Informacje ogólne
Piękna i niemal nietknięta współczesną cywilizacją Dolina Baliem, położona w środkowej Papui to miejsce, które nie przestaje zadziwiać przybyszy z Europy. Rzadko odwiedzana, zachwyca bujną egzotyczną roślinnością i nie mniej egzotycznymi zwierzętami, z których tylko część została już poznana i opisana przez zachodnich badaczy. Dolina jest nie tylko pełna uroku, ale i owiana mgiełką tajemnicy, ponieważ niektóre jej części nadal uważane są za niezbadane, co nad wyraz przemawia do wyobraźni. Jednak tym, co przyciąga tu najmocniej, są plemiona Papuasów, których oryginalne zwyczaje i kultura są nieustającym źródłem niespodzianek. Niecodzienne stroje (lub ich brak), mrożące krew w żyłach obyczaje kulinarne (ponoć Papuasi już przed laty zmienili dietę, ale nigdy nic nie wiadomo – ostatnie doniesienia o spożywaniu misjonarzy pochodzą z 1969 roku…), zaskakujący wystrój tradycyjnych domków honai (np. ludzkie czaszki używane jako poduszki) – w którą stronę nie spojrzysz, wszędzie czekają niespodzianki – obyczaje ludzi, widoki, głosy ptaków, kolory. Wystarczy tylko przypomnieć, że o istnieniu tej doliny biały człowiek dowiedział się dopiero w latach 40. XX wieku! Okazało się wówczas, że ostępy Papui kryją społeczność, żyjącą jak przed dziesiątkami tysięcy lat, w epoce kamienia. Wprowadzone tu na przestrzeni lat zmiany, związane z zachodnią cywilizacją, są często jedynie powierzchowne, dlatego trekking przez tutejsze wioski to prawdziwa podróż w czasie, pozwalająca zobaczyć krainę, której wyobrażenie sobie przychodzi z trudem!
Dolina Baliem w Papui – jak zaplanować wyprawę?
Wybierając się do Doliny Baliem należy mieć na względzie, że jest to dziki obszar pokryty dżunglą. Istnieje możliwość wynajęcia taksówki i poruszania się po okolicy w ten sposób, jednak są miejsca, w które można dotrzeć tylko pieszo, często brodząc w błocie lub idąc korytem rzeki. Jeśli chcecie zobaczyć te najdziksze zakątki, których turystyka nie zdążyła jeszcze skazić komercją, musicie nastawić się na pewien wysiłek fizyczny i dyskomfort spowodowany wędrówką przez dżunglę. W okolicy jest kilka łatwych, dobrze oznaczonych szlaków, które można przemierzyć samodzielnie, jednak na dłuższe wycieczki, których trasa nie wiedzie wyraźnie wydeptaną ścieżką, nie powinniście wyruszać bez lokalnego przewodnika – nawet jeśli macie doświadczenie w tego typu wyprawach. Polecamy również swój trekking zaplanować w drugim tygodniu sierpnia, czyli w okresie, gdy odbywa się Baliem Valley Festival.
Dolina Baliem – kiedy warto odwiedzić?
Dolina Baliem leży w strefie klimatu równikowego, co oznacza, że przez cały rok panują tu wysokie temperatury, a opady deszczu mogą wystąpić codziennie, bez względu na to, czy jest to pora sucha, czy deszczowa. Najwyższe temperatury panują od czerwca do sierpnia, wtedy też prawdopodobieństwo opadów jest najniższe, dlatego okres ten jest powszechnie postrzegany jako najlepszy na wizytę w Papui. Kolejnym ku temu powodem jest fakt, że w sierpniu odbywa się tutaj Baliem Valley Festival, na który ściągają turyści z całej Indonezji. Z drugiej strony, trekking w temperaturze oscylującej w okolicach 30 stopni nie każdemu wyda się atrakcyjny, więc miesiące zimowe dla wielu podróżnych są lepszą opcją – kilka stopni mniej potrafi zrobić ogromną różnicę, mimo większego prawdopodobieństwa deszczu i statystycznie wyższych opadów.
Trekking w Dolinie Baliem – jak się przygotować?
Przygotowania do trekkingu zaczynają się jeszcze przed przylotem do Wameny – dobrze będzie na tym etapie zaopatrzyć się w niezbędne rzeczy, gdyż Wamena jest bardzo drogim miastem, w którym kilkukrotnie przepłacicie za podstawowy ekwipunek. Upewnijcie się zatem, że jeszcze przez przylotem do doliny zapakowaliście latarkę, a jeśli zamierzacie nocować w dżungli, także ciepłe ubrania i wodoodporną odzież – noce tutaj bywają zimne i wilgotne. Przewodnika bez trudu znajdziecie po prostu wychodząc na ulicę, jest spora szansa, że sam Was wypatrzy i zaproponuje swoje usługi, jednak uważajcie na naciągaczy, których niestety jest w Wamenie wielu. Najlepiej udać się na miejscowy posterunek policji i poprosić o listę zaufanych przewodników, wtedy będziecie mieć pewność, że jesteście w dobrych rękach. Jeśli marzy Wam się kilkudniowy trekking, ale nie jesteście pewni, czy surowe warunki panujące w dżungli to coś dla Was, możecie sobie całą sprawę nieco ułatwić wynajmując w Wamenie tragarza oraz kucharza.
Wyjątkowe miejsca w okolicy doliny Baliem
Wamena to stolica regionu i pierwsze miasto, jakie zobaczycie, gdyż do Doliny Baliem można dostać się wyłącznie połączeniem lotniczym do Wameny właśnie. Warto przejść się uliczkami i odetchnąć atmosferą tego miejsca, a także zapuścić się do Wesaput – formalnie osobnej wioski, ale w praktyce przedmieścia – gdzie znajduje się wiszący most i mały, lokalny targ zaraz obok. Na południe od Wameny leży wioska Yetni, gdzie co roku w między 9 a 14 sierpnia odbywa się Baliem Valley Festival – kilka dni wypełnionych tradycyjną muzyką, tańcem i pokazami pojedynków. Zaledwie 10 km od Wameny znajdują się Aikima i Jiwika, znane z wystawionych tam na pokaz ponad 250-letnich mumii – w Jiwice można także udać się na krótki spacer do słonowodnych studni i zobaczyć jak miejscowi pozyskują z nich sól. Po przeciwnej stronie Wameny z kolei leży Danau Habbema, urokliwe jezioro w okolicy podziurawionej jaskiniami, które jest mocnym kandydatem do tytułu najlepszego miejsca na trekking w dolinie.
Co warto wiedzieć przed wyprawą do doliny Baliem – obowiązkowy przewodnik
Chociaż w Wamenie od niedawna dostępne są bankomaty, przed przylotem warto zaopatrzyć się w gotówkę i wymienić ją na miejscową walutę. Odradzamy korzystanie z kantorów na miejscu, jako że kurs wymiany będzie mocno zaniżony. Dodatkowo, jeśli planujecie nocować poza miastem, będziecie potrzebowali specjalnego pozwolenia, po które należy udać się na posterunek policji w jakimkolwiek większym mieście przed przylotem do Wameny. Pozwolenie powinniście okazywać w siedzibie służb porządkowych w każdym miasteczku i wiosce, do której się udacie – najlepiej zaraz po przybyciu. Posterunek policji jest także dobrym miejscem, by zapytać o aktualne ograniczenia w ruchu turystycznym na trasie Waszego planowanego trekkingu – czasem zdarza się, że dany szlak bywa zamknięty z uwagi na działania lokalnych ruchów separatystycznych.
