Birma

Obywatele RP mają obowiązek ubiegać się o wizę turystyczną na czas pobytu w Birmie. Od 2014 roku o wizę można ubiegać się za pośrednictwem strony internetowej: http://evisa.moip.gov.mm/. Wiza turystyczna wykupiona online kosztuje 50 USD i wydawana jest na okres 28 dni. Aby ją otrzymać należy posiadać paszport ważny przez minimum 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia pobytu w Birmie. Przejścia graniczne działają na trzech birmańskich lotniskach: Yangon International Airport, Mandalay International Airport i Naypyidaw International Airport.

Biuro Podróży nie ponosi odpowiedzialności za nieotrzymanie wizy do kraju, w którym odbywa się impreza turystyczna, oraz krajów tranzytowych. Zdobycie wizy leży w 100% po stronie uczestników wyjazdu.

Przed udaniem się w podróż do Birmy zaleca się szczepienia przeciwko błonicy i tężcowi (ok. 90 zł), durowi brzusznemu (ok. 220 zł) oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B (ok. 250 zł każda dawka szczepionki). Brak szczepień bezwzględnie wymaganych. Ceny szczepień podano zgodnie z aktualnym cennikiem Centrum Szczepień Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II.

Ilu Birmańczyków, tyle oczekiwań względem wynagradzania za przysługi. Generalnie, Birma jest krajem, gdzie nie ma kultury wręczania napiwków ale przyjmuje się nagradzanie pomocnych miejscowych, którzy właściwie zawsze służą turystom radą i swoimi usługami. Napiwki powinno się zostawiać kierowcom, lokalnym przewodnikom, bagażowym w hotelach i w restauracjach o wysokim standardzie. Wysokość napiwku to kwestia indywidualna. W lokalach gastronomicznych najlepiej zostawić około 10% wartości całego zamówienia. Oczywiście warto dodatkowo wesprzeć osoby, które wskażą drogę, pomogą znaleźć lokalną agencję turystyczną czy zorganizować wycieczkę. Wszystko w granicach rozsądku, ale dobrze pamiętać, że Birma to kraj bardzo biedny,
o niskim poziomie życia jego mieszkańców.

Pod względem kosztów wyżywienia na miejscu Birma jest krajem bardzo tanim. Wszyscy, którym zależy na niskobudżetowej podróży powinni stołować się w lokalnych knajpkach, gdzie można dobrze zjeść w przeliczeniu już za parę dolarów. Ponadto gastronomia w Birmie nieco odbiega w różnorodności od słynnej pod tym względem Tajlandii, jednak mimo to oferuje szeroki wachlarz łatwo dostępnych potraw. W większych miejscowościach bez problemu można znaleźć lokale serwujące dania innych kuchni, nie tylko birmańskiej. Przykładowe ceny: woda mineralna 300 MMK, posiłek w ulicznej knajpce od 1500 MMK, birmańska zupa rybna mohinga od 300 MMK, lokalne piwo około 1500 MMK, obiad w średniej klasy restauracji składający się z grillowanej ryby z dodatkami około 2500 MMK, sałatka warzywna w dobrej knajpce 800 MMK, birmański odpowiednik coca-coli 300 MMK.

