Kandy

Drugie pod względem wielkości miasto Sri Lanki często określa się mianem kulturalnej stolicy wyspy. Między XIV a XIX wiekiem było ono faktyczną stolicą kraju. Kandy położone jest niezwykle malowniczo – na brzegu jeziora i w otoczeniu gór, które mogliśmy podziwiać na srebrnym ekranie w 1997 roku, kiedy zadebiutowała w kinach kręcona tutaj adaptacja „Księgi Dżungli” w reżyserii Dee McLachlana. Jest to także jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych dla buddystów, znajduje się tu bowiem wybudowana w XVI wieku Świątynia Relikwii Świętego Zęba, w której przechowywany jest ząb podobno należący do samego Buddy. Będąc miejscem mniej turystycznym niż stolica, kurorty na wybrzeżu czy imponujące parki narodowe, jest doskonałym obrazem życia codziennego miejscowej ludności i zarazem cichym zakątkiem, w którym można złapać chwilę oddechu przed dalszym zwiedzaniem Sri Lanki – i to w otoczeniu zapierającej dech w piersiach przyrody.

Zwiedzanie Kandy – co warto zobaczyć?

Prawdopodobnie pierwszym (i możliwe, że jedynym) skojarzeniem, jakie przychodzi na myśl podróżnikom wybierającym się do Kandy, jest słynna Świątynia Zęba Buddy, ale sprowadzanie całego miasta do tej jednej atrakcji jest dla niego wyjątkowo krzywdzące. Znajdują się tutaj także imponujące Królewskie Ogrody Botaniczne Peradeniya, będące punktem obowiązkowym każdej wycieczki na Sri Lankę, Muzeum Narodowe i kilka godnych uwagi świątyń, w tym Bahirawakanda, znana z mierzącego niemal 27 metrów posągu Buddy górującego nam miastem. Jednak Kandy ma jeszcze jedną „atrakcję”, często pomijaną przed odwiedzających – pełne uroku, kolorowe uliczki, przy których wznoszą się zgrabne, kolonialne budynki. Warto poświęcić jedno popołudnie na spacer po centrum i odwiedzenie kilku straganów ze świeżymi owocami czy lokalnym street foodem.

Pogoda w Kandy – kiedy jechać na wczasy?

Najlepszym czasem na podróż na Sri Lankę jest nasza zima i wczesna wiosna – od stycznia do kwietnia. Jest to najsuchszy okres, a zatem szansa na dobrą pogodę przez cały pobyt jest wysoka. Temperatura waha się między 20 a 30°C, ale dzięki niskiej wilgotności powietrza nawet wysokie temperatury wydają się znośne. Od maja do września często występują opady, które utrudniają zwiedzanie i trekkingi po okolicy, ale warto rozważyć również ten okres, gdyż co roku w okolicach lipca-sierpnia odbywa się w Kandy trwające kilka dni święto Esala Perahera. Podczas jego obchodów replika relikwii Świętego Zęba Buddy jest wynoszona ze świątyni i przemierza miasto wraz z licznymi procesjami, którym towarzyszy muzyka i tańce. Pomiędzy październikiem i grudniem na Sri Lance występują intensywne opady deszczu, które znacznie utrudniają zaplanowanie jakichkolwiek aktywności, a wysoka wilgotność powietrza może sprawić, że podróż pozostawi po sobie nieprzyjemne wrażenia.

Atrakcje, zabytki w Kandy – przewodnik wakacyjny

Świątynia Relikwii Świętego Zęba

Sri Dalada Maligawa, czyli Świątynia Relikwii Świętego Zęba, zwana również Świątynią Zęba Buddy, to bez wątpienia największa atrakcja Kandy. Budowa oryginalnego kompleksu zakończyła się w 1595 roku, jednak świątynia była kilka razy niszczona i odbudowywana, obecny budynek pochodzi z roku 1739. Według legendy relikwia daje prawo i moc do sprawowania niepodzielnej władzy nad wybranym terytorium i z tego powodu stała się przedmiotem sporu. Do Kandy przybyła ukryta we włosach księżniczki Hemamali, która zbiegła na Sri Lankę przed wojskami oblegającymi położone w Indiach królestwo jej ojca. Trzy razy dziennie w świątyni odbywa się uroczyste odsłonięcie zęba – przynajmniej z nazwy, bo odsłaniana jest jedynie złota szkatułka, w której spoczywa relikwia. Co tydzień, w środę, odbywa się także symboliczna kąpiel zęba, a użyta do niej woda z ziołami i kwiatami jest rozdawana później zebranym wierzącym – mówi się, że ma ona właściwości lecznicze. Wybierając się do świątyni pamiętajcie, by zasłonić nogi i ramiona, zabierzcie także jakiś plecak, by nie płacić dodatkowo za przechowanie obuwia.

