Informacje ogólne
Jukatan zachwyca swoją kolonialna spuścizną: dostojna stolica kulturalna półwyspu Merida, historyczne Campeche, urokliwe Valladolid, żółte miasto Izamal oraz posiadłości i hacjendy sizalowe, które obecnie stanowią wysokiej klasy obiekty hotelowe, z prywatnym cenotami plantacjami kakaowca i palmy kokosowej.
Zwiedzanie półwyspu Jukatan – najważniejsze informacje
Wapienna równina półwyspu Jukatan otoczona jest wybrzeżem pełnym migrujących flamingów i lazurowymi wodami Morza Karaibskiego, które kryją skarby największej na półkuli północnej rafy koralowej. Podziurawiona labiryntem podziemnych korytarzy ziemia skrywa w swoim wnętrzu wspaniałe krasowe jaskinie (cenote) o krystalicznie czystej wodzie. W gęstym tropikalnym lesie znajdziecie pozostałości po pradawnej kulturze Majów. Warto zejść z najbardziej uczęszczanych ścieżek, by poczuć się niczym Indiana Jones. Polecamy szczególnie strefy archeologiczne Coba, Ek Balam, Uxmal czy Calakmul, gdzie wejdziecie na szczyt piramid i poczujecie moc i potęgę dawnej cywilizacji. Będziecie kluczyć pomiędzy labiryntami kamiennych świątyń, hieroglificznych steli i boisk do rytualnej gry w pelotę. Pełna dzikiej fauny otaczająca je przyroda i widoki rozciągające się z najwyższych piramid robią ogromne wrażenie i są wręcz mistycznym przeżyciem. Na Jukatanie znajdziecie również obiekt uznany za jeden z cudów świata – to piramida Pierzastego Węża – Chichen Itza – architektoniczny kalendarz i najważniejsza budowla Mezoameryki.
Pogoda na Jukatanie – kiedy jechać na wczasy?
Półwysep Jukatan i Wybrzeże Karaibskie to obszary położone na południu Meksyku, gdzie panuje klimat podrównikowy, charakteryzujący się wysokimi temperaturami oraz równie wysoką wilgotnością. Jest to najcieplejszy region Meksyku, gdzie przez cały rok cieszyć możecie się wspaniałą słoneczną pogodą. Temperatura waha się w okolicach 26°C, a w najcieplejszych miesiącach może osiągnąć nawet 40°C. Jukatan i Wybrzeże Karaibskie charakteryzują się dość sporą ilością opadów – ich średnia roczna ilość to około 1000 mm, pora deszczowa przypada na czas od czerwca do października. Najbardziej deszczowym miesiącem jest wrzesień, ze średnią ilością opadów sięgającą nawet 200 mm, w tym czasie pojawić mogą się także huragany. Jeśli zastanawiacie się, kiedy jechać na Jukatan, to ze względu na mniejszą ilość opadów najlepszy czas na podróżowanie to okres od listopada do maja, kiedy pogoda jest bardziej sucha oraz chłodniejsza. W miesiącach letnich Jukatan odwiedza znacznie mniej turystów niż zimą.
Atrakcje, zabytki na półwyspie Jukatan – przewodnik wakacyjny
Cenoty
To połączone systemem podziemnych rzek, naturalne studnie, wydrążone w wapiennych skałach, które powstały 1,5 miliona lat temu i jest ich na Jukatanie nawet 30 tysięcy (!). Woda w cenotach jest krystaliczna, dlatego z łatwością można dostrzec, co znajduje się na dnie. Według Majów cenoty były świętymi miejscami, wejściem do innego świata – Xibala. Wierzono również, że zamieszkuje je bóg wody, roślinności, deszczu i burzy – Chac. Dlatego też Majowie składali w nich swoim bogom ofiary ze złota, jadeitu oraz… ludzi. Do dziś w głębinach niektórych cenot kryją się szczątki tych darów. A co na to naukowcy? Ci z kolei twierdzą, że asteroida, która 65 milionów lat temu zgładziła dinozaury, uderzyła w północną cześć dzisiejszego półwyspu Jukatan tworząc krater, który wraz z milionami lat erozji i wzrostem poziomu wód po ostatniej epoce lodowcowej przyczynił się do powstania cenot.