• Popularną używką w Birmie jest betel, który Birmańczycy żują niemal na każdym kroku. Składa się on z liści pieprzu betelowego i rozmaitych dodatków np. mleka wapiennego, goździków, kokosa, anyżu itp. Żucie betelu ma ponoć szereg dobroczynnych właściwości, jednak warto wiedzieć, że barwi zęby na czarno, a ślinę na czerwono
• Mężczyźni w Birmie noszą na co dzień rodzaj sarongu zwanego longyi zamiast spodni
• Choć ruch jest prawostronny, większość samochodów ma kierownicę również po prawej stronie, co jest nieco problematyczne w prowadzeniu. W większe pojazdach typu autobus zatrudnione są osoby która wychylają się z auta w celu sprawdzenia przejezdności i sygnalizowanie manewrów
• Tydzień w kraju składa się z 8 dni, a środa podzielona jest na: przed i po południu. Każdemu z dni tygodnia patronuje jedno święte zwierzę oraz jedna pozycja Buddy. Birmańczycy czczą swój dzień w którym się urodzili poprzez polewanie wodą posążka swojego patrona w świątyniach
• Kraj zamieszkuje 135 grup etnicznych i część z nich rozpoznać można po tradycyjnych strojach, kolorach longyi lub chust na głowie
• W Birmie zarówno kobiety jak i mężczyźni używają do robienia tradycyjnego makijażu kosmetyku z drzewa thanaka, który wyrabia się z proszku powstałego po starciu kawałka drewna i dodaniu do niego wody. Kosmetyk ten ma mieć właściwości upiększające, a jednocześnie służy do malowania na twarzy misternych wzorków
• Przedstawiciele grupy etnicznej Padaung (Kayan) praktykują dość kontrowersyjną tradycję zakładania kobietom na szyję metalowych obręczy, które te noszą przez cały czas, a ich szyje stopniowo się wydłużają
• Przez kilkadziesiąt lat na terenie Birmy, podobnie jak na Kubie i w Korei Północnej, coca-cola była niedostępna w sprzedaży, nie produkowano jej również tutaj, ani nie butelkowano. Amerykański napojów oficjalnie wprowadzono w kraju dopiero w 2013 roku
• W birmańskiej kuchni bardzo popularnym składnikiem okazują się liście herbaty, z których przyrządza się np. sałatki warzywne. Równie chętnie jada się w Birmie kiszone liście herbaty – same lub jako dodatek do innych potraw
• Birma jest jednym z największych producentów opiatów oraz największym producentem rubinów i drzewa tekowego na świecie.

Unikalna kuchnia birmańska wytworzyła się pod wpływem tradycji narodów słynących ze znakomitego jedzenia – Chin, Indii oraz Tajlandii, a także przy udziale elementów rodzimych, charakterystycznych dla licznych grup etnicznych Birmy. Jak nigdzie indziej na świecie, to właśnie w Birmie podstawę niemal wszystkich posiłków stanowi ryż, który jada się jednak wymiennie z trochę mniej popularnym makaronem. Oprócz głównego dania do obiadu podaje się też pożywne zupy, na wybrzeżu serwuje się często ryby i owoce morza. Najpopularniejsza birmańska zupa o nazwie mohinga składa się z wywaru rybnego, makaronu ryżowego, czosnku, cebuli i rozmaitych przypraw np. kurkumy, chili czy trawy cytrynowej, którą zwykle jada się na śniadanie. Chętnie jada się tutaj również curry pod rozmaitymi postaciami, a w roli deseru królują zwłaszcza świeże owoce. Z nietypowych potraw warto nadmienić sałatkę z liści herbaty bądź ze sfermentowanego mango. Dodatkowo na ulicach Birmy można bez problemu znaleźć można tradycyjne restauracje prowadzone przez Chińczyków i Hindusów, które lokalnie poddały się pewnym wpływom birmańskich okoliczności i przyzwyczajeń.

Na kilka wieków przed naszą erą na terenie dzisiejszej Birmy zaczęły rozwijać się rozmaite królestwa. Część z nich tworzyli przybysze z Indii, poddając tym samym te obszary oddziaływaniu wpływów hinduskich, inne królestwa przyjmowały buddyzm. Począwszy od XI wieku królestwo Pagan podporządkowywało sobie Monów, Pju i Szanów, a następnie jako Mranma pod silnymi wpływami kultury Mon stworzyło podwaliny pod narów birmański i pierwsze imperium. W XIII wieku królestwo Pagan upadło w wyniku wojen z mongolską dynastią z Chin. Drugie Imperium Birmańskie w połowie XVI wieku stało najpotężniejszym państwem Azji Południowowschodniej, podbijając Auytthayę na terenie Syjamu, a obecnie Tajlandii. W XIX wieku wpływy w obrębie Birmy zaczęli zdobywać kolonialiści Angielscy. Kolejne podziały państwa i wojny z Wielką Brytania doprowadziły ostatecznie do uczynienia z Birmy brytyjskiej kolonii. W latach 1942-1945 w Birmie nastał czas okupacji japońskiej, spod której wyzwolił Birmańczyków Aung San, minister obrony osadzony na tym stanowisku marionetkowego rządu przez Japończyków. Mimo sprzymierzenia się z aliantami przeciwko armii japońskiej, w Birmie nie przywrócono kolonialnej podległości Wielkiej Brytanii. W początkach niepodległej historii Birmy, mimo konfliktów w obrębie grup etnicznych, w kraju sprawowano rządy demokratyczne, co zakończył zamach stanu przeprowadzony w 1962 roku. Drugą połowę XX wieku naznaczyły w Birmie rządy junty wojskowej wzorowane na reżimach komunistycznych, gospodarka była coraz słabsza. Po fali protestów w latach 80. W opozycji do aktualnej władzy powstała Narodowa Liga na rzecz Demokracji, której członków prześladowano. Mimo znacznej liberalizacji gospodarczej i ustępstw wojskowych u władzy, sytuacja w Birmie wciąż pozostawia wiele do życzenia.