Królewskie Ogrody Botaniczne Peradeniya

Początki Ogrodu sięgają 1371 roku, kiedy nowo koronowany król Wickramabahu III postanowił przenieść tutaj swój dwór. Kolejni władcy dokładali swoje cegiełki do powoli powstających ogrodów, aż przyjęły one swoją ostateczną formę w 1843 roku. Używane były wówczas do uprawy kawowców i cynamonowców, a kolejni opiekunowie przez następne lata pozostawiali po sobie pamiątki w postaci nowych gatunków. Dziś Peradeniya jest znana przede wszystkim z imponującej kolekcji storczyków, a ogółem podziwiać tu można ponad 4000 gatunków roślin. Ogród jest podzielony na kilkanaście obszarów tematycznych, m.in. Flower Garden – z bogatą kolekcją kwiatów, Spice Garden – zawierający najróżniejsze przyprawy, Medicinal Garden – pełen roślin wykorzystywanych w medycynie ludowej czy Orchid House – gdzie podziwiać można wspomnianą wcześniej kolekcję storczyków.

Świątynia Gadaladeniya

Ta zbudowana w 1344 roku przez króla Bhuvanekabahu IV świątynia jest jednym z największych częściowo wykutych w skale obiektów sakralnych na Sri Lance. Jej główny architekt pochodził z Indii, dlatego łączy w sobie kilka stylów architektonicznych z różnych części regionu. Pomieszczenie, w którym mieści się główny ołtarz, jest niemal całkowicie wykute w granicie, w środku zaś znajduje się 2,5 metrowy posąg Buddy w pozycji Dhyana Mudra, utożsamianej z medytacją towarzyszącą jego pierwszemu oświeceniu. Jednak najbardziej znanym elementem świątyni są wspaniałe średniowieczne malowidła – cenione są zwłaszcza obrazy wymalowane na drzwiach do głównego ołtarza, o których mówi się, że ustępują w swym rozmachu jedynie freskom w Sigiriya.

Świątynia Embekka Devalaya

Embekka Devalaya pochodzi z tego samego okresu, co Gadaladeniya – jest od niej zaledwie o kilkanaście lat młodsza, ale zdaje się jej kompletnym przeciwieństwem. Zamiast pomieszczeń wykutych w skale, podziwiać tutaj można imponujące płaskorzeźby, zdobiące drewniane kolumny i belki stropowe głównej sali. Ta podzielona jest na trzy części – „Sanctum of Garagha”, „Dancing Hall” i „Drummers' Hall” – najbogatsze rzeźbienia znajdują się w ostatniej z nich. Budowie Embekka Devalaya towarzyszy ciekawa legenda o bębniarzu, który zapadł na nieuleczalną chorobę i został cudownie uleczony po wizycie w odległej świątyni poświęconej Kataragamie, bóstwu opiekuńczemu Sri Lanki. Wdzięczny mężczyzna przysiągł co roku odbywać pielgrzymkę do świątyni, jednak gdy zaczął tracić siły na starość, dalsze podróże stały się niemożliwe. Wtedy we śnie odwiedził go Kataragama i nakazał pielgrzymować do najbliższego miejsca, gdzie wydarzył się cud. Wkrótce bębniarz dowiedział się, że w pobliskich ogrodach rośnie drzewo, które krwawi z każdej zadanej mu rany – podekscytowany poinformował o wszystkim króla Wickramarabahu, który nakazał wznieść w tym miejscu nową świątynię, Embekka Devalaya.

Świątynia Bahirawakandy

Ta stosunkowo nowa świątynia bardzo szybko stała się miejscem, którego nie można przegapić – i to dosłownie. Niemal 27-metrowy posąg siedzącego Buddy widać praktycznie z każdego zakątka Kandy, co na etapie budowy było źródłem kontrowersji i protestów ze strony mnichów opiekujących się Świątynią Zęba Buddy. Argumentowali oni, że nowy obiekt sakralny zaprojektowany z takim rozmachem (i ulokowany zaledwie 2 km dalej) przyćmi ich świątynię, która zasługuje na miano najważniejszej w Kandy z uwagi na spoczywającą w niej relikwię. W sprawę został wmieszany nawet prezydent Sri Lanki. Ostatecznie świątynia, której oficjalna nazwa to Sri Maha Bodhi Viharaya, doczekała się odsłonięcia słynnego posągu dokładnie dwadzieścia lat po konsekracji mającej miejsce w 1972 roku. Chociaż nie posiada zabytkowych rzeźb czy malowideł, wynagradza odwiedzającym ich brak położeniem na wzniesieniu, z którego roztacza się wspaniały widok na całą okolicę.

