Saint Vincent i Grenadyny

Obywatele RP podróżujący na Saint Vincent i Grenadyny nie są zobowiązani do posiadania wiz na okres pobytu do 90 dni. Wjazd na teren kraju odbywa się na podstawie ważnego paszportu, którego ważność nie może wygasać co najmniej przez następne 6 miesięcy od daty wyjazdu. Wymagane może być także przedstawienie biletu powrotnego oraz udokumentowanie posiadania wystarczającej ilości pieniędzy na czas pobytu. Podczas opuszczania kraju należy opłacić podatek wyjazdowy w wysokości 40 XCD.

Przed podróżą na Saint Vincent i Grenadyny nie ma obowiązku szczepień ochronnych, warto jednak rozważyć zaszczepienie się przeciw tężcowi, błonicy i polio (ok. 150 zł) oraz żółtaczce pokarmowej (ok. 250 zł każda dawka szczepionki). Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

Do rachunków często dodawana jest opłata za obsługę (service charge), która wynosi 10%. Warto sprawdzać, czy widnieje na nich taka pozycja – jeśli nie, przyjęta wysokość napiwku to 10–15%. Jeśli tak czy owak chcecie wyrazić wdzięczność obsługującej Was osobie, zostawienie napiwku na pewno nie zostanie źle przyjęte – płace są tutaj niskie.

Najtańsze są zdecydowanie lokalne produkty, jak ryby i owoce morza oraz owoce – głównie banany, które są głównym produktem eksportowym. Importowana żywność jest o wiele droższa, jak na przykład mleko czy nabiał.

Przykładowe ceny:

Woda mineralna 1,5 l – 8,5 XCD
Piwo lokalne 0,5 l – 5 XCD
Piwo importowane 0,33 l – 7,5 XCD
Butelka wina średniej klasy – 35 XCD
Coca cola 2 l – 6 XCD
Banany 1 kg – 4 XCD
Posiłek w taniej restauracji – 15 XCD
Posiłek w restauracji średniej klasy – 50 XCD

• W stolicy kraju znajduje się jeden z najstarszych na półkuli zachodniej ogród botaniczny – St. Vincent Botanic Gardens, założony w 1765 roku. Wyprzedziły go jedynie Bartram’s Garden w Filadelfii (1728) i londyńskie Kew Gardens, których historia sięga jeszcze końcówki XIII wieku.
• Nazwę nadał wyspie Krzysztof Kolumb na cześć świętego Wincenta z Saragossy, będącego patronem także Lizbony, Walencji czy Przemyśla, a dodatkowo – wytwórców i sprzedawców wina. Wcześniej Indianie zwali tę wyspę Youloumain – na cześć Youlouca, czyli bóstwa tęczy, które miało mieszkać właśnie tutaj. Nazwa Grenadyny nawiązuje do hiszpańskiego miasta Granada oraz granatów.
• Stolica kraju, Kingstown, nazywana jest często „miastem łuków” – w miejskich budynkach naliczono ich około 400.
  
• Wulkaniczne pochodzenie wyspy zaowocowało tym, że wiele plaż usłanych jest czarnym piaskiem.
• Podobno w wodach Saint Vincent żyje ponad 225 gatunków ryb.
• W kraju znajduje się aktywny wulkan La Soufriere, co po francusku oznacza „Kopalnia Siarki”. Podczas jego erupcji w 1902 roku zginęło niemal 2000 osób.
• Na wyspie Bequia kręcono pierwszą część serii „Piratów z Karaibów” („Klątwa Czarnej Perły”), a na Saint Vincent – zarówno pierwszą, jak i drugą („Skrzynia Umarlaka”).
• Na wyspach hoduje się aż 25 gatunków chlebowca. Jeśli nigdy nie próbowaliście jego owoców, pobyt na Saint Vincent i Grenadynach to świetna okazja.
• Saint Vincent i Grenadyny to jedyny kraj na Karaibach, gdzie znaleziono petroglify – prehistoryczne rysunki naskalne.

Narodowe danie Saint Vincent i Grenadyn to pieczony chlebowiec podawany ze smażonym szczupakiem. Owoce rosnącego na drzewach chlebowca (jackfruit) z żółtym miąższem to jeden z symboli tych wysp – w sierpniu odbywa się nawet poświęcony mu festiwal. Tutejsza kuchnia opiera się na miejscowych produktach: świeżych warzywach i owocach oraz rybach i owocach morza, które podawane są na rozmaite sposoby, w tym w formie gulaszu, jak na przykład callaloo – gulasz z krabów i warzyw. Popularny jest także drób i pikantnie przyprawione mięso kozła. Często spożywaną przez tutejszych mieszkańców potrawą jest pilau – ryż wymieszany z tutejszym groszkiem (pigeon pea) z dodatkiem dowolnej ryby lub mięsa. Hodowane na wyspach owoce to głównie banany, mango, kokosy, marakuje, ananasy, zaś warzywa – pochrzyn, słodkie ziemniaki, kolokazja czy maniok.

Główny posiłek w ciągu dnia spożywa się wieczorem, kiedy mija największy upał. Obfite śniadanie składa się zwykle ze smażonej ryby z dodatkiem cebuli, papryki i chleba oraz kawy czy kakao. W ciągu dnia mieszkańcy Saint Vincent i Grenadyn zadowalają się zwykle lekką przekąską – często owocem. W czasie przyjęć i uroczystości panuje zasada, że goście nie mogą wstać od stołu głodni. Każde tego typu spotkanie jest podlane tradycyjnym karaibskim alkoholem, czyli rumem. Tutejsza odmiana zawiera zwykle 70% alkoholu i jest zwyczajowo pita przez mężczyzn – kobiety częściej sięgają po piwo (popularna lokalna marka to Hairoun). Na specjalne okazje, jak Boże Narodzenie, podaje się także napój zwany sea moss, uważany za afrodyzjak – miksturę zawierającą mleko, wodorosty i przyprawy.

