Komory

Informacje praktyczne

1. Informacje wizowe i opłaty lotniskowe

Od obywateli RP, udających się na Komory, wymagane jest posiadanie wizy. Wizę turystyczną jednokrotnego wjazdu ważną 45 dni można wyrobić na lotnisku. Jej koszt to 30 EUR, natomiast wiza długoterminowa wielokrotnego wjazdu kosztuje 255 EUR. Obowiązkowe jest posiadanie ważnego paszportu (jeszcze przez min. 6 miesięcy od planowanej daty wyjazdu) i biletu powrotnego, udokumentowanie odpowiednich środków finansowych (min. 30 EUR/dzień) oraz wskazanie adresu pobytu.

Biuro Podróży nie ponosi odpowiedzialności za nieotrzymanie wizy do kraju, w którym odbywa się impreza turystyczna, oraz krajów tranzytowych. Zdobycie wizy leży w 100% po stronie uczestników wyjazdu.

2. Szczepienia

Przed wyjazdem na Komory nie obowiązują szczepienia ochronne, warto jednak rozważyć zaszczepienie się przeciw tężcowi, błonicy i polio (ok. 150 zł) oraz żółtaczce pokarmowej (ok. 250 zł każda dawka szczepionki). Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

Na Komorach istnieje zagrożenie malarią. Zalecana jest profilaktyka antymalaryczna oraz stosowanie repelentów przeciwko owadom i moskitiery. Warto wykupić ubezpieczenie zawierające medyczny transport lotniczy, gdyż opieka medyczna na Komorach jest ograniczona, a pacjenci wymagający bardziej skomplikowanego leczenia muszą być transportowani do Kenii lub RPA.

3. Napiwki

Na Komorach nie ma reguł związanych z zostawianiem napiwków. Jeżeli jesteście zadowoleni z usługi lub wyjątkowo smakowało Wam jedzenie w restauracji, to w dobrym tonie jest zostawienie niewielkiej kwoty. Taka dodatkowa gratyfikacja zależy tylko od Waszej dobrej woli, ale na pewno ucieszy obdarowanego.

4. Ceny jedzenia

Przykładowe ceny:

Posiłek w niedrogiej restauracji – 2 000–3 500 KMF
Trzydaniowy posiłek w restauracji średniej klasy – 6 000–7000 KMF
Piwo lokalne 0,5 l – 1000 KMF
Piwo importowane 0,3 l – 1500 KMF
Wino średniej klasy – 4000 KMF
Cappuccino w kawiarni – 1000 KMF
Coca cola 0,3 l – 500 KMF
Woda 1,5 l – 500 KMF
Banany 1 kg – 250 KMF
Pomarańcze 1 kg – 250 KMF

5. Ciekawostki
• Kobiety z Komorów noszą kolorowe suknie podobne do sari, zwane shiromani, i ozdabiają twarze jasną pastą z mielonego drzewa sandałowego i koralu zwaną msinzano. „Maska piękna” chroni skórę przed słońcem i owadami.
  
• Oficjalną religią państwową jest islam sunnicki. Mieszkańcy Komorów są tolerancyjni wobec innych kultur, ale w dobrym tonie jest nie spożywanie alkoholu w miejscach publicznych oraz wybranie skromnego ubioru, zasłaniającego ramiona i kolana.
• Poligamia jest dozwolona, choć rzadko praktykowana. Powszechnie zawiera się od dwóch do czterech małżeństw w trakcie życia.
• W 1697 roku na Komory przybył osławiony Kapitan Kidd. Niestety znaczną część jego załogi zmogła choroba, a 40 z nich zostało pochowanych w Mohéli. Zaledwie kilka miesięcy po opuszczeniu Komorów, zdobył swój słynny skarb.
• Komory są największym na świecie producentem olejku eterycznego z rośliny ylang-ylang, który stanowi podstawę słynnych perfum Chanel No 5.
• Na plaży małej wioski Istamia na wyspie Mohéli gniazdują zielone żółwie morskie. Można obserwować poruszający spektakl narodzin, począwszy od kopania gniazd przez samice, do wzruszającego pierwszego biegu młodych żółwików do oceanu.
• Komory są jednym z najrzadziej odwiedzanych krajów świata. W 2018 roku średnio 15 turystów dziennie przybywało na wyspy. Daje to ogromną szansę na autentyczne smakowanie lokalnej kultury nie skażonej jeszcze masową turystyką.