Muzeum Narodowe Kandy

Oddział Muzeum Narodowego w Kandy usytuowany jest przy Świątyni Zęba Buddy, w budynku dawnego pałacu królewskiego. Muzeum zostało otwarte w 1942 roku i może poszczyć się ponad 5000 eksponatami z okresu Królestwa Kandy (XVII–XIX wiek). Muzeum mieści się w dwóch budynkach, należących do kompleksu pałacowego – w głównym pawilonie (Maha Wasala) można podziwiać wystawy tymczasowe i kilka mniejszych zbiorów, natomiast główna wystawa zlokalizowana jest w Palle Vahale, budynku służącym niegdyś królewskim konkubinom, nazywanym także Niższym Pałacem. Wśród zbiorów wyróżnia się kopia Traktatu z Kandy, zawartego 2 marca 1815 roku pomiędzy Królestwem Kandy i ówczesnym gubernatorem Cejlonu, Sir Robertem Brownriggiem – na jego mocy terytorium Królestwa przeszło całkowicie pod władzę Brytyjczyków. Na dziedzińcu stoi posąg Sir Henry’ego Warda, który sprawował urząd gubernatora w latach 1855–1860, reformując i ujednolicając pracę administracji.

Międzynarodowe Muzeum Buddyjskie

Kolejne ciekawe miejsce w królewskim kompleksie pałacowym, w którym mieści się także Świątynia Zęba Buddy. Otwarte w 2011 roku muzeum to jedyne na świecie miejsce, gdzie można zdobyć kompleksową wiedzę o buddyzmie – poznać jego założenia i dowiedzieć się, jak wyglądała jego ekspansja na całym świecie. Do powstania tego miejsca swoje cegiełki dołożyło aż 17 krajów, w tym m.in. Sri Lanka, Indie, Pakistan, Japonia, Chiny, Tajlandia, Wietnam, Kambodża i Mjanma. Każde z państw ma w muzeum własną salę, gdzie oglądać można takie eksponaty jak rzeźby, manuskrypty, makiety czy zdjęcia, a wszystko jest zorganizowane tak, by przechodząc między pokojami łatwo dawało się zauważyć podobieństwa i różnice w odłamach buddyzmu właściwych konkretnym państwom. Łącznie wystawa zajmuje dwa piętra pięknego, wiktoriańskiego budynku, w którym niegdyś mieściła się siedziba administracji regionalnej.

Świątynia Lankatilaka

Świątynia Lankatilaka, której oficjalna nazwa brzmi Lankatilaka Raja Maha Vihara, została wybudowana w drugiej połowie XIV wieku. Inskrypcja wyryta w kamieniu po wschodniej stronie budynku podaje rok 1344 jako moment przekazania ziemi pod budowę obiektu i podaje, że wyjątkowo ofiarującym nie był ówczesny król, lecz jeden z generałów. Lankatilakę często nazywa się „Niebieską Świątynią”, nazwę tę zawdzięcza niebieskawej farbie, którą oryginalnie był pokryty budynek i wciąż jest ona używana przez lokalną ludność, chociaż po ostatniej renowacji obiekt został przemalowany na biało. Z czterech pierwotnie istniejących pięter do dziś zachował się parter i fragment następnego poziomu, ale nawet ta niewielka część wystarczyła, by świątynia zyskała miano najwspanialszej i najciekawszej architektonicznie spośród wszystkich wzniesionych w czasach Królestwa Gampola.

Międzynarodowe Centrum Buddyjskie Nelligala

Wybudowane w 2015 roku na szczycie góry o tej samej nazwie, Centrum Nelligala to coś więcej niż zwykła świątynia. Spośród innych obiektów sakralnych w okolicy wyróżnia je wyraźna nowoczesność – dostępne są tu liczne udogodnienia dla niepełnosprawnych, duży parking tuż przy wierzchołku wzniesienia czy wygodne miejsce odpoczynku dla pielgrzymów z kilkoma sklepikami. Świątynię najlepiej odwiedzić o wschodzie lub zachodzie słońca – po części dlatego, że mniejsza liczba odwiedzających uwydatnia refleksyjną atmosferę tego miejsca, a po części z uwagi na zdobiące dziedziniec rzędy złotych posągów, które wyglądają szczególnie imponująco na tle zabawionego na różowo nieba. Centrum często organizuje wykłady i rozmaite zajęcia edukacyjne, wyjątkowo popularne są lekcje medytacji, dostępne także dla całkowicie początkujących.

