Wyjątkowe wakacje poza utartym szlakiem? Mozambik to wciąż nieodkryty, afrykański skarb, idealne miejsce na rajski wypoczynek. Długa linia brzegowa Mozambiku wyścielona jest delikatnym, złocistym piaskiem i palmami uginającymi się w stronę turkusowych wód Oceanu. Wybierz się na wczasy, podczas których zanurkujesz na rafie pełnej kolorowych ryb, spróbujesz swoich sił na desce surfingowej lub po prostu przeżyjesz totalne odprężenie sącząc drinki z palemką. Podczas wycieczki do Maputo, stolicy kraju, zobaczycie pozostałości śródziemnomorskiej architektury i przejdziecie uliczkami klimatycznego, starego miasta.
Programy
Hotele
Pogoda
Miejsca
Informacje
Inspiracje
Informacje ogólne
Strefa czasowa
GMT +2
Stolica
Maputo
Język
Językiem urzędowym w Mozambiku jest portugalski, który stanowi pozostałość po długich latach kolonializmu Portugalczyków w tym kraju. Osoba anglojęzyczna jest tutaj prawdziwą rzadkością, więc w przypadku chęci podróżowania na własną rękę po Mozambiku najlepiej zacząć planowanie wyprawy od nauki portugalskiego. Wszystkie plemienne języki należą do rodziny języków Bantu.
Waluta
W Mozambiku oficjalną walutą jest metical (l.mn. meticais), który dzieli się na 100 centavos. W obiegu znajdują się monety o nominałach od 50 centavos do 20 meticais oraz banknoty od 100, 500, 1000, 5000 i 10 000 meticais. W południowej części kraju akceptowane są południowoafrykańskie randy, a w popularnych turystycznych miejscach również dolary oraz euro.
Obywatele RP przy wjeździe na terytorium Mozambiku zobowiązani są do posiadania wizy turystycznej. Jej koszt wynosi około 60 EUR (30 dni). Wypełniony wniosek o wizę należy złożyć w konsulacie Mozambiku (najbliższy znajduje się w Berlinie), choć można ją także uzyskać na przejściach granicznych i jest to zdecydowanie lepsza i wygodniejsza opcja. Aby uzyskać wizę należy posiadać paszport ważny 6 miesięcy od daty końca ważności wizy, poświadczenia noclegów w hotelach, a także okazać bilet powrotny.
W przypadku podróży do Mozambiku z małoletnim dzieckiem, konieczne jest posiadanie ze sobą oryginału aktu urodzenia dziecka lub jego poświadczonej przez notariusza kopii, wraz z tłumaczeniem na język angielski. W przypadku podróży tylko z jednym z rodziców, konieczne jest posiadanie pisemnej zgody na podróż drugiego rodzica. Pismo to powinno być przetłumaczone na język angielski i poświadczone przez notariusza.
Biuro Podróży nie ponosi odpowiedzialności za nieotrzymanie wizy do kraju, w którym odbywa się impreza turystyczna, oraz krajów tranzytowych. Zdobycie wizy leży w 100% po stronie uczestników wyjazdu.
Szczepienia
W przypadku podróży do Mozambiku bezpośrednio z Europy – brak jest szczepień bezwzględnie wymaganych. Jeśli podróż odbywa się z kraju zagrożonego żółtą febrą (włączając kraje tranzytowe), konieczne jest posiadanie wpisu w „żółtej książeczce”, poświadczającego szczepienie na tę chorobę (ok. 220 zł). Jak w przypadku niemal każdej podróży zaleca się szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i polio (ok. 150 zł), durowi brzusznemu (ok. 230 zł), wściekliźnie (ok. 170 zł każda dawka szczepionki), cholerze (ok. 200 zł każda dawka szczepionki) oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B (ok. 250 zł każda dawka szczepionki). W Mozambiku występuje zagrożenie malarią – zalecana profilaktyka antymalaryczna. Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.
