Honduras

Informacje praktyczne

1. Informacje wizowe i opłaty lotniskowe

Obywatele RP udający się w podróż do Hondurasu nie mają obowiązku posiadania wizy przy pobycie do 90 dni. Paszport powinien być ważny minimum 6 miesięcy od daty zakończenia wyjazdu. Na granicy należy okazać bilet powrotny lub umożliwiający kontynuację podróży. Przy wylocie z kraju, na lotnisku, pobierana jest opłata wylotowa w wysokości 30 USD. Opuszczając Honduras drogą lądową należy wnieść opłatę wyjazdową w wysokości od 1 do 5 USD od osoby (stawka zależy od pory dnia i dnia tygodnia).

2. Szczepienia

Zaleca się szczepienia przeciwko błonicy i tężcowi (ok. 80 zł), durowi brzusznemu (ok. 210 zł) oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B (ok. 240 zł). Wymagane jest szczepienie przeciw żółtej febrze od podróżnego powyżej 12 miesiąca życia, ale tylko w przypadku przybycia z kraju, gdzie ta choroba występuje, w tym tranzytu trwającego dłużej niż 12 godzin. Należy stosować profilaktykę przeciwko malarii w postaci repelentów. Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

3. Napiwki

Podczas podróży po Hondurasie powszechną praktyką jest pozostawianie napiwków obsłudze hotelowej i lokalnym przewodnikom. Wiele restauracji i barów dopisuje dodatkowo do rachunku 10–15% jego wartości; kwota ta jest widoczna na rachunku. Jeśli napiwek nie jest wliczony w cenę, wówczas warto dodać do niej 10%.

4. Ceny jedzenia

Honduras jest jednym z najbiedniejszych krajów Ameryki Środkowej i koszty życia dla Honduran są niewielkie. Jednakże usługi turystyczne, w tym transport i posiłki w restauracjach, nie są tak tanie, jak mogłoby się wydawać. Ceny dla turystów są wręcz europejskie. Popularne są też uliczne garkuchnie, oferujące autentyczne, lokalne i pyszne jedzenie. Przykładowe ceny:

Woda mineralna 1,5 l – 18 HNL
Piwo lokalne 0,33 l – 42 HNL
Piwo importowane 0,33 l – 60 HNL
Kawa w kawiarni – 42 HNL
Coca cola 0,5 l – 20 HNL
Banany 1 kg – 18 HNL
Posiłek w lokalnej knajpce – od około 120 HNL
Posiłek w restauracji – od około 240 HNL

5. Ciekawostki
• Nazwa Honduras została nadana przez Krzysztofa Kolumba i w języku hiszpańskim oznacza „głębiny”.
• Na początku XX wieku kraj określany był nazwą „Bananowej Republiki”, gdyż jego gospodarka opierała się w głównej mierze na eksporcie tych owoców do Stanów Zjednoczonych.
• Przegrany mecz Hondurasu z El Salvadorem w rozgrywkach mistrzostw świata w 1969 roku wywołał krótki, trwający 100 godzin konflikt między tymi państwami i został nazwany przez Ryszarda Kapuścińskiego „wojną futbolową”.
• Na wybrzeżu karaibskim Hondurasu znajduje się Mezoamerykańska Rafa Koralowa – druga pod względem wielkości po australijskiej.
• Honduras był pierwszym państwem, które wprowadziło zakaz palenia papierosów we własnym domu. Ponadto paląc należy utrzymać dystans co najmniej dwóch metrów od osób niepalących.
• W katedrze w Comayagua znajduje się najstarszy zegar obu Ameryk, datowany na 1100 rok; wcześniej mieścił się w twierdzy Alhambra w hiszpańskiej Granadzie.
• Miasto Copan w zachodnim Hondurasie było najbardziej zaludnionym regionem cywilizacji Majów pomiędzy V a IX wiekiem n.e.
• W 1998 roku kraj dotkliwie ucierpiał w wyniku huraganu Mitch. Zginęło ok. 5000 mieszkańców, a zniszczeniu uległo 70% upraw.

