-
Historia
Około 3000 lat p.n.e. na teren obecnej Dominikany przybyły wywodzące się z Ameryki Południowej plemiona Arawak, m.in. Taino, czyli „dobrzy ludzie”, którzy nazwali wyspę Aiti, co oznacza „górzysta kraina”, natomiast w XI wieku osiedlili się tu Karaibowie, od których nazwę wziął cały region. Europejczycy odkryli wyspę w roku 1492, w czasie pierwszej wyprawy Krzysztofa Kolumba, który nadał jej nazwę Hispaniola. Konkwistadorzy założyli Santo Domingo, obecną stolicę kraju – pierwsze miasto w Nowym Świecie, sprowadzili też do prac na zakładanych plantacjach czarnoskórych niewolników z Afryki, toteż Murzyni szybko stali się dominującą liczebnie grupą ludności. Do roku 1503 dokonała się prawdziwa rzeź rdzennych mieszkańców, z których języka przetrwało dosłownie kilka słów, takich jak hamak, huragan czy maiz (po hiszpańsku kukurydza) – Hiszpanie zniszczyli wioski Taino, zabili wodzów oraz wprowadzili obowiązek pracy w kopalniach złota. W ciągu zaledwie trzech dekad z miejscowej populacji nie pozostał niemal nikt.
W 1697 roku obszar dzisiejszej Dominikany stał się odrębną kolonią hiszpańską pod nazwą Santo Domingo, zaś zachodnia część wyspy, zwana Haiti, trafiła pod władanie francuskie. W latach 1795–1808 cała wyspa znalazła się pod rządami Francji, lecz już w roku 1809 rządy nad Santo Domingo przywrócono Hiszpanom. Niepodległość republiki ogłoszono w 1844 roku, co jednak nie zakończyło walk zarówno z Hiszpanią, jak i Francją oraz Stanami Zjednoczonymi. Lata 1930–1961 to okres dyktatorskich rządów Rafaela Leónidasa Trujillo, który zachowując pozory demokracji i ciesząc się cichym wsparciem USA nawoływał do kultywowania tradycji hiszpańskich i „wybielenia” społeczeństwa dominikańskiego. W 1937 armia przeprowadziła masakrę haitańskich imigrantów. Dyktator zginął w zamachu zleconym przez konsulat amerykański, obawiający się rewolucji takiej, jaka miała miejsce na Kubie. Po śmierci Trujilla wybory prezydenckie wygrał Juan Bosch, za którego rządów uchwalono demokratyczną konstytucję. Od roku 1994 sytuacja polityczna Dominikany zmierza w kierunku stabilizacji.
-
Geografia
Dominikana, oblewana wodami Morza Karaibskiego i Oceanu Atlantyckiego, zajmuje wschodnią część wyspy Haiti. To drugie pod względem wielkości państwo na Morzu Karaibskim jest górzyste, a jego linia brzegowa bardzo urozmaicona, z licznymi zatokami i lagunami. Najwyższym wzniesieniem jest Duarte (3175 m n.p.m.), położony w paśmie Kordyliera Środkowej, zaś niższe łańcuchy górskie rozdzielają rozlegle niziny. Panuje tu klimat równikowy wilgotny, a duży wpływ na pogodę mają passaty oraz ciepłe prądy morskie. Średnia temperatura wynosi 25°C, wilgotność powietrza sięga nawet 90%, a jesienią zdarzają się huragany.
Roślinność Dominikany, dzięki urozmaiconej rzeźbie terenu, jest zróżnicowana: wilgotne stoki gór i obszary nizinne porośnięte są wiecznie zielonymi lasami równikowymi, pełnymi mahoni, hebanów i palm, natomiast na suchych stokach rosną lasy zrzucające liście podczas pory suchej. Obszary o skąpych opadach pokrywa sawanna i roślinność pustynna, natomiast część północnego i zachodniego wybrzeża porośnięta jest mangrowcami. Świat zwierzęcy jest ubogi, reprezentowany głównie przez liczne gatunki ptaków, m.in. nietoperze i flamingi.
-
Kultura i religia
Dominikana to kraj zróżnicowany etnicznie, lecz dość jednolity wyznaniowo – niemal ¾ mieszkańców pochodzi z rodzin mieszanych rasowo, a prawie 90% mieszkańców deklaruje przynależność do jednego z kościołów chrześcijańskich. Według konstytucji każde wyznanie ma zagwarantowaną równość, a wyznawcy mogą cieszyć się wolnością w praktykowaniu swoich zwyczajów. Około 1% mieszkańców nadal kultywuje tradycje plemienne. Kultura kraju ma europejskie podłoże, jako że rdzenni mieszkańcy zostali praktycznie wytępieni jeszcze w XVI wieku. Ważne miejsce zajmuje taniec, muzyka i śpiew: najbardziej znanym lokalnym gatunkiem czy rytmem jest merengue, bardzo dynamiczny rodzaj muzyki, który podlega ciągłym zmianom i rozwojowi. Mieszkańcy Dominikany do swojego dziedzictwa podchodzą w twórczy sposób, dzięki czemu merengue stało się inspiracją np. do powstania utworów symfonicznych. Kolejnym ważnym zwyczajem jest śpiew: mieszkańcy wyspy mają utwory na każdą okazję – od narodzin, przez wyjście do pracy, miłosne serenady, wyręb drewna (sic!), aż po pieśni żałobne. Typowym instrumentem jest tambora czyli bębenek wykonany ze skóry dwóch kóz: starego kozła oraz młodej kózki, która nie miała młodych.
Warto dodać, że chyba najsławniejszym Dominikańczykiem był projektant mody Oscar de la Renta, zmarły w roku 2014. Z jego atelier wyszły kreacje takich gwiazd jak Sarah Jessica Parker, Taylor Swift czy Rihanna.