Birma znajduje się nad Oceanem Indyjskim w Azji Południowo-Wschodniej, graniczy z Tajlandią, Laosem, Chinami, Indiami i Bangladeszem. Jej linia brzegowa mierzy 1930 km i jest silnie rozwinięta, niedaleko wybrzeża Birmy znajdują się również wyspy, niektóre zbudowane z raf koralowych. Ukształtowanie terenu jest raczej górzyste z niziną Równiny Irawadi w centrum kraju. Na terenie kraju przeważa klimat zwrotnikowy monsunowy, część obszarów charakteryzuje się klimatem podzwrotnikowym. W Birmie występują ponadto dwie pory – sucha i deszczowa. Kraj ten może poszczycić się dobrze zachowaną florą, której nie poddano silnym wpływom człowieka, zwłaszcza dominującym lasem monsunowym, w którym występują drzewa tekowe czy różane. W górach rosną wiecznie zielone lasy podzwrotnikowe, zaś na wybrzeżu lasy namorzynowe. Wśród zróżnicowanej fauny warto wymienić m.in. lamparty, nosorożce sumatrzańskie, gibony, pytony czy antylopy garna. Warto zauważyć, że mimo bogactwa naturalnego jedynie niewielki procent powierzchni kraju zajmują rezerwaty.

Birmańczycy są niezwykle otwarci, uśmiechnięci i ciekawi świata, a także niezwykle chętni do pomocy. Warto wiedzieć, że Birma to kraj niezwykle zróżnicowany pod względem zamieszkujących go grup etnicznych. Największą grupę wśród obywateli Birmy stanowią Bamarowie, czyli po prostu Birmańczycy, których językiem ojczystym jest język urzędowy – birmański. Do innych grup etnicznych należą m.in. Szanowie, Karenowie i Arakanowie. Na uwagę zasługują zwłaszcza Karenowie, których wyróżnia tradycja nakładania na szyje kobiet metalowych obręczy, które wydłużają szyje do nienaturalnych rozmiarów.

Tradycyjnym strojem birmańskim jest longyi składający się z dłuższego kawałka materiału, który nosi się owinięty wokół pasa. Ze względu na dominującą wśród mieszkańców filozofię buddyjską należy pamiętać o ich pokojowym nastawieniu, swojego rodzaju skromności oraz licznych zasadach, o których pamiętać trzeba zwłaszcza na terenie pagód i świątyni. W kontekście birmańskiej kultury warto wspomnieć też o festiwalu duchów nazywanym Taungpyone lub Nat Pwe. Zabawa trwa zazwyczaj trzy dni, podczas których tańczy się i urządza rozmaite przedstawienia. W związku z tym, że jest to święto duchów, ofiarowuje się im kokosy, kwiaty, kadzidełka, napoje, a nawet dania z ryb czy kurczaka.

Wśród Birmańczyków zdecydowanie dominują buddyści, którzy znajdują się w 80-procentowej większości. Dość duży odsetek stanowią chrześcijanie, zwłaszcza protestanci. Ponadto Birmę zamieszkuje około dwóch milionów muzułmanów i kilkaset tysięcy wyznawców hinduizmu. Bez wątpienia jednak to buddyzm jest wyznaniem, które najsilniej wpłynęły na obecną sytuację w Birmie, kulturę i obyczajowość jej mieszkańców.