Jedzenie

Kuchnia komoryjska oparta jest przede wszystkim o ryby i owoce morza. Każdego dnia rybacy przywożą świeże tuńczyki, barakudy, ryby wahoo i mahi-mahi. Miejscowe kobiety podają je z ryżem, mlekiem i chlebem kokosowym, warzywami, maniokiem i słodkimi ziemniakami. Lokalnie uprawiane przyprawy, jak kolendra, kardamon czy gałka muszkatołowa nadają potrawom smaku i aromatu. Na stołach królują wschodnioafrykańskie gulasze i azjatyckie curry, a także kuchnia francuska.

Mshakiki – grillowane szaszłyki wołowe podawane z chlebem, bananami i maniokiem. Sekretem potrawy jest marynata z pasty imbirowej, czosnku, papai, chili, kurkumy, curry i soku z cytryny.

Langouste a la vanille – tradycyjnie podawany homar, skropiony sosem waniliowym i oliwą z oliwek, podawany z kiełkami koniczyny i szpinakiem

Mkatra foutra – to tradycyjny chleb Komorów. Głównymi składnikami są mąka, cukier, drożdże, mleko kokosowe i ubite jajko. Chleb zawiera mleko kokosowe, ponieważ na wyspach nie ma przemysłu mleczarskiego. Mkatra foutra została prawdopodobnie przywieziona na wyspy przez omańskich kupców. Ciasto piecze się na patelni na maśle ghee i posypuje przed pieczeniem sezamem. Wspaniale smakuje z curry na bazie mleczka kokosowego.

Le me tsolola - gulasz z ryb i mięsa gotowanych w mleku kokosowym, przeważnie z zielonymi bananami, cebulą, pomidorami i przyprawami.

Inafliton lemai - to tradycyjna przekąska w postaci cienko pokrojonych owoców drzewa chlebowego, które smaży się w oleju kokosowym na złoty kolor i podaje jako dodatek do dań głównych.

Madaba – tłuczone liście manioku, gotowane z płatkami rybnymi i mlekiem kokosowym.

Wiedza

1. Historia

Według legendy Komory powstały za sprawą ducha (dżina). Zrzucił on z nieba klejnot, który spadłszy na ziemię utworzył wulkan Karthala i wyspę Grande Comore (Ngazidja). Pierwsi osadnicy przybyli łodziami z wysp Azji Południowo-Wschodniej prawdopodobnie nie później niż w VIII wieku i zmieszali się z ludami napływowymi z Afryki i pobliskiego Madagaskaru oraz z Arabami. Przez wyspy przechodziły arabskie i perskie szlaki handlowe, a osmańscy żeglarze przybywali tu w poszukiwaniu kości słoniowej, koralowców, szylkretu, niewolników i złota.

W X wieku sułtan Szirazu, o imieniu Ali Ben Hassan, ustanowił rozległe sułtanaty obejmujące Komory, Zanzibar i część Madagaskaru, a wśród miejscowej ludności na dobre zadomowił się islam. Pod koniec XV wieku na Oceanie Indyjskim pojawiła się flota portugalska, w tym statki Vasco da Gamy, a w 1527 roku Komory po raz pierwszy umieszczono na mapie świata narysowanej przez portugalskiego kartografa Diega Ribero. Pod koniec XVIII wieku wyspy zostały zniszczone przez regularne najazdy piratów z Madagaskaru, a ludność zdziesiątkowano. Ich ponowne zasiedlenie związane było z napływem niewolników sprzedawanych Francuzom na Majotcie i Maskarenach, w efekcie czego w II poł. XIX wieku ok. 40% populacji stanowili niewolnicy. Podburzeni malgaskimi atakami sułtani zawarli porozumienie z Francją o utworzeniu protektoratu, co finalnie doprowadziło do ogłoszenia Komorów kolonią francuską i w 1912 roku przyłączenia do Madagaskaru.

