

5. Ciekawostki
• Na terytorium Kataru nie rośnie żaden las.
  
• Katar jest krajem, w którym statystycznie najłatwiej spotkać milionera. 17,5% gospodarstw domowych dysponuje majątkiem wartym ponad 1 mln USD.
• W Katarze nie obowiązuje płaca minimalna.
• W Katarze nie ma rachunków za wodę i prąd, ich koszty pokrywa państwo.
• W 1995 roku wprowadzono wolność słowa oraz prawa wyborcze dla kobiet.
• Jedynie 23% mieszkańców to kobiety.
• Obywatelstwo Kataru bardzo rzadko jest nadawane osobom urodzonym nie w rodzinie katarskiej. Nawet małżeństwo z Katarczykiem nie jest uprawnieniem do otrzymania obywatelstwa. Jedynie około 40% mieszkańców Kataru ma obywatelstwo tego państwa. Większość mieszkańców to pracujący imigranci, który po zakończeniu zatrudnienia nie mają prawa zostać w Katarze ani np. pobierać emerytury.
• Narodowe, tradycyjne rozrywki, to wyścigi wielbłądów oraz polowania z sokołami. Właściciele sokołów poświęcają im wiele troski i uwagi, istnieją osobne szpitale dla sokołów, a dobry, wyszkolony ptak może kosztować tyle, co porządny samochód.

Jedzenie

Kuchnia katarska nie odbiega zasadniczo od kuchni innych krajów arabskich, chociaż napływ imigrantów z krajów azjatyckich powoduje zmiany w tradycjach jedzeniowych. Przybysze z Zachodu także oczekują restauracji, w których mogą zjeść dania, jakie znają ze swoich krajów. Katar jest państwem, gdzie respektowane są zasady islamu. Restrykcyjnie przestrzegane są zakazy spożywania alkoholu, stosuje się posty, wieprzowina jest właściwie niedostępna.

Kuchnia katarska jest bogata w mięso: jagnięcinę, drób czy wołowinę. Ponadto jada się sery, warzywa, oliwki i chleb. Ważną częścią diety są ryby, podawane w postaci pieczonej lub smażonej. Oczywiście smak potraw wzbogaca się o aromatyczne orientalne przyprawy, takie jak kardamon i szafran. W daniach często pojawiają się również daktyle.

Najpopularniejsze potrawy:

humus – dip z ciecierzycy
tahini – pasta sezamowa
waraq enab – liście winorośli nadziewane ryżem
taboulleh – sałatka z kuskusem, pietruszką i warzywami
koussa mahshi – nadziewana cukinia
birani – ryż z kurczakiem lub jagnięciną
motabel – bakłażan, z czosnkiem i pastą tahini
owoce morza – zwłaszcza homar, krab, tuńczyk, lucjan i krewetki
machbous - gulasz z ryżem, czasem także z owocami morza, podawany na dużym wspólnym półmisku
ghuzi – jagnięcina na ryżu i orzechach
halawa – gęsty, słodki sos, wykonany z masła orzechowego

Wiedza

1. Historia

Na Półwyspie Katarskim odnaleziono narzędzia i ceramikę należące do kultury wywodzącej się z Mezopotamii, datowane na VIII wiek p.n.e. W rejonie dzisiejszego Kataru zatrzymywały się starożytne statki płynące na wschód – perły eksportowano od czasów starożytnej Persji, podobnie barwnik – królewską purpurę, wysoko cenioną w Europie. Później, po powstaniu islamu, religia ta szybko rozprzestrzeniła się na tych terenach.

Portugalczycy podporządkowali sobie Katar w roku 1515. Europejczycy rozpoczęli wywożenie bogactw regionu, takich jak konie, perły, bursztyn czy złoto. Wpływy portugalskie trwały aż do XVII wieku, gdy kraj znalazł się pod kontrolą Imperium Osmańskiego.

W XIX wieku obszarem Bliskiego Wschodu zaczęła interesować się Wielka Brytania, próbująca zabezpieczyć szlak wiodący do Indii. W 1821 roku Brytyjczycy dokonali ataku na dzisiejszą Dohę, odpowiadając na akcje piratów niszczących ich statki, co skomplikowało już wcześniej napiętą sytuacja pomiędzy Katarem a sąsiednim Bahrajnem. Walki toczyły się w latach 1867–1868. Traktat podpisany przez Wielką Brytanię i Katar jednoznacznie odrzucał roszczenia Bahrajnu do władzy zwierzchniej nad katarskim terytorium. Pokój sprzyjał rozwojowi handlu i budownictwa.