Znajdująca się w Yangonie pagoda Shwedagon, znana również jako Złota Pagoda, jest jednym z najważniejszych i najświętszych miejsc buddyjskich na świecie i stanowi ikoniczny element krajobrazu miasta oraz ważne centrum pielgrzymkowe. Data jej powstania nie jest pewna, ale tradycja mówi, że może sięgać czasów sprzed 2500 lat. Według legendy, pagodę ufundował cesarz Asoka w III wieku p.n.e., umieszczając w niej relikwie Buddy, jednak jej obecna forma pochodzi z XIV wieku. Pagoda jest wzniesiona na pagórku, co dodaje jej imponującej wysokości, i składa się z wielu elementów, jak tarasy, stupy, korytarze i kaplice, tworzące kompleks o złożonej architekturze. Pokryta jest blisko 27 tonami złota, w tym złotymi płatkami ofiarowywanymi przez wiernych jako wota, zaś na jej szczycie umieszczony jest parasol, na którym znajdują się cenne kamienie i 76-karatowy diament o nazwie „Gwiazda Birmy”. Pagoda zawiera relikwie czterech poprzednich Buddów, a także włosy i inne relikwie samego Buddy Gautamy. Miejsce to jest centrum modlitw, medytacji i rytuałów. Pielgrzymi i wierni oddają hołd Buddzie, składają ofiary z kwiatów, kadzidełek i złotych płatków oraz praktykują medytację. Ceremonie odbywają się codziennie, a w szczególności w dni pełni księżyca oraz podczas ważnych buddyjskich festiwali. Warto przyjść tu wieczorem, kiedy świątynia jest przepięknie oświetlona, a blask latarni odbija się w jej złotej powierzchni. Odwiedzając to miejsce w czasie Waszej podróży po Birmie możecie też wybrać się tu na zachód słońca – ten widok na długo pozostanie Wam w pamięci!

Bagan to niepowtarzalne miejsce o długiej historii, sięgającej IX wieku, kiedy to miasto było stolicą potężnego królestwa. Aż do XIII wieku, kiedy królestwo podupadło, wybudowano tysiące świątyń, stup i pagód, tworząc niezwykłe miasto sakralne. Bagan był centrum religijnym, kulturalnym i handlowym, a pozostałości tamtego okresu są dzisiaj cennym dziedzictwem. Trudno w to uwierzyć, ale na terenie miasta znajduje się aż cztery tysiące świątyń! Wyróżniają się one różnorodnością stylów architektonicznych, widać tu zwłaszcza wiele wpływów hinduskich. Bagan to również skarbnica starożytnej birmańskiej sztuki w postaci fresków, reliefów i posągów Buddy. Każdy z tych zabytków to wyjątkowa opowieść o wierzeniach i życiu społeczeństwa tamtych czasów. Bagan słynie też z jednego z najpiękniejszych widoków wschodu i zachodu słońca na świecie: z położonych na pagórkach budowli można podziwiać magiczny pejzaż setek pagód, które stają się złotymi punktami na tle nieba, lub też wznieść się nad nimi balonem. To takie chwile wycieczki po Birmie, które zapadają w pamięć każdego odwiedzającego.

W ciągu ostatnich lat rozwój sektora turystycznego w Birmie przyczynił się do powstania różnorodnych i urokliwych hoteli, które oferują podróżnym niezapomniane doświadczenia. W wielu miejscach, takich jak Yangon, Bagan czy Mandalay, można znaleźć hotele inspirowane tradycyjną architekturą i stylem życia. Drewniane struktury, kolorowe tkaniny oraz elementy dekoracyjne nawiązujące do miejscowej sztuki i rzemiosła tworzą unikatową atmosferę. To m.in. klimatyczny Bagan King w Mandalay czy kolonialny The Hotel Tharabar Gate w Bagan. Birma to również kraina niesamowitej przyrody, od górskich pasm, przez malownicze jeziora, po urokliwe plaże. W odpowiedzi na to, wiele hoteli stawia na harmonijną integrację z otaczającym środowiskiem. Rozmieszczone na zboczach gór, nad brzegami rzek czy na wybrzeżu, hotele te umożliwiają Gościom bliski kontakt z przyrodą, jednocześnie oferując wygodę i luksus. Dla przykładu, hotel Amata Resort & Spa Ngapali Beach oferuje bungalowy w ogrodzie, niemal bezpośrednio przy plaży, co umożliwia relaks w otoczeniu szumów drzew i fal oraz pięknych zachodów słońca.

