Abu Simbel

Abu Simbel w Egipcie to kompleks dwóch świątyń Ramzesa II ukrytych przez wiele wieków pod piaskami pustyni. Miejsce to jest przykładem wybitnej, starożytnej sztuki egipskiej, która przetrwała aż do naszych czasów. Dwudziestometrowe posągi z fasady wprawiają w fascynację swym wykonaniem, a fakt, że zostały one przeniesione o prawie 65 metrów w górę, dodatkowo onieśmiela. Mimo upływu czasu, nadal są to świątynie, które budzą respekt i wzbudzają zainteresowanie wśród odwiedzających.

Który faraon zlecił budowę świątyni w Abu Simbel?

Kompleks świątyń w Abu Simbel został wybudowany na zlecenie Ramzesa II, okrzykniętego przez historyków Wielkim, jako że miał panować Egiptem aż 66 lat. W Wielkiej Świątyni można zobaczyć aż 13 posągów Ramzesa II, jednak poświęcona ona została bogom Amonowi-Re oraz Re-Horachte. Cztery dwudziestometrowe posągi Ramzesa strzegą wejścia do świątyni, a między nimi tuż nad wejściem wykuty został posąg bóstwa Re-Horachte. W dolnej części fasady przedstawione zostały mniejsze posągi żony Ramzesa II – Nefertari, oraz dzieci faraona.

Mała Świątynia również została wybudowana na zlecenie Ramzesa II dla jego żony – Nefertari, a poświęcono ją bogini Hator. Mniejsza świątynia ukazuje, jak ważna była dla Ramzesa II jego ukochana małżonka – przedstawiono ją jako równą faraonowi, w egipskich wierzeniach uważanemu za boga.

Jak przeniesiono Abu Simbel?

W związku z budową Tamy Asuańskiej obszarowi, na którym znajdowała się świątynia, zagroziło zalanie przez sztucznie utworzone Jezioro Nasera. UNESCO oraz kraje stowarzyszone podjęły się projektu przeniesienia świątyni o 60 metrów wyżej oraz zbudowania dwóch sztucznych wzgórz, na których oparte zostały świątynie, tak jak było to oryginalnie. Budowlę pocięto ręcznie (!) na 1050 bloków o wadze do 15 ton, a następnie przeniesiono wyżej i złożono od nowa. Całkowity koszt przeniesienia świątyni wyniósł zawrotne 36 mln dolarów, a pokryty został przez władze Egiptu i UNESCO.

Abu Simbel – historia

Budowa świątyni w Abu Simbel rozpoczęła się w piątym roku panowania Ramzesa II i trwała przez kolejne 30 lat. Prawdopodobnie Ramzes II chciał pokazać swą wielkość przybyszom z terenów Nubii, dlatego też miejsce to jest odsunięte od innych obiektów i znajduje się na granicy państwa. Podejrzewa się także, że faraon nie chciał narazić się kapłanom ze względu na przedstawienie siebie jako równego z bóstwami. Na ścianach świątyni Ramzesa II zostały wyryte niezwykłe płaskorzeźby przedstawiające wielką bitwę pod Kadesz. Niestety z biegiem czasu piaski pustynne przykryły całą budowlę, a jej ponownego odkrycia dokonano dopiero w XIX wieku. Co interesujące, odnalezienie świątyni nie wywołało entuzjazmu wśród odkrywców, ponieważ pozbawiona ona była jakichkolwiek kosztowności – w przeciwieństwie do piramid i grobowców. W związku z budową Tamy Asuańskiej w latach 1964–1968 zostały one przeniesione wyżej, a otwarcie kompleksu świątyń dla turystów zintensyfikowało ruch turystyczny w tym miejscu.

Abu Simbel – ciekawostki

• Pierwotnie świątynia została wybudowana tak, aby 21 lutego oraz 21 października w czasie wschodu słońca do wnętrza sanktuarium wpadały promienie i dzięki temu oświetlały trzy posągi: Ramzesa II, Amona, oraz Re, a tylko jeden posąg pozostawał w cieniu – Ptaha. Te konkretne dni wybrane zostały specjalnie, ponieważ, jak się przypuszcza, pierwsza data oznacza dzień narodzin Ramzesa II, a druga data symbolizuje dzień jego wstąpienia na tron. Aktualnie ze względu na przeniesienie świątyni zjawisko to przesunęło się o jeden dzień.
• W międzynarodowym projekcie przeniesienia świątyni stanowiska eksperckie zajęli archeolodzy z Polski, co było jednocześnie wyróżnieniem i uznaniem na arenie międzynarodowej dla ich fachowej wiedzy. Przewodniczącym Międzynarodowej Komisji Eksperckiej został Kazimierz Michałowski z Uniwersytetu Warszawskiego.
• Świątynie w Abu Simbel nie są jedynymi przeniesionymi z obszaru zalewowego. Przemieszczono także zabytki z innych miejscowości, ale najbardziej interesujący jest fakt, że niektóre ze świątyń zostały podarowane krajom, które wniosły znaczny wkład w ratowanie ich przed zalaniem. Tak oto świątynia Debod z Egiptu została wysłana do Madrytu, gdzie aktualnie przyozdabia park miejski.