Napiwki
Co prawda turystyka w Mozambiku dopiero się rozwija, a poza stolicą i nadmorskimi kurortami ciężko spotkać turystów, to jednak także i tutaj, podobnie jak w pozostałych krajach afrykańskich, pozostawienie niewielkiej sumy napiwku będzie mile widziane, choć nie obowiązkowe. Napiwki zostawić można kierowcy, obsłudze hotelowej, czy kelnerom w barach i restauracjach. Ich wysokość wynosi zazwyczaj ok. 10% wartości usługi.
Ceny jedzenia
W związku z rozwijającą się turystyką, ceny jedzenia w Mozambiku w miejscach popularnych wśród turystów rosną z roku na rok. Obiad w dobrej restauracji kosztuje zazwyczaj od 10 do 15 USD. Robiąc zakupy na ulicy lub spożywając posiłki w lokalnych barach można sporo zaoszczędzić – za typowe uliczne danie z kurczaka zapłacimy ok. 3 USD.
Jedzenie
Kuchnia Mozambiku, jeśli pominąć lokalne potrawy, pozostaje pod silnym wpływem kuchni portugalskiej oraz sąsiednich państw. W jadłospisie dominują dania zawierające warzywa, owoce (ananasy, awokado, orzechy kokosowe), a także bardzo tu popularne orzeszki ziemne i kukurydza. Mozambik znany jest na całym świecie jako miejsce, gdzie można zjeść jedne z najlepszych owoców morza na świecie. Wśród lokalnych rarytasów prym wiodą przede wszystkim krewetki, langusty oraz homary. Ryby poławiane są zarówno w Oceanie Indyjskim, jak i w Jeziorze Niasa. Najczęściej jadanym mięsem w Mozambiku jest koźlina (głównie na obszarach wiejskich) oraz drób, w szczególności kurczak. W miastach popularna jest również wołowina. Dania podaje się z ryżem, prawie zawsze przyprawiając przyprawą, bez której nie może obejść się miejscowa kuchnia – piri piri. Chleb jada się rzadko.
Jednym z najbardziej popularnych napojów pijanych w Mozambiku jest… coca-cola, dostępna w prawie każdym zakątku kraju. Powszechnie dostępnymi napojami o orzeźwiających właściwościach są także: cytrynowa sparletta i wszelkiego rodzaju owocowe soki. Do posiłków często pija się mocną kawę. Niezbędnym dodatkiem do eleganckiego obiadu w restauracji jest także wino – najczęściej portugalskie Porto lub Madera. Najbardziej rozpowszechnionymi piwami w kraju są: 2M, Laurentina i Manica. W wielu wioskach pija się pombe – piwo ze sfermentowanego prosa, z dodatkiem kukurydzy, mango, manioku, owoców nerkowca i trzciny cukrowej.