W miarę jak sektor turystyczny w Birmie rozwija się, hotele oferują coraz bardziej wyszukane i luksusowe usługi. Mnóstwo pięciogwiazdkowych obiektów łączy w sobie lokalny urok z międzynarodowym standardem obsługi. Przykładem może być The Strand Hotel w Yangonie, który istnieje od czasów kolonialnych i zachowuje historyczny charakter, jednocześnie zapewniając najwyższy poziom komfortu.

Jednym z obowiązkowych punktów podróży po Birmie jest Bagan, położony w sercu kraju, który przyciąga podróżników ze względu na swoją niepowtarzalną historię, architekturę i duchowe znaczenie. Znane jako Miasto Świątyń, a to za sprawą tysięcy zabytkowych budowli sakralnych, w tym pagód, stup, świątyń i klasztorów, które powstały w okresie pomiędzy IX a XIII wiekiem. Możecie podziwiać je z lotu ptaka – Bagan oferuje niezapomniane doświadczenie w postaci lotów balonem, co pozwala podziwiać olśniewający krajobraz z zupełnie nowego punktu widzenia. Zachwycą Was też rzeźby, freski i zdobienia, które można znaleźć wewnątrz wielu świątyń, dzieła sztuki o dużej wartości kulturowej i historycznej. Jakby tego było mało, miasto słynie też z jednych z najpiękniejszych zachodów słońca na świecie, a widok rozżarzonej kuli opadającej za pagodami i stupami tworzy niezwykły obraz, który z pewnością zapadnie Wam w pamięć.

Zmieniając krajobraz, wybierzcie się nad Jezioro Inle, położone w środkowej części Birmy. To przepiękne jezioro, otoczone górami i zielonymi wzgórzami, jest nie tylko malowniczym akwenem wodnym, ale również ogniskiem kultury i tradycji. Wody jeziora zamieszkiwane są przez różnorodne gatunki ryb i ptaków, a jego otoczenie stanowi siedlisko dla endemicznych gatunków roślin. Jednak tym, co wyróżnia jezioro, jest sposób, w jaki miejscowi rybacy łowią ryby – wiosłują nogami, aby mieć obie ręce wolne. Lud Intha, zamieszkujący brzegi jeziora, utrzymuje tradycyjny styl życia, wytwarzając jedwabne tkaniny oraz srebrne i brązowe wyroby, przekazując umiejętności z pokolenia na pokolenie. Jednym z najbardziej charakterystycznych widoków na jeziorze Inle są pływające ogrody. Miejscowi rolnicy wykorzystują naturalny osad, trzcinę i podobne materiały, aby stworzyć pływające platformy, na których uprawiają warzywa i kwiaty, dostarczając tym nie tylko jedzenia dla lokalnej społeczności, ale także tworząc turystyczną atrakcję, przyciągającą podróżnych z różnych zakątków świata.

A co powiecie na wizytę w Mandalay, drugim co do wielkości mieście Birmy? To miejsce, w którym stary świat splata się z nowoczesnością, tworząc fascynujący i niezapomniany krajobraz. Mandalay pełni rolę serca kulturowego Birmy. Miasto jest znane z wielu historycznych i religijnych zabytków, które odzwierciedlają bogatą przeszłość tego kraju. Znajdziecie tu pałace, świątynie i pagody, w tym słynną Pagodę Kuthodaw, określaną mianem „Największej Księgi Świata” ze względu na swoje 729 marmurowe tablice inskrypcji buddyjskich tekstów. Miasto jest również znane z produkcji rękodzielniczych wyrobów, takich jak srebrne wyroby, jedwabne tkaniny i drzeworyty. Rzemieślnicy w Mandalay zachowują tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie, tworząc dzieła sztuki o wysokiej wartości kulturowej, jeśli więc w czasie Waszej wycieczki do Birmy nie kupiliście jeszcze pamiątek, w Mandalay będziecie mieć ku temu fantastyczną okazję. A może wybierzecie się na pokaz tradycyjnej muzyki i tańca birmańskiego? To doskonała sposobność, żeby poczuć atmosferę i ducha tego fascynującego kraju!