6 lipca 1975 roku wyspy odzyskały niepodległość, a następnie zostały przyjęte do Organizacji Narodów Zjednoczonych, jedynie wyspa Majotta pozostała terytorium francuskim i takim jest do chwili obecnej. Dzisiejszy Związek Komorów to niepodległe państwo składające się z trzech wysp, którego polityka opiera się na federalnej republice prezydenckiej, a system prawny na prawie islamskim.

2. Geografia

Komory to archipelag wysp na Oceanie Indyjskim, w Kanale Mozambickim, na który składają się cztery główne wyspy tj. Grande Comore (Ngazidja), Mohéli (Mwali), Anjouan (Ndzwani) i administrowana przez Francję Majotta oraz wiele mniejszych wysepek. Leży pomiędzy wybrzeżem Afryki (Mozambik, Tanzania) a Madagaskarem. Wyspy powstały w wyniku aktywności wulkanów i nadal są terenem aktywnym sejsmicznie. Wulkan tarczowy Karthala (2 361 m n.p.m.), położony na Grande Comore, jest najwyższym punktem w kraju i jednym z najbardziej aktywnych wulkanów na świecie. Wędrówka na szczyt to niezrównane widoki na wyspę i ocean oraz możliwość przyjrzenia się unikalnej roślinności – około 30% gatunków to endemity, występujące w naturalnym środowisku jedynie na Komorach.

Na Wyspach Perfumowych, bo tak nazywali Komory osmańscy żeglarze, rośnie tropikalna roślina ylang-ylang. Olejek eteryczny pozyskiwany z jej kwiatów, którego Komory są wiodącym na świecie producentem, jest ceniony za zdolność zmniejszania stresu i równoważenia emocji. Uprawia się też wanilię, kokosy, kawę, goździki i kakao.

Przy południowym wybrzeżu wyspy Mohéli znajduje się wiele niezamieszkałych wysepek z urokliwymi plażami z białym piaskiem, otoczonych tętniącą życiem rafą koralową. W kwitnących ogrodach koralowych żyją homary skalne, ukwiały, płaszczki, żółwi morskie, duże ławice kolorowych ryb rafowych oraz sezonowo humbaki. W 2020 roku cała wyspa wraz z obszarem przybrzeżnym została uznana za rezerwat biosfery UNESCO.

3. Kultura i religia

Najważniejszym momentem w życiu mieszkańca Komorów jest tzw. wielkie małżeństwo. W przeciwieństwie do formalnego małego małżeństwa, można je zawrzeć tylko raz w życiu. Zwykle trwa od dwóch do trzech tygodni i kosztuje majątek. Nie każdego stać na wyprawienie kosztownej ceremonii, ale jest ona sprawą honoru i podnosi status w społeczeństwie. Mężczyzna uzyskuje możliwość publicznego przemawiania, udzielania się w polityce oraz może wejść do meczetu drzwiami zarezerwowanymi dla starszych i usiąść z przodu. Grand mariage jest zawsze wielkim, widowiskowym wydarzeniem, na którym korzysta cała wieś, a turyści są mile widzianymi gośćmi.

O ile meczet stanowi centrum życia religijnego, o tyle plac miejski jest sercem życia społecznego. Na nim gromadzą się ludzie podczas ważnych wydarzeń, zawsze Choć mężczyźni mają monopol na urzędy religijne, to współczesne życie polityczne obejmuje również kobiety, gwarantując im jedno miejsce w gabinecie. Mimo ograniczeń, jakie nakłada kultura na komoryjskie kobiety, cieszą się one szacunkiem, są właścicielkami domów małżeńskich i przy nich wychowują się dzieci. W domu zwykle mieszkają również krewni żony i jej dzieci z poprzednich małżeństw. Obowiązkiem mężczyzn jest zapewnienie bytu domownikom, nie uczestniczą natomiast w pracach domowych z obawy przed ośmieszeniem.

Komoryjska kultura łączy w sobie wpływy arabskie, afrykańskie, indyjskie i francuskie. Popularnym rzemiosłem jest plecionkarstwo, rzeźba w drewnie, haft oraz tworzenie biżuterii, która jest częścią posagu kobiety. Na publicznych placach często prezentują się lokalne grupy muzyczne. W melodiach wybijają się dźwięki akordeonu, gitary, gongów i grzechotek.

Wycieczka