Do potraw, które polecamy skosztować zaliczają się:
Xima – bardzo gęsta papka z mąki kukurydzianej, serwowana z mięsem, warzywami bądź rybami i doprawiona sosem;
Matata – gulasz z małży i orzeszków ziemnych. To jedna z niewielu tradycyjnych potraw, której geneza nie wiąże się z wpływami portugalskimi. Oprócz głównych składników zawiera cebulę, pomidory, oliwę, a także suszoną paprykę. Przystawkę tę przygotowuje się z liśćmi dyni i jada z ugotowanym ryżem;
Matapa (nie mylić z matatą) – młode liście manioku, tłuczone w drewnianym moździerzu i gotowane z czosnkiem, cebulą i mlekiem kokosowym. Często dodaje się do nich orzechy nerkowca, kraby, a nawet krewetki. Danie serwowane zazwyczaj jako przystawka, choć można je zamówić również jako główne. Podaje się je z ryżem, chlebem, ximą lub jako osobną potrawę;
Krewetki piri-piri – krewetki podawane z bardzo ostrą, typową dla Mozambiku pastą, na którą składają się: pokruszone papryczki piri-piri, sok z cytryny, oliwa z oliwek, sól i czosnek. Dla nieprzyzwyczajonego podniebienia może być ona nawet zabójcza, gdyż papryczki piri piri są dużo ostrzejsze niż choćby sos tabasco. Zamawiając potrawy, które je zawierają, należy zatem zachować ostrożność;
Kurczak „Zambezi” – kurczak pieczony w oleju palmowym;
Prego Rolls – rodzaj hamburgera podawanego w ostrym sosie piri-piri, zamknięty w białych portugalskich bułeczkach typu Pao. Może występować w wielu wersjach, np. z kiełbaską chorizo. Jest popularny również w RPA;
Ncima (ugi, ugali, sadza, pap) – zmielona kukurydza zmieszana z wodą, gotowana do momentu aż zgęstnieje i osiągnie konsystencję owsianki. Jest pożywna, dlatego jada się ją głównie na śniadanie i przed intensywnym wysiłkiem fizycznym. Mimo że Mozambijczycy jedzą to danie prawie codziennie, jest ono trudno dostępne w restauracjach popularnych wśród turystów;
Kokosowe curry z kurczaka z ryżem – danie, które może być przygotowane na tyle sposobów, ilu jest kucharzy. Łączy w sobie typowe specjały kuchni mozambickiej: ryż w mleczku kokosowym oraz curry. Polecamy szczególnie wersję z krewetkami.
Ciekawostki
Na fladze Mozambiku występują cztery ważne elementy: żółta pięcioramienna gwiazda, książka (symbolizująca oświatę), motyka (symbolizująca rolnictwo jako główną gałąź gospodarki kraju) oraz karabin (symbol walki o niepodległość), który nie występuje na żadnej innej fladze państwowej na świecie. O obecność karabinu na fladze i godle do dzisiaj toczą się spory
Jedynie 5% powierzchni Mozambiku posiada odpowiednie warunki do uprawy roli, choć rolnictwo jest źródłem utrzymania dla ok. 80% ludności kraju
Mozambickie rafy są jednymi z bardziej zróżnicowanych środowisk tego typu na świecie. Żyje na nich ponad 1200 gatunków
Poligamia ma swoje korzenie w tradycji i jest wciąż często praktykowana
Stolica kraju, Maputo, jest nazywana Miastem Akacji, z uwagi na ilość drzew tego gatunku, porastających aleje w mieście
Nazwa Mozambik jest jednym z ulubionych wyrazów graczy w popularne Scrabble i spośród wszystkich państw na świecie jest najlepiej punktowana
Ponad połowa mieszkańców Mozambiku nie ma ukończonych 17 lat, a większość kobiet swoje pierwsze dziecko urodziła przed 19 rokiem życia
Nazwa państwa w języku angielskim (Mozambique) jest jedyną, która zawiera w sobie wszystkie samogłoski
Mozambik wyróżnia się liczbą miejsc, w których mogą lądować samoloty. Jest ich prawie 150, choć liczba tych z utwardzonymi pasami startowymi ledwo przekracza 20
Niektóre sceny z filmu Krwawy Diament, z Leonardo di Caprio w roli głównej, były kręcone w Maputo
Poznaj szczegóły o kraju Mozambik
Historia
Początki zasiedlania terenów współczesnego Mozambiku sięgają I wieku p.n.e., gdy pojawili się tu Buszmeni. Przez kolejne stulecia obszar obecnego państwa znajdował się pod wpływem ludów Bantu, Arabów, Persów i Hindusów, którzy zakładali na wybrzeżu swoje faktorie. Koniec XV wieku to początek portugalskiej ekspansji na tych terenach. Choć Mozambik oficjalnie został ich kolonią, to jednak aż do końca XIX wieku Portugalczykom nie udało im się podbić jego interioru.