Świątynia Ranawana Purana Rajamaha Viharaya

Ranawana Purana Rajamaha Viharaya to miejsce wyjątkowe pod wieloma względami. Znajdujący się tu posąg do 2016 roku dzierżył tytuł najwyższego stojącego Buddy na Sri Lance, obecnie zajmuje piąte miejsce wśród wszystkich przedstawień świętego mędrca. Inną cechą wyróżniającą tę świątynię spośród innych jest harmonijne wkomponowanie w otaczającą przyrodę. Roślinność porasta cały teren kompleksu, a formę częściej nadają mu naturalne formacje skalne niż elementy stworzone ręką człowieka. Zaczyna się tu także szlak trekkingowy, wijący się po wzniesieniach porastającego całą okolicę lasu, a przemierzający go pielgrzymi mogą podziwiać po drodze przedstawienia scen z życia Buddy. Sceny te można oglądać również wyryte na jedynej w kraju ukończonej replice słynnej północnej torany z Sańći w Indiach.

Royal Forest Park

Zajmujący powierzchnię 104 hektarów park, którego oficjalna nazwa brzmi Udawattakele Forest Reserve, jest jednym z najpopularniejszych miejsc w Kandy. Od Świątyni Zęba Buddy dzieli go zaledwie kilkuminutowy spacer, na miejscu zaś można nie tylko dowiedzieć się czegoś o historii parku oraz obecnej w nim faunie i florze, ale także znaleźć ciche miejsce do medytacji czy punkt widokowy, z którego rozciąga się wspaniały widok na całe miasto. Las, który rezerwatem został już w 1856 roku, a obszarem chronionym w 1938, poprzecinany jest licznymi ścieżkami, które pozwalają na jego wygodną eksplorację. Najpopularniejszy szlak wiedzie drogą nazwaną na cześć Lady Horton, żony gubernatora Cejlonu Roberta Wilmot-Hortona, pełniącego urząd w latach 1831–37. Oprócz tego krótkiego, 3-kilometrowego spaceru, warto odwiedzić także Królewski Staw i jaskinię Senkanda, która już w II wieku służyła za schronienie i miejsce medytacji hinduskiemu braminowi.

Wyjątkowe miejsca w Kandy

Kandy pełne jest imponujących świątyń, ciekawych muzeów i bajkowych ogrodów, więc każdy miłośnik klasycznych atrakcji turystycznych będzie zachwycony wizytą w tym mieście i chętnie spędzi cały dzień, a może nawet dwa, oglądając wszystkie te cuda. Jednak poza szlakami utartymi przez niezliczone rzesze turystów, można tutaj trafić też na kilka mniej popularnych perełek. Dla lubiących czasem zwolnić i przez godzinę czy dwie po prostu cieszyć się chwilą, dobrym miejscem będzie ulokowane w centrum miasta jezioro, którego brzegi porasta bujna roślinność, tworząca atmosferę spokoju i refleksji. Miłośnicy przyrody z pewnością chętnie wybiorą się na przechadzkę po okolicznych wzgórzach lub też odwiedzą imponujący, wysoki na 75 metrów wodospad Huluganga. Smakosze herbaty poczują się jak w domu w mieszczącym się niedaleko centrum Muzeum Cejlońskiej Herbaty, gdzie poznają od poszewki proces jej obróbki i skosztują kilkunastu wyjątkowych odmian. Kandy to miasto, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie.

Luksusowe wakacje w Kandy

Jako kulturowa stolica kraju, Kandy przyciąga wielu turystów poszukujących czegoś wyjątkowego. Z tego powodu działa tutaj całkiem sporo luksusowych hoteli – nie tylko luksusowych w tradycyjnym tego słowa znaczeniu, ale także przytulnych domków, ukrytych pośród porośniętych lasem wzgórz, gdzie można się w pełni zrelaksować i odpocząć od pośpiechu i hałasu życia codziennego. Ekskluzywne, szyte na miarę wycieczki, zabiorą Was szlakiem tych atrakcji, które najbardziej Was zaciekawią – niezależnie czy będą to świątynie, czy muzea, czy raczej przyroda. Mimo braku dostępu do morza, Kandy jest też dobrym miejscem, by odetchnąć tu dzień lub dwa przed dalszą podróżą – wąskie uliczki wijące się między kolorowymi, kolonialnymi budynkami i przyjemne jezioro tworzą doskonałe tło dla luksusowego wypoczynku, zaś dostępny na każdym rogu street food, pozwoli łatwo (i smacznie!) zanurzyć się w lokalną kulturę.