Wyspy zamieszkiwali pierwotnie Indianie Ciboney, Arawakowie, Karaibowie. Pierwszym Europejczykiem, który tu przybył, był Krzysztof Kolumb podczas swej podróży do Ameryki w 1498 roku. Tereny te próbowali podporządkować sobie zarówno Brytyjczycy, jak i Holendrzy, jednak to Francuzi jako pierwsi skolonizowali wyspę Saint Vincent, zakładając na początku XVIII wieku miasto Barrouallie na jej zachodnim wybrzeżu. Sprowadzili tu afrykańskich niewolników, którzy pracowali na plantacjach cukru, kawy, tytoniu czy bawełny. Jednak terytoria dzisiejszego Saint Vincent i Grenadyny, podobnie jak wiele innych dotychczasowych francuskich kolonii, już w 1763 roku, na mocy traktatu paryskiego kończącego wojnę siedmioletnią, przeszły z rąk francuskich pod panowanie Wielkiej Brytanii. Brytyjskie rządy doprowadziły do buntu wśród rdzennych mieszkańców i w rezultacie do dwóch wojen, które ostatecznie wygrali kolonizatorzy, wypędzając w 1797 roku około 5000 buntowników. Po tych wydarzeniach wydawało się, że nic nie stoi na przeszkodzie, by czerpać zyski z tutejszych żyznych, wulkanicznych ziem, jednak abolicja niewolnictwa (co pociągnęło za sobą brak rąk do pracy), dwie erupcje wulkanu La Soufrière i kilka mocniejszych huraganów pokrzyżowało te plany. Brytyjscy właściciele większych plantacji byli zmuszeni podzielić swe ziemie i oddać je w zarząd wcześniejszym niewolnikom.

Saint Vincent i Grenadyny uzyskały ostatecznie pełną niepodległość 27 października 1797 roku, pozostając jednak częścią brytyjskiej Wspólnoty Narodów, z królową brytyjską jako głową państwa, reprezentowaną przez gubernatora generalnego.

Saint Vincent i Grenadyny to wyspiarski kraj położony na Wyspach Zawietrznych, które oddzielają Morze Karaibskie od Oceanu Atlantyckiego. Składa się z największej wyspy Saint Vincent i położonych na południe od niej wysepek wchodzących w skład archipelagu Grenadyny (pozostałe należą do Grenady). Spośród 32 wysp zamieszkanych jest tylko 9: Saint Vincent, Young Island, Bequia, Mustique, Canouan, Union Island, Mayreau, Petit St. Vincent i Palm Island. Wszystkie wyspy mają pochodzenie wulkaniczne i są mniej lub bardziej górzyste oraz otoczone rafami koralowymi. Najbardziej wysunięta na północ i sąsiadująca z Saint Lucią wyspa Saint Vincent składa się w większości z wzniesień, z których najwyższy to czynny wulkan La Soufrière o wysokości 1234 metrów n.p.m. (ostatnia erupcja miała miejsce w 1979 roku).

Przybrzeżne wody zamieszkuje prawdziwe bogactwo gatunków: żółwie, mureny, skalary, barakudy, ośmiornice, rekiny wąsate, delfiny i wiele innych. Na lądzie fauna jest zdecydowanie uboższa, aczkolwiek w lasach równikowych (które porastają 36% powierzchni kraju) można spotkać między innymi oposy czy aguti – spore gryzonie, które z pewnością zauważycie też podczas pobytu na Young Island. Warto wypatrywać także amazonki królewskiej, papugi zwanej często Saint Vincentian Parrot – ptaka endemicznego dla wyspy Saint Vincent, z zielono-niebiesko-żółtym ubarwieniem piór.

Większość dzisiejszych mieszkańców Saint Vincent i Grenadyn to potomkowie niewolników sprowadzonych z Afryki (66%). 19% ludności ma pochodzenie mieszane, a tylko 4% – europejskie. Dominującym wyznaniem jest chrześcijaństwo różnych obrządków, wśród których przeważa anglikanizm (17,8%).

Kultura Saint Vincent i Grenadyn to mieszanka wpływów indiańskich, europejskich i afrykańskich. Najważniejszym wydarzeniem kulturalnym w ciągu roku jest tzw. Vincy Mas na Saint Vincent – uliczny karnawał, który trwa 12 dni, a rozpoczyna się pod koniec czerwca. Na jego obchody składają się uliczne parady w kolorowych strojach przy dźwiękach muzyki i tańcu, uczty i konkursy – jak wybór „króla calypso” (gatunku muzycznego) czy króla i królowej karnawału. Dwie największe parady odbywają się w przedostatni i ostatni dzień obchodów. Inne ważniejsze festiwale na Saint Vincent to dwudniowy, marcowy Rhythm & Blues Festival oraz kwietniowy Gospel Fest. Na Union Island odbywa się z kolei festiwal zapoczątkowany przez sprowadzanych z Afryki niewolników, zwany Maroon, związany z obrządkiem zbioru plonów. Trwa jeden majowy dzień i polega na śpiewaniu i tańczeniu przy wtórze bębnów. Odrębną kategorią są festiwale związane z morzem, jak na przykład mająca miejsce w wielkanocny weekend Bequia Regatta – wyścigi łodzi, połączone z muzyczną oprawą. Jak widać, muzyka odgrywa w tutejszej kulturze ogromną rolę. Królują gatunki charakterystyczne dla Karaibów, jak soca, calypso, chutney czy big drum.