Jedzenie

Kuchnia honduraska to fuzja smaków indiańskich, hiszpańskich, karaibskich i afrykańskich. Jej podstawę stanowią kokos i banany, przyrządzane na wiele sposobów. Natomiast ryż i fasolę spotkamy tu w wielu wariacjach, razem i osobno, w zależności od rodzaju posiłku i pory dnia.

Wśród lokalnych specjalności należy wyróżnić potrawy z owoców morza, w tym doskonałe ceviche de corvina – z sokiem z pomarańczy, mleczkiem kokosowym – lub wyśmienite zupy na bazie homarów, kukurydzy i bananów. Nad jeziorem Yojoa specjalnością jest natomiast smażona tilapia.

Tradycyjnym daniem Hondurasu, tzw. plato tipico, jest mix grillowanej wołowiny i mięsa wieprzowego, podany z gotowanym ryżem, smażonymi bananami i pastą fasolową (frijol). To jedno z najbardziej popularnych dań, które swoją prostotą podbije serce niejednego smakosza. Jako dodatek do niemal każdej potrawy, również na śniadanie, podaje się gallo pinto, w dosłownym tłumaczeniu „malowany kogut”. Głównymi składnikami jest ryż oraz czerwona fasola.

Honduraskie tortille noszą nazwę baleadas. Robi się je z mąki kukurydzianej, ale są dużo większe od swoich meksykańskich kuzynek. Nadziewane są pastą z fasoli, serem, awokado, a czasami też jajkiem sadzonym lub mielonym mięsem wołowym. W restauracjach znajdziemy również wiele innych wariacji na temat kuchni meksykańskiej, od enchillad po tacos i tamales.

Ponadto w Hondurasie jada się ogromne ilości owoców. Obok bananów, które są wręcz narodowym skarbem, można tu spróbować soczystych ananasów, mango, pomarańczy, papai i marakui.

Wiedza

1. Historia

W czasach przed konkwistą, Honduras zamieszkiwany był przez wiele indiańskich grup etnicznych, w tym przez Majów, którzy zajmowali zachodnią część kraju – rejon miasta Copan, przy granicy z Gwatemalą. Natomiast na wschodzie po dziś dzień mieszka druga najliczniejsza grupa etniczna – Lencas. Przez wieki, ludność na tych terenach znajdowała się pod silnym wpływem politycznym i handlowym społeczności pochodzących z rejonów Meksyku.

Krzysztof Kolumb dotarł na te tereny podczas swojej czwartej wyprawy, w 1502 roku. Nadał tym ziemiom nazwę Honduras (głębina) od głębokich wód opływających wybrzeże. Kraj został skolonizowany jednak dopiero w 1524 roku przez hiszpańskiego konkwistadora Cristobala de Olid, który wbrew woli Corteza sam ogłosił się gubernatorem kolonii. W ciągu kolejnych lat władza nad kolonią przechodziła z rąk do rąk, napotykając przy tym na silny opór Indian Lenca dowodzonych przez kacyka o imieniu Lempira – dziś bohatera narodowego, od którego nazwę wzięła waluta kraju. Finalnie, w 1535 roku Honduras wszedł w skład Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii i był jego częścią do roku 1821.

Honduras uzyskał niepodległość w 1838 roku, jednakże nadal przez dekady trawiły go konflikty graniczne z sąsiadami. Ogromny wpływ na gospodarkę kraju miały amerykańskie koncerny (w tym United Fruit Company), które opanowały uprawę bananów w Hondurasie oraz ich eksport, uzależniając tym samym państwo od USA. Pierwsza połowa XX wieku naznaczona została wewnętrznymi rozłamami partyjnymi, powstaniami, próbami zbrojnego przejęcia władzy i rebeliami wojskowymi. W dalszej kolejności spowodowały one stagnację gospodarczą, korupcję władz i defraudację finansów publicznych. W 1969 roku miał miejsce krótkotrwały konflikt Hondurasu z El Salvadorem, nazwany przez Ryszarda Kapuścińskiego „wojną futbolową”, które to określenie zostało rozpowszechnione przez media na całym świecie. Przegrany przez Honduras mecz z El Salvadorem, w rozgrywkach mistrzostw świata w piłce nożnej, stał się wówczas punktem kulminacyjnym trwającego między sąsiadami konfliktu granicznego.