Dwudziesty wiek to okres burzliwej historii Mozambiku. Zintensyfikowane osadnictwo białych Portugalczyków od połowy wieku przyczyniło się do powstania ruchów niepodległościowych, wśród których wyróżniał się Front Wyzwolenia Mozambiku (FRELIMO). W 1964 roku rozpoczął on wojnę partyzancką, wspartą m.in. przez Tanzanię, Zambię i kraje socjalistyczne i w ciągu dziesięciu lat przejął kontrolę nad 1/3 powierzchni Mozambiku. Mimo wielu krwawych ofiar i masowej emigracji ludności cywilnej do ościennych krajów, walka przyniosła zamierzony skutek. W 1975 roku Mozambik uzyskał niepodległość. Przyczyniła się do tego w dużym stopniu rewolucja goździków i nowy portugalski rząd, popierający dekolonizację. Po stłumieniu powstania białych osadników, niezadowolonych z faktu uzyskania przez Mozambik niepodległości, władzę w kraju przejął socjalistyczny rząd. Lewicowe reformy nie spodobały się części dotychczasowych członków FRELIMO, co doprowadziło do utworzenia Narodowego Ruchu Oporu Mozambiku (RENAMO) i wybuchu walk, które trwały aż do zawarcia porozumienia pokojowego w 1992 r. Podczas kilkunastoletniej wojny domowej, która wyniszczyła kraj, zginęło ponad 100 tys. ludzi, a dużo więcej wyemigrowało. W 1994 roku w Mozambiku odbyły się pierwsze demokratyczne wybory.
Geografia
Mozambik to państwo w południowo-wschodniej Afryce na zachodnim wybrzeżu Oceanu Indyjskiego. Przeważającą część kraju (południe i wybrzeże) stanowią wilgotne niziny. Górski i wyżynny krajobraz odnajdziemy na północy i zachodzie Mozambiku. Najwyższym wzniesieniem kraju jest góra Binga, znajdująca się na granicy z Zimbabwe. Mozambik może poszczycić się bardzo długą linią brzegową, która liczy bagatela 2500 km! Kraj ma także bardzo dobrze rozbudowaną sieć rzeczną. Przepływająca przez Mozambik Zambezi jest jedną z najdłuższych rzek Afryki. Pozostałe główne rzeki to Ruvuma, Lurio i Limpopo. Wszystkie one charakteryzują się zróżnicowanym przepływem wód, w zależności od pory suchej lub deszczowej. Na północnym krańcu Mozambiku znajduje się jedno z Wielkich Jezior Afrykańskich, pochodzenia tektonicznego, Jezioro Malawi (Niasa). Przeważająca część kraju położona jest w strefie klimatu podrównikowego wilgotnego. Jedynie na wyżynnych obszarach Mozambiku zaznacza się jego sucha odmiana, a na południu dominuje klimat zwrotnikowy. Od listopada do marca trwa pora deszczowa, a od kwietnia do października pora sucha. Nizinne obszary kraju porastają lasy tropikalne, nad rzekami dominują lasy galeriowe, a na wybrzeżu namorzyny. Wyżej położone obszary zajmuje sawanna. Fauna Mozambiku jest urozmaicona gatunkowo. Wśród zamieszkujących tu zwierząt na szczególną uwagę zasługują słonie, nosorożce, lwy, hipopotamy i krokodyle.
Kultura i Religia
Zdecydowaną większość ludności Mozambiku (ponad 95 %) stanowią rdzenni Afrykanie, będący członkami różnych plemion. Współczesne zróżnicowanie etniczne jest pokłosiem XIX wiecznych migracji, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych oraz ucieczek ludności z ogarniętego wojną, sąsiedniego Królestwa Zulusów.