Chichen Itza
Starożytne miasto Majów, nazywane przez nich Otworem Studni, widnieje od 1998 roku na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, a w roku 2007 roku dołączyło do 7 Nowych Cudów Świata. Jest to najlepiej odnowione miasto Majów na Jukatanie. Warto zobaczyć słynną piramidę El Castillo. Za pomocą światła i cienia w bocznej części północno-zachodnich schodków, boski Kukulkam wskazuje w dniach przesileń początek i koniec pory deszczowej oraz, w dniach równonocy, początek i koniec przygotowań do zbiorów kukurydzy. Najbardziej spektakularne zjawisko, które warto zobaczyć, następuje podczas zrównania dnia z nocą (20–21 marca i 21–22 września) – wschodzące i zachodzące słońce sprawia, że na schodach piramidy widać węża. Każdej nocy widowisko to odtwarzane jest za pomocą świateł. W świątyni ukrytej w piramidzie znajduje się ołtarz z półleżącą postacią boskiego pośrednika Chac-Moola oraz pomarańczowy tron jaguara.
Las Coloradas
Różowa Laguna położona jest na wschodnim krańcu półwyspu Jukatan w pobliżu małej, rybackiej Las Coloradas. Te sztuczne zbiorniki stworzone zostały przez miejscową wytwórnię soli. Charakterystyczną barwę przybrały za sprawą mikroskopijnych glonów powszechnych w polach soli morskiej, które wydzielają czerwony pigment, kiedy woda paruje, a poziom zasolenia wzrasta.
Izamal
Niewielkie, spokojne, kolonialne miasteczko, położone 60 km na wschód od Meridy, na półwyspie Jukatan, nazywane jest, ze względu na kolor większości budynków, „Żółtym Miastem”. Zamieszkałe już od VIII wieku p.n.e., w czasach starożytnych Izamal, które poświęcone zostało bogu stwórcy Itzamna i bogu Słońca Kinich Ahau, stanowiło ważny cel pielgrzymek Majów. Po podboju Jukatanu przez Hiszpanów, konkwistadorzy wznieśli na nim swoje miasto, a wiele kościołów i klasztorów zbudowali dosłownie na szczytach piramid. Tym samym Izamal stanowi spuściznę zarówno cywilizacji Majów, jak i hiszpańskiej konkwisty. Dziś jest ono równocześnie miejscem pielgrzymek czcicieli Matki Bożej z Izamal i celem wycieczek zainteresowanych kulturą jego starożytnych mieszkańców.
Kuchnia na Jukatanie – co warto zjeść na wyjeździe?
Jedna z najpopularniejszych, najbardziej rozpowszechnionych i najsmaczniejszych kuchni na świecie łączy w sobie wszystko, co najlepsze w rodzimych kulinariach meksykańskich Indian oraz w tradycjach przybyłych do Meksyku w XVI wieku hiszpańskich kolonistów. O znaczeniu tej bogatej w smaki kuchni świadczy chociażby fakt, że przed kilkoma laty wpisano ją na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Bazę większości dań w codziennym jadłospisie Meksykanów stanowi kukurydza, z której przyrządza się m.in. placki o nazwie tortilla, niezbędne do przygotowania popisowych potraw meksykańskich: burrito (farsz z fasoli, mięsa oraz innych składników owinięty w tortillę), enchiladas (faszerowane tortille przyrządzane w wybranej salsie), nachos (rodzaj meksykańskich chipsów serwowanych z salsą i żółtym serem), quesadilla (podpiekana tortilla nadziewana serem, najczęściej pokrojona w trójkątne kawałki), tacos (tortilla z bogatym farszem z mięsa wołowego, cebuli, fasoli, rozmaitych przypraw). Oczywiście większość dań kuchni meksykańskiej nie obejdzie się bez salsy (z hiszp. sos), z których najchętniej jadane przez Meksykanów to guacamole na bazie awokado z sokiem z limonki oraz salsa roja, czyli salsa czerwona przyrządzana z pomidorów, cebuli czy papryki, zazwyczaj bardzo pikantna. Salsa stanowi dodatek, nie tylko do popularnej przekąski, jaką są nachosy, ale też do dań głównych.
Innym charakterystycznym elementem meksykańskich kulinariów są napoje, np. słynna margarita – drink na bazie tequili i soku z limonki z dodatkiem słodkiego likieru pomarańczowego. W tym momencie nie sposób nie wspomnieć również o najsłynniejszym meksykańskim alkoholu, czyli tequili. Jest to wódka, odmiana mezcalu, która powstaje w wyniku fermentacji niebieskiej agawy.
Bezpieczeństwo na Jukatanie
Meksyk to kraj stosunkowo bezpieczny, dlatego gdy zachowacie zdrowy rozsądek, nie powinno się wydarzyć nic złego. Uważajcie na kieszonkowców, szczególnie w zatłoczonych miejscach, środkach komunikacji publicznej czy na targach. Rekomendujemy także, szczególnie w miastach, niewyróżniający się ubiór i dyskrecję w zachowaniu, zwłaszcza podczas płacenia lub korzystania z telefonu lub aparatu.