W 1978 roku władzę w kraju przejęła junta wojskowa, która sprawowała kontrolę nad państwem do lat 90. Od 1993 roku, gdy do władzy powróciła Parta Liberalna, rozpoczęła się stopniowa demilitaryzacja kraju, wprowadzono reformy ekonomiczne i rozpoczęto działania w celu zaprzestania fali przemocy i przestępstw.

2. Geografia

Honduras jest drugim, po Nikaragui, najmniejszym państwem Ameryki Środkowej. Jest krajem bardzo górzystym – ponad połowę jego powierzchni zajmują tereny położone powyżej 900 m n.p.m. Najwyższym szczytem jest Cerro Las Minas (2890 m n.p.m.) w paśmie Cordillera Merendon. Południowy obszar Hondurasu to tereny aktywne wulkanicznie, natomiast nadmorskie regiony na północy i południu kraju zajmują niziny. Od północy Honduras oblewany jest przez wody Morza Karaibskiego, podczas gdy na południu, na odcinku 70 km wciśniętym pomiędzy El Salvador a Nikaraguę, kraj ma dostęp do Pacyfiku. W centrum znajduje się wiele cennych rezerwatów przyrody i parków narodowych, m.in. Santa Barbara i Azul Mámbar, położone w rejonie jeziora Yojoa – największego w Hondurasie. Okoliczne lasy równikowe zamieszkiwane są przez wiele gatunków dzikich zwierząt (jaguary, pumy, oceloty, małpy) i oferują wiele atrakcji – trekkingi po dżungli, raftingi czy też odkrywanie wodospadów i jaskiń.

U wybrzeży Morza Karaibskiego znajduje się Mezoamerykańska Rafa Koralowa, która sprawia, że Honduras jest jednym z najlepszych miejsc do nurkowania. Turyści mogą wybrać na miejsce wypoczynku małą wysepkę Utila lub większy Roatan, który dzięki bogatej bazie hotelowej jest centrum turystyki masowej Hondurasu.

3. Kultura i religia

W Hondurasie występuje kilka grup etnicznych, w tym Lencas i Chorti Maya, jednakże zdecydowaną większość stanowią metysi (90%). Na wybrzeżu karaibskim oraz na wyspie Roatan mieszka afrokaraibska ludność Garifuna, która stanowi 2% całej populacji Hondurasu. Posługują się oni swoim dialektem z rodziny językowej arawak. Zdecydowaną większość społeczeństwa stanowią katolicy, ale w ostatnich dekadach zwiększył się udział ruchu ewangelickiego. Wśród grup etnicznych nadal praktykowane są rdzenne wierzenia i obyczaje.

Honduras naznaczony jest przez społeczne nierówności, biedę i niestety także – przemoc. Jest uważany za jeden z najbardziej niebezpiecznych krajów w Ameryce Środkowej. Trudne warunki życia zmuszają mieszkańców do ucieczki do Stanów Zjednoczonych. Stanowią oni sporą grupę wśród nielegalnych emigrantów przekraczających granicę z USA. Pomimo trudnych warunków życiowych Honduranie są ludźmi bardzo otwartymi, serdecznie nastawionymi do innych i gościnnymi. Kochają muzykę i taniec, o czym najlepiej można się przekonać na corocznym karnawale odbywającym się na ulicach miasta La Ceiba. Kilkanaście dużych scen z różnego rodzaju muzyką i tancerzami ze wszystkich regionów Hondurasu robi ogromne wrażenie i jest prawdopodobnie największą tego typu imprezą w Ameryce Środkowej.

Wycieczka