Plemiona zamieszkujące tereny na północ od rzeki Zambezi zajmują się głównie rolnictwem oraz posiadają matriarchalny system społeczny. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują plemiona Macua i Lomwe, stanowiące 35% całej populacji kraju, a także Makonde, słynące z wyrobu drewnianych rzeźb i masek. Plemiona na południe od Zambezi posiadają patriarchalny system społeczny, a ich głównym zajęciem jest hodowla bydła. Spośród nich należy wyróżnić plemię Thonga – drugie pod względem populacji w kraju – stanowiące ok. 25% ludności Mozambiku oraz większość w Maputo. Specyficzną grupę stanowią mieszkańcy doliny Zambezi, którzy na przestrzeni lat pozostawali pod wpływem Arabów i Portugalczyków, używających jej jako szlaku komunikacyjnego w głąb afrykańskiego interioru. Spośród mniejszości etnicznych zamieszkujących Mozambik warto wymienić Portugalczyków, będących przeważnie potomkami kolonistów, a także imigrantów z Półwyspu Indyjskiego i Pakistanu. Można ich spotkać głównie w większych ośrodkach miejskich.
Mozambik to jedno z najbiedniejszych państw świata. Ponad 50% ludności kraju nie potrafi czytać ani pisać. Niska świadomość społeczna i złe warunki higieny powodują, że w Mozambiku szerzy się epidemia wirusa HIV/AIDS. Szacuje się, że zarażonych może być nawet 2 mln dorosłych ludzi. Nic zatem dziwnego, że przeciętna długość życia przekracza tu ledwo 40 lat.
Charakterystycznym damskim ubiorem, który można zobaczyć w Mozambiku, jest capulana, czyli rodzaj saronga (spódnicy wykonanej z jednego kawałka materiału). Oprócz podstawowego przeznaczenia, może być również używana jako nosidełko dla niemowląt lub kompletny ubiór. Dostępna w wielu kolorach i wzorach, jest znakomitym pomysłem na prezent z Mozambiku. W Mozambiku dominują dwie główne religie. Nieco ponad połowę populacji kraju stanowią Chrześcijanie (w tym ok. 33% to katolicy, 18% protestanci). Zamieszkują oni przeważnie duże ośrodki miejskie. Drugą pod względem ilości wyznawców religią jest Islam. Praktykuje go ok. 30% mieszkańców kraju, głównie na północy. Prócz wymienionych religii warto wspomnieć o tradycyjnych wyznaniach, głęboko zakorzenionych wśród lokalnych plemion, będących mieszankami chrześcijańskiej i islamskiej wiary z animizmem i innymi wierzeniami.
Mieszkańcy Mozambiku od zarania dziejów wierzą w duchy przodków. Według nich mają one duży wpływ na ich życie. Często korzystają też z pomocy znachorów i szamanów, zwanych tu curandeiros i feihceiros. Mają oni nadprzyrodzone zdolności, umożliwiające kontakt z duchami z zaświatów. Po wojnie domowej w Mozambiku rozpowszechniło się zjawisko tzw. posiadania ducha. Gamba, bo tak one się nazywają, uważane są za uosobienie martwych żołnierzy, zazwyczaj posiadających kobiety.
W Mozambiku panuje klimat subtropikalny z wyraźną porą suchą (kwiecień – grudzień) oraz deszczową (styczeń – marzec), jest wtedy ciepło i mogą występować burze i cyklony (zwłaszcza w lutym). Na plażach archipelagu Bazaruto i Quirimbas panuje wspaniała pogoda podczas całego sezonu letniego. W okresie od czerwca do sierpnia noce są dość chłodne.
Marzysz o ucieczce do raju, z dala od cywilizacji? Wybierz się w podróż do Mozambiku i spędź wakacje w miejscu nazywanym perłą Oceanu Indyjskiego. Archipelag Bazaruto, na który składa się...
Daj się ponieść podwodnej przygodzie i odkryj bogate życie królestwa rafy koralowej! Spędzając wakacje w Mozambiku, w iście rajskim otoczeniu, poza totalnym relaksem na przepięknych piaszczystych plażach, masz szansę odkryć...