W 1913 roku Turcja zrzekła się roszczeń do Kataru, a niedługo później Francja i Wielka Brytania podzieliły między siebie strefy wpływów w krajach arabskich. Na mocy katarsko-brytyjskiej umowy Katar został objęty protektoratem Wielkiej Brytanii i w zamian za gwarancje bezpieczeństwa, przywódca Kataru nie utrzymywał żadnych stosunków dyplomatycznych bez zgody rządu brytyjskiego.

1 września 1971 roku następca tronu Khalifa bin Hamad ogłosił pełną niepodległość Kataru. Gdy układ z Wielką Brytanią z 1916 roku stracił moc, Katar stał się państwem suwerennym. W 2011 Katar włączył się do operacji militarnej w Libii. W 2017 roku część krajów arabskich ogłosiło zerwanie stosunków dyplomatycznych z Katarem podając jako pretekst informację, że państwo to wspiera organizacje terrorystyczne.

2. Geografia

Zaliczany do krajów Bliskiego Wschodu Katar leży w Azji Południowo-Zachodniej, na obszarze Półwyspu Arabskiego, nad wodami Zatoki Perskiej. Posiada granicę lądową jedynie z Arabią Saudyjską, długości 60 km.

Katar położony jest w strefie klimatu zwrotnikowego o wybitnie suchej odmianie. Charakterystyczną cechą tego klimatu są wysokie temperatury i niskie opady, które w okresie wiosenno-letnim praktycznie nie występują. Niedobór słodkiej wody jest problemem na całym półwyspie. Zimy są stosunkowo chłodne, natomiast miesiące letnie – bardzo gorące, średnia temperatura osiąga 40o, sięgając czasem 50oC. Wiosną w Katarze występują burze piaskowe.

Szata roślinna jest bardzo uboga. Pod względem fauny Katar należy Krainy Etiopskiej. Żyją tu głównie gatunki pustynne: ariel, gazela Lodera, oryks arabski i różne gatunki gryzoni, do ssaków drapieżnych należy gepard, szakal złocisty i karakal. Ptaki żyją głównie na morskim wybrzeżu. Charakterystycznymi zwierzętami pustyni są gady, w tym liczne jaszczurki.

3. Kultura i religia

Katar zamieszkuje obecnie około 2 miliony osób. Gwałtowny wzrost zaludnienia w ostatnich dziesięcioleciach łączy się z odkryciem złóż ropy naftowej. W latach 50. XX wieku rozpoczęto wydobywanie ropy, a rozwój tego przemysłu przyciągnął do kraju wielu pracowników zagranicznych. Większość z nich nie ma obywatelstwa katarskiego ani nawet szans na jego uzyskanie. Osoby bez obywatelstwa stanowią demograficznie najliczniejszą kategorię społeczną, to około 4/5 populacji kraju. Imigranci pochodzą głównie z Indii, Pakistanu, Bangladeszu, Nepalu, Egiptu, Palestyny, Jordanii, Iranu, a także państw zachodnich, przy czym przybysze z krajów zachodnich zajmują zazwyczaj inne stanowiska niż przyjezdni z Azji. Większość Katarczyków to Arabowie, jedynie nieliczna grupa ma korzenie irańskie lub afrykańskie. Doha, stolica kraju, to największe i praktycznie jedyne miasto, przez co Katar jest niemal „państwem – miastem”. Zdecydowana większość ludności i przemysłu jest skupiona wokół stolicy, poza tym funkcjonuje kilka portów przeładunkowych, powstaje także Lusajl – miasto wniesione specjalnie z myślą o mistrzostwach świata w piłce nożnej.

Religią państwową jest islam, podstawę prawną stanowi prawo islamskie (szari'at), wyznawcy islamu stanowią 77% obywateli (100% wśród Katarczyków, w tym 90% to sunnici). Inne religie, z których najbardziej popularne jest chrześcijaństwo (9%), pojawiły się wraz z napływem imigrantów.

Publikowanie, import oraz dystrybucja niemuzułmańskich książek są kontrolowane i dozwolone wyłącznie na własny użytek. Działalność misyjna jest zakazana. Katar zgodził się na budowę chrześcijańskiej świątyni (ekumenicznej, jednej, wspólnej dla wszystkich odłamów chrześcijaństwa) oraz nawiązał kontakty z Watykanem i żydowskimi rabinami.

Wycieczka